Đồng bằng sông Cửu Long - Mía đường “gặp hạn”

16 | 02 | 2012

Dù chỉ mới sản xuất được nửa niên vụ đường 2011-2012 nhưng các nhà máy đường đang rơi vào tình cảnh khó khăn. Trong khi lượng đường tồn kho của các nhà máy đang gia tăng từng ngày, giữa tháng 2-2012 đường lậu từ Thái Lan tiếp tục tràn vào làm cho một số nhà máy trong nước điêu đứng.

Đường giảm giá, tồn kho tăng cao

Giá đường bán buôn ở ĐBSCL tiếp tục giảm mạnh, trước tết trên 18.000 đồng/kg, sau tết chỉ còn trên dưới 16.500 đồng/kg. Theo lý giải của ông Trịnh Minh Châu, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Mía đường Sóc Trăng, sản lượng đường Thái Lan năm nay lên 10,6 triệu tấn, tăng 1 triệu tấn. Trong khi đó, đường lậu từ Thái Lan tràn sang biên giới Tây Nam ngày càng gia tăng.

Theo ước tính của lãnh đạo một công ty mía đường, mỗi ngày có khoảng 500 tấn đường lậu qua ngõ biên giới Tây Nam. Giá đường cát lậu từ Thái Lan vào Việt Nam bán buôn với giá 17.000 đồng/kg, càng tăng thêm áp lực cho đường nội địa.

Theo lãnh đạo một số nhà máy vùng ĐBSCL, đường sản xuất ra không bán được, giá tiếp tục hạ trong khi các nhà máy vẫn thu mua mía với giá không giảm để đảm bảo thu nhập cho nông dân. Tình trạng này đẩy hầu hết các nhà máy đường vào hoàn cảnh hết sức khó khăn.

Trước đây, đường thủ công có màu vàng, còn mật, ngọt hơn đường sạch nên được người tiêu dùng thích. Tuy nhiên, đến nay các sản phẩm đường thủ công gần như “biến mất” nên một số người hám lợi đã sử dụng chất phụ gia pha chế đường trắng thành đường vàng.

Tình trạng bát nháo chế biến đường trắng thành đường vàng ở ĐBSCL hiện nay xuất phát từ tâm lý người tiêu dùng chưa nhận thức đầy đủ về mối nguy hại về sức khỏe mang đến từ những sản phẩm pha chế không rõ nguồn gốc.

“Đứng về góc độ nhà sản xuất, chúng tôi khuyến cáo người tiêu dùng không nên dùng thực phẩm không rõ xuất xứ hàng hóa. Người dân nên dùng đường có nhãn mác hàng hóa, nguồn gốc rõ ràng… Đây là những sản phẩm an toàn, đảm bảo cho sức khỏe” - ông Nguyễn Thành Long, Tổng Giám đốc Công ty Mía đường Cần Thơ cảnh cáo.

Thu hoạch mía ở ĐBSCL. Ảnh: DUY KHƯƠNG

Theo đánh giá của Hiệp hội Mía đường Việt Nam, sản lượng đường năm 2012 của các nhà máy trong nước có thể đạt 1,43 triệu tấn, cân đối cung cầu thừa trên 300.000 tấn. Với tình hình khó khăn trong khâu tiêu thụ hiện nay, khả năng nhiều nhà máy thua lỗ là khó tránh khỏi. Hiệp hội Mía đường Việt Nam cho rằng, Bộ Công thương, Bộ NN-PTNN cần có chủ trương và tạo điều kiện thuận lợi để các công ty được xuất khẩu đường với hạn mức 250.000 tấn trong năm 2012.

Theo lãnh đạo một số công ty mía đường, thủ tục để giải quyết cho các doanh nghiệp đường xuất khẩu hiện nay là quá chậm chạp, quy định rắc rối, nhiêu khê; kiểu cấp “hạn ngạch nhỏ giọt” làm nhiều doanh nghiệp uể oải không còn hứng thú! Hiệp hội Mía đường Việt Nam đề xuất: Chính phủ cần có chính sách hỗ trợ các nhà máy đường về vốn, lãi suất để thực hiện tồn trữ, bình ổn thị trường với số lượng 10-20% sản lượng của các nhà máy trong thời gian 6 tháng.

Đường lậu Thái Lan ngày càng lấn lướt tại thị trường nội địa, trong khi lượng đường tồn kho của các nhà máy tăng lên, nguy cơ ảnh hưởng đến giá thu mua mía nguyên liệu của nông dân là khó tránh khỏi từ đây tới cuối vụ!

Biến đường trắng thành đường vàng!

Trong tháng 1-2012, đoàn kiểm tra liên ngành quận Cái Răng - Cần Thơ phát hiện tại cơ sở kinh doanh đường cát của ông Lê Văn Thích đang “chế biến” và đóng gói số lượng lớn đường cát trắng của cơ sở Thuận Phát thành đường cát màu vàng kem chuẩn bị đưa ra thị trường tiêu thụ.

Theo khai nhận của chủ cơ sở, hiện nay trên thị trường chủng loại đường cát màu vàng kem (còn gọi là đường mỡ gà) được người tiêu dùng ưa thích và tiêu thụ mạnh vì cho rằng đường chưa được tẩy trắng nên ít độc hại so với đường cát trắng hiện có mặt trên thị trường. Từ đó ông nghĩ ra cách làm thay đổi màu của đường cát trắng thành màu vàng kem để dễ tiêu thụ.

Theo những người am hiểu trong ngành công nghiệp đường, tình trạng sử dụng hóa chất, chất phụ gia không rõ nguồn gốc để biến đường trắng thành đường vàng đã xuất hiện khá lâu.