Doanh số bán xe của Trung Quốc vượt quá tổng doanh số của General Motors Co. và Volkswagen AG, trong nửa đầu năm 2011, và sản lượng xe tại Nhật đã tăng gấp 2 lần trong 3 tháng qua do các nhà máy bắt đầu hoạt động trở lại sau thảm họa hồi đầu tháng 3. Nhu cầu lốp xe đã làm giảm nhanh chóng mức dự trữ cao su và đẩy tỷ lệ dự trữ/tiêu dùng dự kiến trong năm 2012 xuống 12%, mức thấp nhất trong vòng 4 năm qua, theo ước tính của Citigroup. Theo khảo sát của Bloomberg, giá cao su có thể tăng vọt 18% lên 5 USD/kg, tương đương 2,2 pounds/kg.

Thị trường xe hơi tăng trưởng tốt tại Trung Quốc và các nền kinh tế mới nổi khác sẽ bù đắp cho nhu cầu yếu đi tại các nền kinh tế phát triển, đang vật lộn với cuộc khủng hoảng nợ, giúp các nhà sản xuất xe hơi có một năm làm ăn phát đạt. Bridgestone Corp, nhà sản xuất lốp xe lớn nhất thế giới, nhận được nhiều đơn đặt hàng hơn công suất hoạt động, làm giảm lượng dự trữ; trong khi mưa đang làm gián đoạn hoạt động thu hoạch tại Thái Lan, nước sản xuất cao su tự nhiên lớn nhất thế giới.

Theo ông Tetsu Emori, quản lý quỹ của Astmax tại Tokyo cho biết, tâm lý thị trường hết sức bi quan trước thông tin về khủng hoảng nợ của châu Âu, nhưng các nhà đầu tư cũng không thể bỏ qua thực thế rằng doanh số bán xe tại các thị trường mới nổi vẫn tiếp tục tăng trưởng tốt. Nhu cầu đối với cao su sẽ chịu chi phối bởi các nền kinh tế mới nổi hơn là các nền kinh tế phát triển.

Thảm họa tại Nhật Bản

Giá cao su tương lai giao dịch tại Singapore chạm mốc kỷ lục 6,488 USD/kg vào ngày 17/8 trước khi tụt dốc giảm 35%, xuống mức 4,198 USD/tấn sau khi thảm họa động đất – sóng thần xảy ra tại Nhật Bản trong tháng 3, thị trường xe hơi lớn thứ 3 thế giới. Hoạt động sản xuất xe tại nước này đã bị phá hủy và sản lượng trong tháng 4 tụt xuống mức thấp nhất kể từ năm 1982. Lốp xe chiếm khoảng 60% tiêu dùng cao su toàn cầu.

Sản lượng xe tại Nhật Bản đang bắt đầu tăng mạnh và đạt mức 790.325 xe trong tháng 7, chỉ thấp hơn 1% so với tháng 2. . Toyota Motor Corp., nhà sản xuất xe hơi lớn nhất châu Á và Yokohama, chi nhánh Nhật Bản của  Nissan Motor Co., kỳ vọng sẽ phục hồi hoàn toàn hoạt động sản xuất trên toàn cầu trong tháng tới. Các nhà sản xuất xe đang tăng cường hoạt động sản xuất chưa từng có.

Phân khúc thị trường xe thương mại

Doanh số xe thương mại hạng nhẹ và xe hơi sẽ tăng 4% lên mức 75,4 triệu đơn vị trong năm 2011 và tăng thêm 10% nữa lên mức 83,3% trong năm 2012. Doanh số lốp xe sẽ tăng 6,5%, lên mức cao kỷ lục, trong năm 2010 và tăng thêm 5,7% nữa trong năm 2012, theo trưởng bộ phận phân tích và nghiên cứu của Citi tại Tokyo.

Những dự đoán này có thể sẽ phải điều chỉnh giảm do kinh tế toàn cầu suy thoái. Giá cao su giao tháng 5 trên thị trường Singapore giảm 12% kể từ ngày 16/9, xuống mức giá hiện tại 4,24 USD/kg do lo ngại khủng hoảng nợ châu Âu sẽ chìm sâu, làm giảm tăng trưởng kinh tế và ảnh hưởng đến nhu cầu với loai hàng hóa này. Trong ngày giao dịch 27/9, giá các hàng hóa tăng do các nhà đầu tư hy vọng các nhà chức trách châu Âu sẽ tìm ra cách giải quyết khủng hoảng.

IMF dự đoán tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ đạt 4% trong năm 2011, giảm so với mức dự đoán trước đây là 4,3% vào năm 2011 và 4,5% trong năm 2012.

