Giá đường sản xuất trong nước bị đường nhập lậu cạnh tranh không... ngóc lên được, kéo theo giá mua mía nguyên liệu thấp - trong khi chi phí vật tư nông nghiệp tăng cao - khiến người trồng mía nản lòng, quay sang trồng các loại cây khác.

Đã vậy, dù tính tới tính lui, tới nay hầu hết các NMĐ vẫn chưa có phương án đầu tư thoả đáng xây dựng vùng trồng mía nguyên liệu. Mối quan hệ giữa NMĐ - nông dân vẫn thường xảy ra "sự cố" (NMĐ cho rằng nông dân vi phạm hợp đồng, nông dân "kêu" NMĐ đánh chữ đường thấp...).

Cũng chính từ chỗ không xây dựng được vùng nguyên liệu căn cơ trên cơ sở mối quan hệ bền vững giữa NMĐ - nông dân, nên việc trồng mía tập trung - điều kiện cần thiết để áp dụng khoa học kỹ thuật, đưa cơ giới hoá vào sản xuất... - chưa thực hiện được bao nhiêu.

Vì vậy, năng suất, chất lượng mía không cao. Hệ quả là, không sống được với cây mía thì nông dân phải tìm kiếm loại cây khác thay thế. Trong bối cảnh đó, khi vào vụ chế biến, tình trạng tranh mua mía nguyên liệu giữa các NMĐ liên tục diễn ra dù đã có nhiều cuộc họp bàn tới, bàn lui!

Khả năng vụ mía đường 2008 - 2009 các NMĐ ở ĐBSCL thiếu mía nguyên liệu đang hiển hiện trước mắt. Không những thế, nếu thực trạng như hiện nay (chưa có vùng mía nguyên liệu ổn định, nông dân - NMĐ chưa "bắt tay" bền chặt, tranh mua khi sản xuất vào cao điểm, đường nhập lậu vẫn tuồn vào...) thì chuyện mía - đường vẫn còn xoay tít trong vòng luẩn quẩn!