Nguồn: Laodong.vn

Trong nỗ lực hiện thực hóa cam kết đạt mức Net Zero (phát thải ròng bằng 0) vào năm 2050, ngành nông nghiệp đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải đổi mới công nghệ và phương thức canh tác. Một trong những vấn đề nổi bật là phát thải từ canh tác lúa nước – hoạt động chiếm phần lớn lượng phát thải khí nhà kính toàn ngành nông nghiệp.

Từ thực tiễn đó, nhóm sinh viên Đại học Cần Thơ gồm Lê Lư Huyền Trân, Mai Nhật Minh (ngành Kỹ thuật phần mềm (CLC) khóa 48, Trường Công nghệ thông tin và truyền thông); Lê Nguyễn Anh Thư (ngành Tài chính – Ngân hàng (CLC) - khóa 48, Trường Kinh tế) đã phát triển dự án EcoTraceTech – hệ thống giám sát và đo lường khí phát thải CO₂ và CH₄ tự động ngay trên đồng ruộng, ứng dụng công nghệ IoT.

“Dự án được khởi động vào cuối năm 2023 và xuất phát từ mong muốn giải quyết bài toán lớn: làm thế nào để đo được phát thải khí CO₂ và CH₄ ngay tại đồng ruộng một cách liên tục, chính xác, chi phí thấp và dễ triển khai?”, Huyền Trân – Trưởng nhóm dự án chia sẻ.

Đáng chú ý, trước khi hoàn thiện và tham gia các cuộc thi khởi nghiệp, dự án chỉ dừng lại ở quy mô của một đề tài nghiên cứu khoa học (NCKH). Trong quá trình triển khai, đề tài đã trải qua nhiều giai đoạn thử nghiệm và hoàn thiện với việc phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng của các thành viên.

Đặc biệt, sự hướng dẫn của giảng viên ở nhiều lĩnh vực nông nghiệp, môi trường và kỹ thuật điện – điện tử, đã góp phần quan trọng giúp đề tài vừa đảm bảo tính công nghệ, vừa bám sát nhu cầu thực tiễn ngành nông nghiệp ĐBSCL.

Nhận thấy đề tài không chỉ dừng lại ở phạm vi nghiên cứu học thuật mà còn có tiềm năng ứng dụng thực tế lớn, nhóm sinh viên này đã mạnh dạn phát triển thành dự án khởi nghiệp. Đây không chỉ là bước đi cần thiết để biến ý tưởng từ phòng thí nghiệm thành giải pháp thực tiễn, mà còn hướng đến mục tiêu phát triển công cụ hỗ trợ nông dân tham gia chuỗi cung ứng lúa gạo phát thải thấp, bền vững và hướng đến xuất khẩu.

“Việc hiện thực hóa đề tài NCKH sang dự án khởi nghiệp là một bước chuyển lớn, và chúng em đã gặp không ít khó khăn. Bên cạnh các vấn đề về kỹ thuật, việc thay đổi tư duy – từ cách tiếp cận học thuật, chuyên sâu, sang tư duy thị trường, kinh doanh và giải pháp tổng thể đã đặt ra nhiều thách thức ”, Huyền Trân kể lại.

Tính đến thời điểm hiện tại, đề tài NCKH của nhóm đã hoàn thành quá trình nghiệm thu với kết quả tốt và nhận được đánh giá cao từ hội đồng chuyên môn. Hơn thế, dự án khởi nghiệp còn đạt nhiều thành tích ấn tượng tại các cuộc thi trong và ngoài nước.

Nổi bật như Giải khuyến khích tại cuộc thi UNIIC IDEATHON 2024 diễn ra tại Philippines; Là 1 trong 199 dự án toàn quốc lọt vào vòng bán kết cuộc thi Khởi Nghiệp Xanh do BSA tổ chức; Vào vòng chung kết cuộc thi Ý tưởng học sinh, sinh viên khởi nghiệp khu vực ĐBSCL – INNOBE 2024; Giải Nhất cuộc thi CTU_Startup 2025 do Đại học Cần Thơ tổ chức.

Về mặt ứng dụng thực tế, thiết bị đã được thử nghiệm tại một số vùng trồng lúa ở tỉnh Vĩnh Long, bước đầu ghi nhận kết quả khả quan về khả năng đo đạc và ghi nhận dữ liệu môi trường.

Trong thời gian tới, Huyền Trân và các bạn trong nhóm sẽ tiếp tục hoàn thiện sản phẩm, nâng cấp phần mềm; Liên kết với các đơn vị doanh nghiệp và hợp tác xã nông nghiệp để triển khai thử nghiệm diện rộng; Tìm kiếm đối tác công nghệ và đầu tư để thương mại hóa hệ thống, góp phần tạo ra công cụ hỗ trợ đo kiểm và xác minh giảm phát thải cho các mô hình canh tác lúa bền vững.