Nguyên nhân, theo Vietfood, là do tình hình giá cả gạo nguyên liệu và gạo thành phẩm xuất khẩu trong nước hiện có nhiều biến đổi. Hiệp hội kiến nghị các DN tập trung giao hàng các hợp đồng đã ký. Mọi phát sinh khi chưa có hướng dẫn và ý kiến của Hiệp hội thì Vietfood sẽ không chịu trách nhiệm xử lý.
Trước đó, hiệp hội này đã yêu cầu các DN ngừng ký các hợp đồng xuất khẩu gạo mới giao hàng trong tháng 2/2008. Tuy nhiên, trước tình hình lúa, mạ chết rét và chưa biết trước được năng suất vụ Đông Xuân 2007-2008 ở các tỉnh phía Bắc ra sao nên đến thời điểm này, các bộ: NN-PTNT và Công thương vẫn phải chờ ý kiến chỉ đạo điều hành của Chính phủ.
Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, ông Trương Thanh Phong, cho rằng, năm nay cả nước dự kiến sẽ thu hoạch được 36,5 triệu tấn lúa hàng hóa, trong đó khu vực ĐBSCL chiếm khoảng 19 triệu tấn. Đối với gạo xuất khẩu, dự kiến khoảng 4,5 triệu tấn và tập trung 100% ở khu vực ĐBSCL.
Đến nay, sau khi ăn Tết xong, nông dân ĐBSCL đang bắt tay vào vụ thu hoạch lúa đông xuân. Giá lúa đầu vụ ở mức cao, lên tới 4.300-4.700 đồng/kg đối với Jasmine và 3.600-3.800 đồng/kg với lúa thường. Các trà lúa sớm có năng suất bình quân 7- 8 tấn/ha.
Trong khi đó, giá gạo xuất khẩu tại châu Á vẫn đang ở mức cao do nhu cầu lớn, cung hạn hẹp. Bản tin của Dow Jones và một số hãng đưa ra cho thấy, giá gạo xuất khẩu tại châu Á hầu hết đều tăng hơn nhiều so với tuần trước, đặc biệt trước thông tin về việc Philippines có nhu cầu nhập mới 550.000 tấn gạo.
Theo Cơ quan Lương thực Quốc gia Philippines, cơ quan này sẽ tổ chức đấu thầu vào ngày 11/3 để mua 450.000 tấn gạo 25% tấm, 50.000 tấn gạo 15% tấm và 50.000 tấn gạo 5% tấm cho giao hàng từ tháng 3 và tháng 5 năm nay. Nhu cầu lớn hơn sẽ ngăn giá xuất khẩu giảm mạnh, thậm chí, kể cả khi nông dân Thái Lan và Việt Nam bắt đầu thu hoạch vụ chính vào tháng tới.
Gạo Thái 100% B được chào hôm qua ở mức 480-485 USD/tấn, FOB Bangkok; gạo 5% tấm ở mức 470-475 USD/tấn, FOB Bangkok và gạo đồ 100% sortexed ở mức 470-480 USD/tấn, FOB Bangkok. Những giá này cao hơn khoảng 3-10USD so với cuối tuần trước.