Thời điểm tháng 9, điều thô được các nhà cung cấp chào giá rất cao. Như điều thô các nước Tây Phi (40-42 lb) có giá 1.100 - 1.160 USD/tấn; điều Ghinea Bissau (53 lb): 1.570 USD/tấn; điều Tanzania (51 lb): 1.520 USD/tấn.
Cuối tháng 9, giá điều thô có dấu hiệu giảm nhẹ nhưng người mua vẫn thờ ơ do giá điều thô chưa cân đối với giá điều nhân.
Đến tháng 10, Chính phủ Tanzania đã bán xong hàng tồn kho vụ 2018 và mở giao dịch vụ 2019 với hình thức đấu thầu. Cụ thể, phiên đầu tiên được mở cuối tháng 10 với hơn 20.000 tấn đã được đấu giá thành công.
Trong đó, Tập đoàn T&T (Việt Nam) thắng thầu hơn 13.600 tấn. Tuy nhiên, giá trúng thầu lúc này bình quân tương đương 1.570 USD/tấn.
Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) cho rằng, diễn biến giá thô đang trái với mong đợi và dự đoán của nhiều người khi giá của phiên đấu thầu sau luôn tăng cao hơn phiên trước, chủ yếu do nhu cầu điều thô từ Ấn Độ và Việt Nam đang cao hơn nguồn cung.
Việc cầu lớn hơn cung lại do nhiều yếu tố khác. Hiện Ấn Độ đang tăng thuế nhập khẩu với các loại hạt từ Mỹ có khả năng cạnh tranh với hạt điều nên người Ấn quay sang dùng nhân điều nhiều hơn. Các nhà chế biến nước này giảm xuất khẩu, chỉ bán trong nước là chính.
Việt Nam có điều kiện để tăng lượng nhân bán ra cho các thị trường ngoài Ấn Độ. Tuy nhiên, giá điều nhân không được cao như giá các công ty chế biến của Ấn Độ bán nội địa.
“Do đó, giá điều thô phụ thuộc nhiều vào nhu cầu của các công ty Ấn Độ và giá bị đẩy lên chủ yếu từ các công ty Ấn Độ", Vinacas nhận định.
Ở trong nước, rất nhiều công ty chế biến điều Việt Nam đã hết điều thô để sản xuất. Có một số công ty đã mua đủ hàng cho sản xuất tới vụ mới nhưng cũng có một số đang thiếu lượng nguyên liệu từ 1 - 3 tháng cho tới khi vào vụ mới.
Vì thiếu nguyên liệu nên giá hạt điều thô nội địa cũng được giao dịch cao hơn giá điều nhân ký hợp đồng xuất khẩu tại thời điểm hiện tại.
Theo Hội đồng thông tin Vinacas, giá điều thô có mức nhạy cảm cao hơn so với điều nhân. Thông thường, điều thô tăng giá thì nhanh và nhiều nhưng giảm giá lại chậm và nhỏ giọt.
Gần đây, điều thô đang biến động theo chiều hướng tăng với biên độ lớn hơn nhiều so với điều nhân. “Đây là yếu tố cảnh báo nguy hiểm, cần lưu ý đối với người sản xuất kinh doanh điều để tránh lỗ khi quyết định mua điều thô", Vinacas khuyến cáo.
Tuy nhiên Vinacas cũng dự báo, từ nay đến đầu vụ mới 2020, giá điều thô sẽ cơ bản ổn định, mức tăng giảm chỉ biến động nhẹ. Giá điều thô mới đầu vụ 2020 được chào bán vào tháng 2 – 3 sẽ dễ chịu hơn và có khả năng giảm dần từ tháng 5 – 6 rồi lặp lại chu kỳ như 2019 vừa qua.
Nguyên Vỹ
Nguồn: Báo Dân Trí