Nguồn: sonnmt.hanoi.gov.vn
Không ngừng cải thiện chất lượng con giống
Theo thống kê của Cục Chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) năm 2014, đàn bò thịt của nước ta đạt 5,16 triệu con, giảm 15,41% so với năm 2009 (6,1 triệu con). Tuy nhiên, sản lượng thịt bò năm 2014 đạt 297,4 nghìn tấn, tăng 15,36% so với năm 2009 (257,8 nghìn tấn). Đàn bò sữa nước ta phát triển nhanh từ 115,5 nghìn con năm 2009 lên 227,6 nghìn con năm 2014, tăng 97,23%. Tổng sản lượng sữa năm 2009 chỉ đạt 278,2 nghìn tấn, đến năm 2014 đạt tới 549,5 nghìn tấn, tăng 97,52%. Với đàn trâu, giảm từ 2,88 triệu con năm 2009 còn 2,53 triệu con năm 2014, tuy nhiên sản lượng thịt trâu tăng từ 74,96 nghìn tấn năm 2009 lên 86,54 nghìn tấn năm 2014 (tăng 15,45%).
Thực tế thời gian qua, ngành chăn nuôi trâu, bò đã đạt được nhiều bước tiến tích cực, trong chăn nuôi bò sữa đã áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật tạo bước đột phá trong công tác quản lý nuôi dưỡng bò sữa năng suất cao, xây dựng đàn hạt nhân bò sữa cao sản. Các mô hình chăn nuôi tập trung mang lại hiệu quả cao được chuyển giao cho các vùng chăn nuôi bò sữa như Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Hòa Bình, Quảng Ninh, Mộc Châu – Sơn La, Bắc Ninh, Nghệ An,…
Trong chăn nuôi bò thịt, đã nghiên cứu tuyển chọn được những giống bò đực chuyên thịt ngoại thuần chủng, cao sản ưu tú trên thế giới. Đồng thời xây dựng và chuyển giao mô hình phát trển chăn nuôi bò thịt theo hướng sản xuất hàng hóa, hiệu quả và bền vững. Bên cạnh đó, thực hiện chuyển giao tinh trâu, bò đông lạnh đã góp phần cải tạo đàn trâu, bò Việt Nam. Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi, năm 2014, nước ta có khoảng 227,6 nghìn con bò sữa, sản lượng sữa tươi đạt 549,5 nghìn tấn, sản lượng sữa trung bình đạt khoảng 5,3 tấn sữa/chu kỳ 305 ngày. Trong đó, có khoảng 80 nghìn con cao sản có sản lượng sữa đạt từ 6,5 – 7,5 tấn sữa/chu kỳ 305 ngày.
Với các tiến bộ về giống đạt được trong thời gian vừa qua, dự kiến đến năm 2020, sản lượng sữa trung bình của toàn đàn bò sữa toàn quốc sẽ đạt khoảng 6.000kg/chu kỳ 305 ngày. Điều này khẳng định sự thành công trong công tác nâng cao năng suất, chất lượng giống bò sữa trong những năm qua.
Cần đảm bảo nguồn thức ăn cho trâu, bò
Nhằm hội nhập quốc tế hiệu quả, theo TS. Lê Văn Thông, trong thời gian tới, việc phát triển đàn trâu, bò cần đảm bảo cung cấp giống cao sản ưu tú cho sản xuất, hướng tới đạt tỷ lệ 70% với bò thịt, 100% với bò sữa đến năm 2020 và đạt 80% với bò thịt đến năm 2030. Phát huy lợi thế của từng tỉnh, thành, nhất là vùng có đất đai rộng lớn hoặc có nguồn phế, phụ phẩm nông, công, ngư nghiệp dồi dào. Đẩy mạnh phát triển chăn nuôi gia súc ăn cỏ do nhu cầu thịt bò, sữa bò cho Việt Nam còn rất rộng lớn, sử dụng được phụ phẩm nông, công, ngư nghiệp, rạo ra sản phẩm có giá trị cao, đáp ứng nhu cầu về thịt bò, sữa bò ngày càng cao của người tiêu dùng. Đồng thời chuyển được phương thức chăn nuôi truyền thống thả rông sang chăn nuôi bán chăn thả; chuyển từ chăn nuôi nông hộ nhỏ lẻ, không kiểm soát được dịch bệnh sang chăn nuôi trang trại, kiểm soát tốt dịch bệnh.
Bên cạnh đó, các giải pháp cần chú trọng để phát triển ngành chăn nuôi trâu, bò trong quá trình hội nhập gồm: cải tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, số lượng đàn trâu bò, chọn lọc trâu bò đủ tiêu chuẩn để cải thiện chất lượng giống tại các địa phương thông qua bình tuyển, giám định, xếp cấp hàng năm, loại thải những trâu, bò không đảm bảo tiêu chuẩn giống.
Mặt khác, cần quy hoạch và dành diện tích đất đai để trồng cỏ thâm canh; trồng, chăm sóc thu hoạch, chế biến, bảo quản thức ăn thô xanh để đáp ứng nhu cầu quanh năm cho trâu bò, tận thu, chế biến các phụ phẩm nông công nghiệp như rơm rạ, ngọn mía, bã mía,…đặc biệt dự trữ trong vụ đông xuân ở miền Bắc tránh để đảm bảo thức ăn cho gia súc trong vụ đông. Chuồng trại cần đảm bảo được vệ sinh sạch sẽ, công tác tiêm phòng được thực hiện nghiêm ngặt, đặc biệt, xử lý hiệu quả chất thải chăn nuôi.
Thêm vào đó, cần khuyến khích chăn nuôi công nghiệp, phát triển chăn nuôi gia trại, trang trại, giảm tối thiểu chăn nuôi thả rông bằng chính sách hỗ trợ, khuyến khích xây dựng mô hình chăn nuôi gia trại, trang trại, mô hình chăn nuôi trâu bò tiên tiến. Thông qua đó nhằm tập huấn kỹ năng chăn nuôi trâu bò thịt, sữa; giúp cho người chăn nuôi học tập, thực hành kiến thức mới về chăn nuôi bò sữa cao sản.
Hỗ trợ, xây dựng các chuỗi liên kết trong chăn nuôi bò thịt, doanh nghiệp ký hợp đồng kinh tế với người nông dân; sản phẩm chăn nuôi khi xuất chuồng được đưa đến nhà máy giết mổ, kết nối với nơi chế biến, đưa ra thị trường bán lẻ hoặc siêu thị, tạo thành chuỗi khép kín từ trang trại đến bàn ăn. Tăng cường nghiên cứu, dự báo thông tin thị trường nhằm định hướng quá trình sản xuất. Đồng thời, tăng cường công tác thương mại, tiếp cận thị trường theo hướng bài bản, chuyên nghiệp. Phát triển công nghiệp chế biến, bảo quản thịt bò sau giết mổ, tạo ra các sản phẩm thịt bò đa dạng và được chế biến, đóng gói, có tem nhãn ghi rõ nguồn gốc xuất xứ, chứng nhận an toàn thực phẩm./.