Đó là vụ 53.500 tấn gạo của Công ty Du lịch Thương mại Kiên Giang bị ách lại dù đã ký hợp đồng giao hàng cho đối tác nước ngoài, một vụ việc tuy được tháo gỡ sau đó, nhưng đã để lại nỗi lo về năng lực điều hành xuất khẩu gạo của VFA. Đó là khả năng dự báo giá gạo thế giới trong từng thời điểm để kịp thời có chiến lược và sách lược xuất khẩu sao cho thu lợi lớn nhất đồng thời với việc bảo đảm an ninh lương thực cho đất nước. Đây chính là điểm còn yếu nhất của VN trong tình hình giá gạo và nhu cầu gạo thế giới lên xuống thất thường.

Trong lúc hai "đại gia" xuất khẩu gạo là Thái Lan và Ấn Độ đang có những động thái "ung dung" một cách không dễ hiểu: Thái Lan vẫn giữ lượng gạo tồn kho lớn và tiếp tục mua vào theo chương trình trợ giá, còn Ấn Độ lại chưa tích cực xuất khẩu dù đã công bố chỉ tiêu xuất 2 triệu tấn gạo hasmati. Những động thái ấy của các "đại gia" nói lên điều gì? Và liệu giá gạo xuất khẩu của VN sau khi đạt đỉnh và tạm bình ổn ở mức 406,73 USD/tấn, hiện đang xuống, sẽ xuống tới bao nhiêu là chạm đáy, rồi sau đó có khả năng tăng trở lại không, ước tính sẽ tăng bao nhiêu?... Bấy nhiêu câu hỏi ấy rất cần được trả lời, để người nông dân trồng lúa không phải chịu thiệt thòi và các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cũng không lâm vào thua lỗ. Nhưng ai sẽ trả lời? VFA chưa làm được nhiệm vụ dự báo ấy. Vì thế, rất cầ một cơ quan, một tổ chức hay một nhóm những chuyên gia thật sự giỏi (có thể là trực thuộc Chính phủ) làm công việc ấy.

Đã tới lúc phải coi công tác dự báo trong tất cả các lĩnh vực là một công tác dự báo giá gạo xuất khẩu khi VN đang là quốc gia xuất khẩu gạo thứ 2 thế giới, và nhu cầu gạo của thế giới vẫn rất lớn. Công tác dự báo giá gạo thế giới không chỉ gói gọn trong việc dự báo giá gạo lên hay xuống, mà còn dự báo khả năng lên xuống của nhu cầu tiêu thụ gạo trên thế giới, đến từng vùng và đến từng quốc gia có nhu cầu mua gạo. Ngoài ra, còn phải xác định và dự đoán được giống lúa nào sẽ được giá, giống lúa nào vừa thích hợp với khả năng canh tác của nông dân vừa không bị thị trường gạo thế giới "chê".