Kết nối nghiên cứu với thực tiễn
cho một nền NÔNG NGHIỆP tăng trưởng toàn diện
Nhìn lại xuất khẩu hồ tiêu năm 2014 và hướng tới năm 2015
04 | 03 | 2015
Năm 2014 ngành Hồ tiêu Việt Nam đã nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn thách thức và đạt được kết quả lớn cả về sản xuất và thương mại. Sản lượng thu hoạch, khối lượng xuất khẩu, tổng kim ngạch và giá bán sản phẩm đều đạt mức kỷ lục cao nhất từ trước tới nay: Sản lượng thu hoạch theo Bộ NN & PTNT đạt 125.000 tấn. Khối lượng xuất khẩu theo TCHH đạt 156.396 tấn, tăng 16,38% so 2013. Kim ngạch đạt 1,210 tỷ USD, tăng 34,72% so với 2013. Giá xuất khẩu bình quân: Tiêu đen đạt trên 7.399 USD/tấn, tiêu trắng trên 10.648 USD/tấn, tăng 17,56% với tiêu đen và 18,07% với tiêu trắng so với 2013.

  

Năm 2014 ngành Hồ tiêu Việt Nam đã nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn thách thức và đạt được kết quả lớn cả về sản xuất và thương mại. Sản lượng thu hoạch, khối lượng xuất khẩu, tổng kim ngạch và giá bán sản phẩm đều đạt mức kỷ lục cao nhất từ trước tới nay: Sản lượng thu hoạch theo Bộ NN & PTNT đạt 125.000 tấn. Khối lượng xuất khẩu theo TCHH đạt 156.396 tấn, tăng 16,38% so 2013. Kim ngạch đạt 1,210 tỷ USD, tăng 34,72% so với 2013. Giá xuất khẩu bình quân: Tiêu đen đạt trên 7.399 USD/tấn, tiêu trắng trên 10.648 USD/tấn, tăng 17,56% với tiêu đen và 18,07% với tiêu trắng so với 2013.
 
Thành quả đạt được có ý nghĩa sâu sắc bởi trong bối cảnh thời tiết không thuận, nhiều ngành sản xuất, xuất khẩu nông sản gặp khó khăn, ngành Hồ tiêu vẫn phát triển, đạt thành tích ngoạn mục: năm 2014, lần đầu tiên Hồ tiêu Việt Nam tham gia vào nhóm các mặt hàng xuất khẩu đạt trên 1 tỉ USD, cao nhất từ trước tới nay, đóng góp tích cực vào công cuộc nâng cao đời sống nông dân, cải thiện diện mạo nông nghiệp nông thôn. Điều ấn tượng hơn nữa là trong chuỗi giá trị từ sản xuất đến thương mại hồ tiêu, thu nhập và lợi nhuận phần lớn thuộc về người sản xuất, đây là điều mà nhiều ngành hàng nông sản khác đang mong muốn nhưng chưa có được.
 
Tồn tại: 
  
Tuy thành công là vô cùng nổi bật nhưng ngành hồ tiêu cũng đang đối mặt với nhiều nguy cơ tiềm ẩn cho tương lai đó là việc nông dân tự phát mở rộng diện tích dẫn đến khó kiểm soát. Cộng thêm tình hình thời tiết ngày càng bất lợi, sâu bệnh phát triển, quản lý qui trình canh tác (sử dụng giống, bón phân, sử dụng thuốc  BVTV v.v ) đang là những vấn đề nóng ảnh hưởng tới chất lượng, vệ sinh an toàn cho sản phẩm Hồ tiêu. Bên cạnh đó phần lớn Hồ tiêu VN lại xuất khẩu dưới dạng thô, hàm lượng công nghệ thấp, chưa có thương hiệu v.v. cũng là những yếu tố đang có nguy cơ ảnh hưởng tới sức cạnh tranh và phát triển bền vững của ngành Hồ tiêu VN trong thời gian tới.
 
Trong thương mại, hoạt động đầu cơ cũng đang khiến thị trường hồ tiêu VN tiềm ẩn không ít  rủi ro. 

Định hướng sản xuất, chế biến, xuất khẩu:
 
Tình hình cung cầu Hồ tiêu thế giới 2015 không thay đổi lớn so với 2014. Tổng cầu vẫn lớn hơn lượng cung. Giá  bình quân cả năm vẫn có thể duy trì ở mức cao, tuy nhiên từng thời điểm giá có thể biến động đi xuống, đăc biệt thời điểm thu hoạch rộ, chưa kể giá có thể chi phối bởi các nhà đầu cơ. 
Theo Bộ NN & PTNT, diện tích hồ tiêu cả nước năm 2015 khoảng 70.000 ha, dự kiến sản lượng ước khoảng 126.000 tấn, XK 144.000 tấn, đạt giá trị  khoảng 1,1 tỷ USD. 
 
