Còn nhớ, cách đây chưa đầy 5 năm, Công ty cà phê Trung Nguyên được biết đến như một DN đi đầu về chiến lược tạo dựng thương hiệu và những phương thức bảo vệ, khuếch trương thương hiệu của mình. Trung Nguyên chú trọng phát triển thương hiệu riêng cả ở thị trường trong nước và quốc tế, trên các phương tiện truyền thông đại chúng và Internet. Tuy vậy, bài học về tên miền trungnguyen.com vẫn được nhắc đến nhiều như một ví dụ điển hình về sự thờ ơ của các DN Việt Nam với việc đăng ký tên miền Internet.
Năm 2001, khi trungnguyen.com bị một cá nhân nhanh chân đăng ký, Công ty Trung Nguyên đã không thể giải quyết được tranh chấp để lấy lại tên miền mang thương hiệu của mình, và mãi 2 năm sau, Trung Nguyên mới chính thức đăng ký cho mình tên miền cấp 3: trungnguyen.com.vn.
Ngày 15/8/2006, ngay trong ngày đầu tiên Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) chính thức xét duyệt và cấp phát tự do tên miền cấp 2 ".vn", tên miền trungnguyen.vn được công bố đã có chủ thể đăng ký. Điều đáng nói là trungnguyen.vn được đăng ký bởi Công ty cổ phần Kiến Cường- một DN đã nhanh chân đăng ký để sở hữu hàng loạt các tên miền mang thương hiệu nổi tiếng khác.
Dư luận lại phải đặt câu hỏi: Liệu sẽ cần bao nhiêu lần "ngã giá" để Trung Nguyên "tìm lại chính mình" trên Internet và chuyện gì sẽ xảy ra nếu ngay ngày hôm sau, Công ty Kiến Cường dùng tên miền trungnguyen.vn làm địa chỉ Internet dẫn đến trang web có quảng bá thông tin về một sản phẩm cà phê khác không phải là cà phê Trung Nguyên?
Trungnguyen.vn chỉ là một trong số rất nhiều những tên miền tiếp tục bị đầu cơ sau ngày 14/8/2006. lilama.vn,petrolimex.vn, vinaconex.vn, dongtam.vn là những tên miền được chú ý nhiều khi mà chúng chính là những địa chỉ định danh và thể hiện thương hiệu trên Internet của các tập đoàn và công ty lớn. Làm một phép tính nhỏ: Nếu giả sử tổng giá trị tài sản của Vinaconex khoảng 1 triệu USD- mức khiêm tốn hơn rất nhiều so với thực tế- thì chi phí chưa đầy 100 USD để đăng ký tên miền vinaconex.vn chắc chắn chưa bằng "cái móng tay" của đại gia này. Tuy vậy, qua 2 giai đoạn xét duyệt ưu tiên, vinaconex.vn vẫn bỏ ngỏ, và hệ quả tất yếu là chỉ trong vòng chưa đầy 24 giờ sau thời điểm VNNIC cấp phát tên miền tự do theo nguyên tắc "đăng ký trước, cấp trước", tên miền vinaconex.vn đã bị một DN nhanh chân đăng ký, và tất nhiên, Vinaconex trở thành "trâu chậm"!
Ông Lee Johnson, Chủ tịch tập đoàn Hi-Tek (Mỹ), nói: "Cuộc chiếm hữu đất đai lớn nhất trong lịch sử đang diễn ra hàng ngày. Nhưng đây không phải là đất thật mà là đất của một nền kinh tế mới- tên miền. Internet Domain Name hay địa chỉ website đã trở thành hàng hóa có giá trị mới trên thế giới. Việc các công ty tại Việt Nam chủ quan không đăng ký tên miền và bảo vệ thương hiệu của mình trên Internet là một điều đặc biệt nguy hại".
Theo ông Lee, chi phí tối thiểu để một DN có thể nhờ đến sự can thiệp của tổ chức giải quyết tranh chấp quốc tế WIPO (World Intellectual Property Organization) là 2.500 USD. Thêm vào đó, DN sẽ còn phải tốn rất nhiều thời gian, công sức cũng như những khoản chi khác để theo đuổi quá trình khiếu nại mà khả năng lấy lại tên miền mang thương hiệu của mình không hề chắc chắn.
Tất cả sẽ trở nên vô nghĩa khi nguyên tắc cấp phát của VNNIC ở giai đoạn tiếp theo đã rất rõ ràng: "Ai đăng ký trước- cấp phát trước". Chỉ cần chậm chân 1 giây, các DN đã để tên miền mang thương hiệu mình rơi vào tay chủ thể khác, mà rất có thể đó lại là chính đối thủ cạnh tranh của mình. Không có cơ sở để khiếu nại, các DN chỉ còn cách thỏa hiệp, trả một cái giá không hề rẻ với kẻ đầu cơ để mua lại tên miền, và vô hình chung đã trở thành những khách hàng béo bở của những kẻ đầu cơ.
Hiểu được tâm lý, nắm trong tay giá trị thương hiệu của DN, kẻ đầu cơ có thể phát ra những mức giá "không tưởng". Tuy vậy, áp lực về uy tín, về thương hiệu tác động lên các DN rất lớn. Tới lúc này, DN mới nhận ra sự cần thiết phải bảo vệ thương hiệu quan trọng đến mức nào, cái giá hàng trăm, hàng nghìn hay thậm chí hàng vạn USD sẽ trở thành nhỏ bé, và các đại gia sẽ "bằng mọi giá" để làm sao lấy lại tên miền định danh thương hiệu của mình, tránh bị các đối thủ khác sử dụng để truyền bá những thông tin bất lợi cho mình trên Internet.
Sự thờ ơ, chậm chân đã phải trả một cái giá quá đắt. DN tỉnh ra thì đã muộn!