Kể từ khi lần đầu tiên xuất hiện trong danh sách này vào năm 2002, cá rô phi đã không ngừng tiến lên cao hơn trong bảng xếp hạng. Mức tiêu dùng đầu người cá rô phi trong năm 2002 chỉ đạt 0,3 pounds. Năm ngoái, mức tiêu dùng trên đầu người đạt 1,45 pounds, chiếm vị trí thứ 4 của cá pollock Alaska. Tuy vậy, cũng cần chú ý rằng năm ngoái lượng tiêu dùng cá pollock Alaska trùng với chu kỳ sản lượng cá pollock Alaska ở mức thấp vào năm 2009, làm giảm mức tiêu dùng đầu người trong năm 2009 – 2010. Tuy vậy, hiện sản lượng loài cá này đang tăng lên theo chu kỳ.

Có thể, hai khuynh hướng tiêu dùng thủy sản Mỹ nổi trội nhất trong hơn một thập kỷ qua là tôm vượt cá ngừ đóng hộp trở thành loại thủy sản được yêu thích nhất tại Mỹ năm 2002, duy trì vị trí hàng đầu đến nay và sự nổi lên mạnh mẽ của tiêu dùng cá rô phi.

Nguyên nhân then chốt cho sự nổi lên này và người Mỹ ngày càng tiêu dùng nhiều cá rô phi là bởi loại cá này sẵn có, giá cả hợp túi tiền, hương vị ngọt, thịt chắc và thớ thịt rõ.

Cũng với những lý do này, cá tra được kỳ vọng có thể tiếp bước cá rô phi, xuất hiện thường xuyên trong thực đơn của người tiêu dùng Mỹ. Cá tra lần đầu tiên lọt vào danh sách 10 mặt hàng thủy sản được yêu thích nhất tại Mỹ vào năm 2009, với mức tiêu dùng đầu người đạt 0,35 pounds/người. Năm 2010, loại cá này leo lên vị trí thứ 9 với mức tiêu dùng đầu người tăng nhẹ lên 0,4 pounds/người. Giống như cá rô phi, cá tra phù hợp với hình thức thương mại là phile do dễ chế biến và hợp túi tiền. Mặc dù hầu hết người Mỹ không thể phân biệt được cá tra với các có vảy nhưng nhiều người Mỹ vẫn tiếp tục thử thưởng thức loại cá này.

Tuy nhiên, có rất nhiều rào cản trên đường tiến tới những vị trí cao hơn trong top 10 loại thủy sản được yêu thích nhất tại Mỹ cho cá tra.

Mức thuế chống bán phá giá áp dụng cho cá tra Việt Nam từ năm 2003 bởi FDA làm chậm lại luồng thương mại cá tra từ Việt Nam vào Mỹ. Những trở ngại nội tại của ngành nuôi cá tra Việt Nam cũng là rào cản trên đường đẩy mạnh tiêu dùng cá tra tại Mỹ.

Cá rô phi giúp ổn định nguồn cung thủy sản Mỹ trong thời kỳ sản lượng thủy sản đánh bắt toàn cầu đi ngang. Nhưng đối với cá tra, con đường tiến lên vị trí cao trong tiêu dùng thủy sản Mỹ vẫn còn nhiều chông gai.

Kim Dung AGROINFO