Các thị trường mới nổi

Nhu cầu các phương tiện giao thông hạng nhẹ và xe hơi tại các nền kinh tế đang phát triển chưa đủ lớn để duy trì tăng trưởng toàn cầu trong suy thoái kinh tế 2008 – 2009. Trong khi đó, doanh số tại các nền kinh tế mới nổi trong cùng thời kỳ tăng trưởng 30%, so với mức suy giảm trên toàn cầu là 9%.

Chỉ số Standard & Poor’s GSCI, tính toán dựa trên 24 loại hàng hóa đã giảm 3,4% trong năm 2011, so với mức suy giảm đến 14% của chỉ số MSCI toàn cầu.

Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cho biết, doanh số bán xe tại nước này, thị trường lớn nhất toàn cầu, có thể tăng trưởng khoảng 5% trong năm 2011, giảm so với mức dự đoán trước đây đạt khoảng 10 – 15%.

Nền kinh tế Trung Quốc có thể tăng trưởng 9,3% trong năm 2011, giảm so với mức tăng trưởng 10,3% trong năm 2010. Ngân hàng trung ương của nước này đã phải tăng lãi suất 5 lần kể từ tháng 10/2010 và yêu cầu các ngân hàng tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc lên mức cao kỷ lục.

Tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong năm 2011 vẫn cao gấp gần 6 lần so với mức tăng trưởng dự đoán tại Mỹ và hơn 5 lần so với mức tăng trưởng của khu vực đồng Euro. Nomura dự báo doanh số ô tô tại Trung Quốc trong năm 2011 sẽ tăng 7,6%, rồi tăng lên 10% trong năm 2012. Mức tăng trưởng này sẽ đảm bảo cho nhu cầu lốp xe liên tục tăng vững trong thời gian tới.

Bridgestone và Michelin & Cie., nhà sản xuất lốp xe lớn thứ 2 thế giới, đã tăng giá lốp xe bus và dòng xe tải tại Nhật Bản 10% trong tháng 9, lần tăng giá thứ 2 trong năm. Giá bán tại Mỹ cũng sẽ tăng và tại Canada, tính đến nay giá tăng khoảng 8%, cho thấy chi phí nguyên liệu thô tăng cao.

Nghiên cứu các sản phẩm hóa dầu

Thậm chí, ngay cả khi giá cao su đã suy giảm mạnh kể từ giữa tháng 2, nhưng đến nay giá vẫn cao hơn 15% so với cùng kỳ năm ngoái và cao gần gấp 2 lần so với mức giá trung bình 2,135 USD/kg trong thập kỷ qua.

Giá cao su tổng hợp, chiết xuất từ dầu thô, đã tăng 76% trong năm qua và chạm mức 4.450 USD/tấn vào ngày 3/8, mức giá cao nhất kể từ năm 1997. Sự thiếu hụt nguồn cung sẽ trầm trọng hơn trong năm nay do một số nhà máy đóng cửa và những hạn chế về công suất hoạt động.

Thời tiết bất lợi tại nước sản xuất chính

Nhu cầu cao su tự nhiên sẽ tăng 5,3% lên mức 11,58 triệu tấn trong năm 2012, tăng năm thứ 3 liên tiếp, theo ước tính của Citigroup. Sản lượng cao su tự nhiên sẽ tăng trưởng 5,4%, lên mức 11,59 triệu tấn, mức tăng quá ít để ngăn sự suy giảm lượng dự trữ và nâng cao chỉ số dự trữ/sử dụng.

Sản lượng cao su tại Thái Lan và Indonesia, chiếm khoảng 60% sản lượng cao su toàn cầu, sẽ thấp hơn thông thường do thời tiết bất lợi. Thái Lan, Indonesia và Malaysia đã bắt tay để điều chỉnh giá trên thị trường của loại hàng hóa này.

Mưa lớn tại Thái Lan làm gián đoạn hoạt động cạo mủ và hiện tượng rụng lá tại miền Nam Sumatra, Indonesia, ảnh hưởng đến năng suất mủ cao su.

Từ tháng 7 đến nay, 57 trên tổng số 77 tỉnh của Thái Lan đã hứng chịu cảnh lụt lội.

Theo số liệu công bố bởi Sàn giao dịch tương lai Thượng Hải, lượng cao su dự trữ đang ở mức 33.766 tấn, là mức thấp so với mức trung bình 5 năm 63.213 tấn. Đây sẽ là một yếu tố nâng đỡ giá cao su.

Kim Dung AGROINFO