Theo Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, sau nhiều tuần tăng liên tiếp, gạo xuất khẩu Việt Nam tuần này giảm so với tuần trước. Giá gạo xuất khẩu 5% giảm 22 USD/tấn, xuống mức 448 USD/tấn. Gạo 25% tấm giảm 5 USD/tấn xuống còn 400 USD/tấn.
Hiện giá lúa trong nước có xu hướng tăng do các doanh nghiệp tích cực thu mua lúa phục vụ cho các hợp đồng giao hàng trong 6 tháng đầu năm với khối lượng lớn (hơn 3 triệu tấn) và theo chỉ đạo mới của Thủ tướng Chính phủ giao cho 2 tổng công ty lương thực miền Bắc và Nam mua hết lượng lúa hàng hoá trong dân, đảm bảo mức lãi 30% cho nông dân.
Quyền Tổng thư ký Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho biết, nếu tính tiến độ xếp hàng ra theo hợp đồng đã ký, thì 4 tháng còn lại mỗi tháng cả nước sẽ phải xuất ít nhất 600.000 tấn gạo.
Theo tính toán của VFA, do tiến độ giao hàng khá căng thẳng như hiện nay, khi vụ đông xuân thu hoạch rộ giá lúa sẽ không xuống. Cho tới nay, có thể nói chúng ta hoàn toàn chủ động trong việc tiêu thụ lúa hàng hoá của vụ đông xuân và trong 6 tháng đầu năm 2009.
Giá lúa cuối năm 2008 khoảng 3.800 đồng/kg, hiện nay đã lên 4.300 - 4.400 đồng/kg, theo đánh giá của VFA, giá gạo sẽ còn tăng lên nữa và nông dân hoàn toàn có lợi trong điều kiện lúa, gạo như hiện nay.
Năm 2009, theo hướng dẫn của Thủ tướng Chính phủ, Việt Nam xuất khẩu từ 4,5 - 5 triệu tấn gạo. Kế hoạch xuất khẩu cho 6 tháng đầu năm khoảng 3 triệu tấn gạo, hiện nay hợp đồng đã ký cho 6 tháng đầu năm đã vượt qua 3 triệu tấn.
Việc chuẩn bị đầu ra để xuất khẩu và tiêu thụ lúa gạo hàng hoá cho vụ đông xuân đang triển khai rất chủ động, nên không phải lo gì đến việc tiêu thụ lúa đông xuân. Cái lo hiện nay của VFA là nếu số lượng ký hợp đồng tăng thêm nữa, thì có khả năng không đủ hàng giao và ảnh hưởng đến vấn đề cân đối lương thực.
Như vậy, qua thực tế xuất khẩu gạo, giá lúa lên hay xuống trong dân phụ thuộc vào sự định giá mua lúa của hàng xáo với nông dân! Đây là vấn đề không mới, nhưng để giúp nông dân bớt thiệt thòi thì rất khó, vì hiện nay hầu hết việc thu gom lúa gạo trong dân đều do cánh hàng xáo chi phối.