Lâu nay, giấy chứng nhận đạt chuẩn Global GAP của HTX bưởi Năm Roi Mỹ Hòa, tỉnh Vĩnh Long, chưa được cấp lại (hết hạn từ tháng 9/2009) nhưng những người trong cuộc vẫn cứ đá trách nhiệm cho nhau.
Lý giải chuyện này, Trưởng phòng kinh tế huyện Bình Minh Phan Thị Bé cho biết, huyện đã kết hợp với Sở Nông nghiệp – Phát triển nông thôn, Sở KH-CN xin được 5.000 USD để HTX này thực hiện việc gia hạn một năm qua, nhưng nội bộ HTX lủng củng nên chưa thực hiện được.
Trong khi đó, ông Trần Văn Sang, Chủ nhiệm HTX bưởi Năm Roi Mỹ Hòa, lại cho rằng, lãnh đạo huyện Bình Minh nhiều lần hứa hỗ trợ kinh phí 4.000 USD để thực hiện việc tái công nhận, nhưng vẫn chưa thấy. HTX cũng kêu gọi các đối tác bỏ kinh phí thực hiện tái công nhận, rồi đầu tư bao tiêu sản phẩm nhưng họ từ chối vì diện tích nhỏ, sản lượng thấp, không đáp ứng nhu cầu xuất khẩu. “Việc mở rộng diện tích bưởi Năm Roi áp dụng Global GAP cần có sự tổ chức của nhà nước, HTX lo không nổi!”, ông Sang nói.
Trong hơn 2.000 ha bưởi Năm Roi của huyện Bình Minh, chỉ có 3 đơn vị trồng bưởi đạt chuẩn Global GAP với 67 ha. Song người trồng bưởi vẫn canh tác tùy tiện nên bưởi trồng theo Globlal GAP cũng chỉ đạt chuẩn từ 30 - 40%. Ông Sang cho biết, nhiều đối tác nước ngoài đặt hàng bưởi Năm Roi tiêu chuẩn Global GAP số lượng lớn nhưng không có khả năng đáp ứng. HTX không có kho trữ nên mỗi lần xuất khẩu chỉ được vài thùng, kèm nông sản khác hoặc phải qua công ty trung gian, nhiều lần bị giam vốn khá lâu. HTX muốn khuyến khích việc mở rộng diện tích trồng bưởi Global GAP bằng cách bao tiêu sản phẩm với giá cao hơn 1.000 đồng/kg so với giá thị trường. Tuy nhiên, người dân không tham gia, vì ngại quy trình “rườm rà”, diện tích canh tác lại nhỏ lẻ.
HTX bưởi Năm Roi Mỹ Hòa thành lập năm 2006, hoạt động tháng 4.2007 với 47 hộ sáng lập viên trên diện tích 50 ha. Tháng 5/2007, Bộ Thương mại (nay là Bộ Công thương) phối hợp với Công ty TNHH Metro Cash & Carry Việt Nam cùng tổ chức hợp tác Đức (GTZ) hỗ trợ HTX sản xuất bưởi Năm Roi theo tiêu chuẩn EurepGAP (nay là Global GAP). Qua nhiều lần đánh giá nghiêm ngặt, tháng 9.2008, tổ chức đánh giá thẩm định tiêu chuẩn quốc tế (SGS) tại Việt Nam chính thức cấp cho HTX bưởi Năm Roi Mỹ Hòa chứng nhận đạt tiêu chuẩn Global GAP đối với 26 hộ tham gia với diện tích là 23,49 ha. Song chứng nhận chỉ cấp có thời hạn một năm, hết hạn thì phải gia hạn lại. Song từ khi chứng nhận này hết hạn, thì việc gia hạn coi như bỏ lơ.