Thông tin về sản xuất, thị trường giá cả vụ tiêu 2015 đang có nhiều ý kiến đánh giá khác nhau, thậm chí trái ngược nhau do vậy tình hình diễn biến thị trường hồ tiêu 2015 sẽ khá phức tạp. Đã có số DN Việt Nam ký hợp đồng bán XK với giá trên 8.000 USD/tấn tiêu đen 500gr/lít. Nhiều ý kiến cho rằng hiện nay nếu ai ký bán giao xa với giá dưới 7.200 USD/tấn sẽ có nguy cơ rủi ro cao.
 
Và một số giải pháp chủ yếu năm 2015:

a. Tăng cường công tác thông tin truyền thông, chủ động điều tiết tiến độ thu mua XK
 
Các sàn giao dịch tiêu của Ấn Độ liên tiếp đưa giá thấp, có thể khiến nông dân và nhiều đại lý thu gom lo lắng bán nhanh với giá thấp, đăc biệt vào thời gian thu rộ tháng 2, 3, 4/2015. Qui luật này đã xảy ra năm 2014. Trước tình hình này Hiệp hội cần thường xuyên cập nhật, phân tích, tổng hợp các nguồn thông tin tin cậy để định hướng dư luận, giúp nông dân, DN bớt rủi ro trong giao dịch. Bà con nông dân và doanh nghiệp cần bình tĩnh, đồng lòng điều tiết lượng mua bán, xuất khẩu, không bán ồ ạt với giá thấp, càng đẩy giá xuống, sẽ rơi vào bẫy các nhà đầu cơ. Cân nhắc cẩn trọng với những hợp đồng XK giao xa, khi chưa tạo đủ chân hàng cần thiết.
 
b. Hoàn thiện và nhân rộng các mô hình liên kết sản xuất và thương mại giữa nông dân và doanh nghiệp:
 
Để giảm thiểu rủi ro trong SX và thương mai, các địa phương cần khuyến khích, hỗ trợ nhiều hơn các mô hình SX theo chuỗi giá trị, theo đó  nông dân trồng hồ tiêu cần liên kêt, hình thành các câu lạc bộ, hợp tác xã… Các tổ chức này sẽ là đầu mối liên kết với các doanh nghiệp cung ứng vật tư đầu vào, DN chế biến, xuất khẩu để đảm bảo SX hồ tiêu theo đúng tín hiệu thị trường, quản lý được qui trình từ canh tác tới thu hoạch, bảo quản  đảm bảo vệ sinh, an toàn theo yêu cầu thế giới. Chỉ có như vậy ngành hồ tiêu mới có thể gia tăng giá trị, giảm thiểu rủi ro trong SX và thương mại.
 
c. Đẩy mạnh hơn nữa công tác BVTV, chế biến, kiểm soát VSATTP 
 
Tình hình sâu bệnh tại nhiều vùng trồng tiêu đang có chiều hướng gia tăng mạnh, khó kiểm soát đã được Bộ NN- PTNT và các địa phương nhìn nhận. Nhiều chương trình hành động tập trung cho công tác BVTV trên hồ tiêu đã ban hành.
 
Làm tốt công tác quản lý qui trình canh tác, BVTV cũng sẽ giúp giải quyết vấn đề an toàn thực phẩm, đưa giá trị hồ tiêu VN lên  ngang với giá thế giới đồng thời cũng giúp cho hồ tiêu VN có cơ hội xâm nhập nhiều hơn vào các thị trường cao cấp như Mỹ, EU…
 
d. Tăng cường hơn nữa công tác XTTM 
 
Thời gia qua, công tác XTTM đã được tiến hành ngày một tốt hơn. Năm 2015, ngành hồ tiêu sẽ phối hợp chặt chẽ với IPC, cử người tham dự các Hội nghị, Hội thảo, Hội chợ thường niên của Hiệp hội gia vị châu Mỹ - ASTA, châu Âu - ESA, Trung Đông…để quảng bá hình ảnh hồ tiêu VN đến bạn bè Quốc tế, giúp thế giới hiểu rõ hơn về tiềm năng phát triển SX, XK của Hồ tiêu VN, qua đó tìm kiếm mở rộng thị trường.
 
 
Trích Nghị quyết Hội nghị BCH Hiệp hội Hồ tiều Vn Quý IV/2014 


Báo cáo phân tích thị trường