Kim ngạch nhập khẩu trong tháng 8 đạt mức cao nhất mà thị trường có thể dự doán, đạt 423.794 tấn, tăng 65% so với tháng 7.

Nhu cầu đường của nước này vẫn mạnh do chính phủ Trung Quốc đang thực hiện chương trình tăng cường dự trữ sau khi đã bán ra thị trường 3,7 triệu tấn đường từ kho dự trữ trong hai mùa vụ qua. Trong niên vụ 2011/12, sản lượng đường của Trung Quốc có thể đạt 13,8 triệu tấn và thâm hụt cung – cầu đường của nước này sẽ đạt 2 triệu tấn. Kim ngạch nhập khẩu phụ thuộc lớn vào chương trình tái dự trữ của chính phủ, mà chương trình này phụ thuộc chủ yếu vào giá. Trong khi hoạt động mua vào của Trung Quốc hỗ trợ thị trường thì Rabobank dự báo nguồn cung được cải thiện sẽ là động lực giá trên thị trường quốc tế trong thời gian tới.

Theo Rabobank, giá đường thô tương lai trên thị trường New York đã thử nghiệm ngưỡng 30 USD/lb trong tháng 9 nhưng không đạt được ngưỡng này và giảm do thiếu động lực mua trên thị trường. Trong khi đó, Rabobank dự đoán nguồn cung tiếp tục trong tình trạng thiếu hụt dù thặng dư đường trong vụ mới 7,3 triệu tấn. Giá có thể giảm khi các nhà giao dịch Brazil quay trở lại thị trường. Khuynh hướng giá đường trên thị trường tương lai chỉ hiện lên rõ nét khi thị trường nhận được những thông tin chắc chắn hơn về vụ đường tại Brazil cũng như tiến độ vụ củ cải đường ở phía Bắc bán cầu.

Giao dịch đường tương lai trên thị trường New York tiếp tục giảm, chạm mức thấp nhất kể từ năm 2006; thị phần quỹ trên thị trường tiếp tục duy trì ở mức cao, 26%. Thiếu động lực giao dịch, chủ yếu là do các nhà giao dịch dự đoán giá đường sẽ tiếp tục giảm khi mùa vụ tới bắt đầu, là nguyên nhân chính dẫn đến giá đường trên thị trường New York giảm. Rabobank dự báo các nhà đầu cơ giá xuống sẽ tiếp tục thắng thế khi nguồn cung tăng lên và gia tăng áp lực giảm giá.

Tại EU, giá đường nội địa tiếp tục duy trì ở mức cao và đẩy các nhà chức trách của khu vực này điều chỉnh các chính sách liên quan đến đường. Sự thay đổi cấu trúc có thể sẽ không diễn ra nhanh chóng, khiến thị trường dồn sự chú ý vào những động thái mới của Brussels và hoài nghi trong khi vẫn giữ giá giao dịch cao. Ủy ban châu Âu sẽ công bố bản dự thảo về việc dỡ bỏ hạn ngạch sản xuất đường vào ngày 12/10. Ủy ban châu Âu khuyến nghị những biến pháp để tăng khu vực trồng củ cải đường và giảm giá đường nội khu vực EU nhưng kế hoạch này sẽ chưa đi vào hiệu lực cho đến năm 2016. Dự thảo này không làm dịu đi tình trạng căng thẳng nguồn cung hiện tại tại khu vực này.

Mặc dù vậy, Rabobank dự đoán sản lượng đường tại EU sẽ tăng mạnh trong vụ mới, tăng từ 15,2 triệu tấn lên 17,5 triệu tấn trong niên vụ 2011/12. Tuy vậy, do hạn ngạch sản xuất nên nguồn cung sẵn có sẽ không tăng mạnh. Kim ngạch nhập khẩu đường từ các nước được hưởng GSP của EU có thể sẽ không sẵn có do nhu cầu ngày càng tăng tại các nước này và giá trên thị trường quốc tế ở mức cao.

