Suy thoái trên các thị trường tài chính đã đẩy đồng USD mạnh lên. Giá USD mạnh lên, mang lại lợi ích cho một số nhà xuất khẩu gạo, nhưng đồng thời cũng ảnh hưởng xấu đến một số nhà xuất khẩu khác. Trong ngắn hạn, Brazil và Ấn Độ có thể là hai nhà xuất khẩu gạo hưởng lợi nhiều nhất từ tình hình suy thoái tài chính hiện tại. Biến động giá các đồng tiền trên toàn thế giới thời gian qua rất mạnh và đồng tiền của nhiều nước xuất khẩu gạo đang trong khuynh hướng giảm ngắn hạn.

Đồng Real của Brazil giảm 4%, nhờ đó các nhà xuất khẩu gạo Brazil có thể giảm giá chào bẳng đồng USD thêm 4% khi giá gạo bằng đồng Real không thay đổi. Điều này cũng có nghĩa là kim ngạch nhập khẩu gạo của nước này giảm xuống và làm ảnh hưởng xấu đến hoạt động xuất khẩu gạo của Argentina sang Brazil. Do quy mô và hoạt động logistic tại Brazil, nước này vừa là nhà nhập khẩu và xuất khẩu mặt hàng gạo. Các nhà cung cấp gạo chính cho Brazil là Argetina, Uruguay và Paraguay – các nước thành viên của khối Mercosur. Trong 3 tuần qua, tỷ lệ ngoại hối đồng Real/USD giảm từ 1,6 xuống 1,91, tương đương mức giảm gần 20%.

Đồng Rupee của Ấn Độ cũng là một trong những đồng tiền giảm giá mạnh nhất trong thời gian qua. Từ đầu tháng 8, tỷ giá Rupee/USD đã giảm từ 44 xuống gần 50, tương đương mức giảm 14% trong vòng 7 tuần. Đồng rupee Pakistan cũng đang giảm giá dần.

So với Brazil, Ấn Độ và Pakistan, đồng tiền của Thái Lan và Việt Nam khá ổn định, là một hạn chế cho các nhà xuất khẩu gạo hai nước này. Những diễn biến trên thị trường ngoại hối giúp gạo Brazil, Ấn Độ và Pakistan trở nên cạnh tranh hơn trên thị trường thế giới. Trước sự giảm giá đồng tiền từ các nước xuất khẩu này, xuất khẩu gạo từ Mỹ chịu ảnh hưởng lớn nhất khi đồng USD tăng giá. Ví dụ, khi đồng Peso Mexico giảm giá mạnh so với USD, từ mức 12,3 đầu tháng 9 xuống mức hơn 14 gần đây, chi phí nhập khẩu gạo của các nhà nhập khẩu Mexico đã tăng 6%.

Hiện vẫn chưa rõ động thái mà các nhà xuất khẩu Thái Lan sẽ đối phó khi chính phủ Thái bắt đầu thu mua gạo với giá khoảng 500 USD/tấn từ 7/10 nhưng hiện tại, họ đang phải đối mặt với việc đồng Bath Thái mạnh lên so với đồng tiền Ấn Độ và Brazil, đẩy sức cạnh tranh của gạo Thái Lan giảm xuống. Ngoài ra, các nhà xuất khẩu gạo Việt Nam cũng đang tích trữ gạo với kỳ vọng giá gạo Thái cao hơn sẽ mang lại lợi ích cho hoạt động xuất khẩu của Việt Nam trong thời gian tới. Tất nhiên, một lý do khác là các nhà xuất khẩu gạo Việt Nam hiện không có nhiều lựa chọn khác ngoài việc tích trữ do với mức giá hiện tại, thị trường cũng không có nhiều người mua gạo từ Việt Nam.

Kim Dung AGROINFO