Kết nối nghiên cứu với thực tiễn
cho một nền NÔNG NGHIỆP tăng trưởng toàn diện
Chế biến tiêu trắng - nhu cầu và giải pháp
25 | 07 | 2008
Khi sản lượng hồ tiêu của nước ta mới chỉ có vài ngàn tấn, bà con nông dân đã biết cách chế biến tiêu trắng (tiêu sọ): Khi trái tiêu chín đều trên cây, tiến hành thu hái, ngâm ủ, chà, đãi sạch vỏ, phơi khô, đóng gói. Tiêu sọ được coi là mặt hàng gia vị quý hiếm, với số lượng ít, chỉ đủ để tiêu thụ trong nước, chưa có xuất khẩu.
Những năm gần đây, khi sản lượng trồng trọt và số lượng xuất khẩu hạt tiêu của nước ta đạt gần trăm ngàn tấn/năm trong đó lượng tiêu trắng lúc đầu chỉ vài ngàn tấn/năm, đến các năm 2006 - 2007- 2008 đã đạt trên 10.000 tấn/năm, chiếm tới 15 – 17 % thị phần xuất khẩu. Tiêu trắng có giá khá cao, thường gấp 1,5 lần tiêu đen.

Do giá trị tiêu trắng đạt cao nên việc chế biến tiêu trắng từ hộ nông dân đến các doanh nghiệp đã và đang phát triển nhanh chóng. Đến năm 2006, ở huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu có đến 25 cơ sở chế biến tiêu trắng, mỗi cơ sở sản xuất từ 500 kg đến 3.000 kg tiêu trắng/ngày. Tổng cộng đã chế biến trên 130 tấn tiêu trắng/năm. Ở huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai, nhiều hộ nông dân vừa trồng tiêu, vừa thu mua, vừa chế biến tiêu trắng, công suất phổ biến 1 tấn/ngày/hộ. Các tỉnh trồng tiêu ở miền Đông Nam Bộ, Tây Nguyên, Phú Quốc đến nay đã có khá nhiều cơ sở, hộ gia đình chế biến tiêu trắng.

Thiết bị công nghệ để chế biến tiêu trắng quy mô hộ gia đình rất đơn giản: Bể ngâm ủ tiêu đen vài ba khoang, một moter vài ba mã lực, giàn phun nước, sàng tách vỏ. Tổng chi phí cho một cơ sở chế biến có công suất 1 tấn/ngày chỉ khoảng 6-8 triệu đồng. Vận hành, thao tác cũng khá đơn giản, chỉ cần một nhân công đứng máy và 1 – 2 lao động phụ.

Số lượng hạt tiêu xuất khẩu (tấn)

2005

2006

2007

2008*(ước)

Tiêu đen

Tiêu trắng

Tiêu đen

Tiêu trắng

Tiêu đen

Tiêu trắng

Tiêu đen

Tiêu trắng

86.233

9.946

98.798

17.872

71.842

11.062

72.000

8.000

Tổng: 96.178

Tổng: 116.670

Tổng: 82.904

Tổng: 80.000

Giá xuất khẩu bình quân (USD/tấn)

2005

2006

2007

2008*(ước)

Tiêu đen

Tiêu trắng

Tiêu đen

Tiêu trắng

Tiêu đen

Tiêu trắng

Tiêu đen

Tiêu trắng

1.250

2.200

1.550

2.400

3.250

4.650

3.300

5.200

Trị giá: 131tr USD

Trị giá: 195tr USD

Trị giá:286 tr USD

Trị giá: 280tr USD


Quy trình chế biến tiêu trắng: Tiêu đen xô được quạt, sàng, chọn lựa hạt tốt đạt dung trọng: 600 – 620 g/l (đóng 20 – 25 kg/bao, ngâm, ủ trong bể nước 8-10 ngày); chà, rửa tách vỏ quả, rửa sạch lấy tiêu sọ (có thể ngâm tiêu sọ trong nước sạch 1 - 2 ngày để khử mùi hôi). Phơi khô đạt độ ẩm 12 – 13o, đóng bao 2 lớp (có thể trữ được cả năm).

Một số nhà máy chế biến tiêu trắng với số lượng lớn đã được trang bị công nghệ cao, xử lý sản phẩm qua hơi nước, tiệt trùng, đóng bao hút chân không, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Năng lực sản xuất tiêu trắng của Việt Nam hiện nay rất lớn và hiệu quả kinh tế cũng khá hấp dẫn đối với nông dân và các cơ sở thu mua chế biến xuất khẩu hạt tiêu. Tuy nhiên Việt Nam chưa có lợi thế như Malaysia, Indonesia, Hải Nam- Trung Quốc, vì họ đã có kinh nghiệm sản xuất và khách hàng truyền thống tiêu thụ tiêu trắng từ lâu, mặt khác nhu cầu tiêu trắng trên thế giới hiện nay chỉ cần khoảng 30.000 tấn/năm. Vì vậy chúng ta không thể sản xuất tiêu trắng tự phát, dẫn đến cung vượt cầu, giá giảm sút.

Để sản xuất, chế biến tiêu trắng có chất lượng cao, tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường: Phải làm tốt từ khâu trồng trọt, hạn chế tối đa tiến tới không dùng thuốc, phân hóa học, tăng cường dùng phân hữu cơ, phân vi sinh. Thu hoạch lúc tiêu chín trên cây (quy trình GAP). Bảo đảm cung cấp nguyên liệu có chất lượng cao cho chế biến.

Về khâu chế biến: Giảm các lò chế biến nhỏ, tăng cường chế biến công nghiệp công nghệ cao (lập khu công nghệ mini ở địa phương, cho chế biến tập trung, dùng công nghệ cao để xử lý nước thải).

Các doanh nghiệp xuất khẩu cần thường xuyên nắm nhu cầu thị phần, giá cả thị trường, từ đó “kê đơn đặt hàng” với các cơ sở, nhà máy chế biến tiêu trong nước, kịp thời cung cấp sản phẩm cho thị trường có chất lượng cao, có uy tín về thương hiệu.

Ngoài ra cần sự hỗ trợ của các Bộ ngành, sự quan tâm giúp đỡ của chính quyền địa phương để bà con nông dân và doanh nghiệp có đủ điều kiện đầu tư cho sản xuất, kinh doanh, ổn định, bền vững, nâng hiệu quả kinh tế ngày càng cao trong sản xuất tiêu là hết sức cần thiết.



Nguồn: nongnghiep.vn
Báo cáo phân tích thị trường