Nguồn cung từ khối nước sản xuất EPA/EBA đã tăng gần đây, chủ yếu nhờ giá trên thị trường EU cao. Trong vòng hai tuần tính đến ngày 2/9, kim ngạch nhập khẩu của EU từ nhóm nước cung cấp này đạt 107.018 tấn, tăng từ mức 54.460 tấn trong cùng kỳ năm ngoái, đẩy tổng kim ngạch nhập khẩu đường trong niên vụ 2010/11 lên mức 1,69 triệu tấn, tăng 300 ngàn tấn so với niên vụ trước và cao hơn so với mức 1,65 triệu tấn mà EU dự báo.

Nguồn cung đường từ khu vực EPA/EBA biến động mạnh và đấy chính là rủi ro chính với thị trường giá cao. Chính giá đường cao đã thúc đẩy Brussels thực hiện những động thái mới nhằm tăng nguồn cung đường trong khối, bao gồm cả chuyển đổi 500 ngàn tấn đường ngoài hạn ngạch tính vào hạn ngạch, 300 ngàn tấn đường nhập khẩu phi thuế bổ sung và 200 ngàn tấn hạn ngạch nhập khẩu phi thuế mới. Giá vẫn duy trì ở mức cao do các nhà giao dịch dự báo mùa vụ mới không diễn biến đột phá hoặc ít nhất là những rủi ro về giá vẫn như cũ.

Giá hiện không có vẻ sẽ giảm trên thị trường quốc tế do một số nhà cung cấp được giảm thuế mà EU công bố từ hồi tháng 7. Giá đường thô trên thị trường thế giới đạt 440 EUR/tấn, trong đó 100 EUR là chi phí vận chuyển và mức thuế giảm xuống 275 EUR/tấn đã đưa giá đường trên thị trường EU lên mức 815 EUR/tấn. Ủy ban châu Âu có thể sẽ phải thực thi những biện pháp mới để làm giảm căng thẳng nguồn cung, có thể diễn ra khi mùa vụ mới bắt đầu, như sự chuyển đổi lượng đường ngoài hạn ngạch thành đương thuộc hạn ngạch, giảm thuế nhập khẩu. Sự bất ổn trên thị trường chính là một trong những yếu tố chính đẩy giá đường len cao.

Trên thị trường Mỹ, tình trạng căng thẳng nguồn cung cũng giữ giá nội địa ở mức cao và khiến USDA phải cho phép nhập khẩu theo cơ chế TRQ sớm hơn 1 tháng so với thông lệ. Chỉ số dự trữ/sử dụng trong niên vụ 2011/12 dự báo sẽ đạt mốc thấp kỷ lục 9,8%, giảm từ mức dự đoán 11,7 trong tháng 8 và 15,2% trong niên vụ trước. Lượng cung thấp do sản lượng củ cải đường giảm và có thể còn tiếp tục giảm nếu xét đến tình hình mùa vụ hiện tại. Tỷ lệ củ cải đường ở tình trạng tốt hoặc rất tốt tại Minnesota giảm xuống mức 49%, từ mức 51% so với tuần trước. Lượng cung thấp có thể đẩy nước này tới quyết định tăng cường nhập khẩu. Nếu sản xuất không đáp ứng nhu cầu nội địa đang tăng thì diễn biến này tại Mỹ có thể tiếp tục hỗ trợ giá đương trên thị trường quốc tế.

Nhu cầu đường trên thị trường quốc tế đang tăng cao nhưng các nhà giao dịch vẫn duy trì đặt hàng với khối lượng nhỏ. Sự điều chỉnh giá trong thời gian gần đây đã thúc đẩy hoạt động giao dịch trên thị trường quốc tế khi Iraq, Ai Cập và Tunisia trở lại thị trường nhưng do giá cao nên các nhà giao dịch từ các nước này chỉ thực hiện những đơn hàng nhỏ, đủ phục vụ nhu cầu ngắn hạn. Nhiều nhà giao dịch đang chờ giá giảm sâu hơn trước khi quyết định thu mua.

Kim Dung AGROINFO