Càng nuôi càng lỗ

Khó khăn nhất hiện nay là người nuôi gia cầm. Người trong nghề nói vui: Các trại chăn nuôi gia cầm đang bị ba gọng kìm: giá gia cầm rớt thê thảm; giá thức ăn chăn nuôi, con giống tăng cao.
Từ đầu năm đến nay, giá gia cầm giảm liên tục, hiện gà công nghiệp chỉ còn 19.500 đồng/kg, trong khi giá thành chăn nuôi lên đến 20.000 đồng- 22.000 đồng/kg. Gà tam hoàng giá bán tại trại cũng giảm còn 24.000 đồng/kg, trong khi giá thành chăn nuôi lên đến 25.000 đồng- 26.000 đồng/kg...

Giá thức ăn chăn nuôi cũng đã tác động mạnh đến người nuôi heo khiến giá heo hơi gần đây ở khu vực các tỉnh miền Đông đã phải tăng thêm từ 5.000 đồng- 6.000 đồng/kg, lên 40.000 đồng- 41.000 đồng/kg.

Ông Nguyễn Trí Công, chủ trại heo Trí Công (Đồng Nai), cho biết sức tiêu thụ heo từ đầu năm đến nay khá yếu. Đúng ra các trại phải giảm giá bán để kích cầu nhưng vì giá thức ăn tăng cao nên buộc phải tăng. Nhiều người chăn nuôi tính toán với giá heo hiện nay (dù đã tăng thêm 5.000 đồng- 6.000 đồng/kg) nếu tính đúng, tính đủ thì họ cũng chỉ hòa vốn.

Theo phân tích từ giới chuyên môn, thực tế giá một số nguyên liệu chế biến thức ăn chăn nuôi gần đây tuy có tăng nhẹ nhưng phần lớn các loại nguyên liệu khác vẫn rất rẻ. Thế nhưng trong lĩnh vực sản xuất thức ăn chăn nuôi lâu nay cứ mỗi khi có một loại nguyên liệu nào đó rục rịch tăng giá là các công ty đẩy giá sản phẩm lên ngay.

Ngược lại, khi giá nguyên liệu đồng loạt giảm mạnh thì các nhà sản xuất làm ngơ. Lần này cũng vậy. Ông Phạm Văn Minh, Giám đốc Công ty Phú An Sinh, cho biết: Đầu tháng 3 này, một số nhà máy sản xuất, chế biến thức ăn chăn nuôi đã chính thức tăng giá từ 5.000 đồng- 10.000 đồng/bao và nhiều khả năng đây mới là đợt tăng giá khởi điểm, mở đầu cho một đợt tăng giá liên tục sắp tới.

Tăng nhiều, giảm ít

Ông Lê Bá Lịch, Chủ tịch Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi VN, cho biết mỗi khi giá thức ăn tăng thì thường khó xác định điểm dừng. Chẳng hạn, những tháng đầu năm 2008, giá thức ăn chăn nuôi đã tăng liên tục lên đến gần 80%.

Thế nhưng khi giá nguyên liệu giảm mạnh đến 40%-50% thì các hãng sản xuất thức ăn chăn nuôi không chịu giảm giá ngay mà kéo dài cho đến cuối năm mới chịu giảm giá được khoảng 20%.

Nay, giá một số loại nguyên liệu mới nhích lên đôi chút, ngay lập tức, giá thức ăn chăn nuôi lại bắt đầu tăng. Trong khi đó, nguồn nguyên liệu giá rẻ hiện vẫn tồn khá lớn tại các nhà máy, có thể sản xuất thêm vài tháng cũng chưa hết. Chưa kể, với mức giá khá cao như hiện nay (từ 180.000 đồng- 190.000 đồng/bao) thì dù giá nguyên liệu có tăng, nhà sản xuất vẫn còn lãi khá lớn.

Theo giới chuyên môn trong ngành chăn nuôi, sản xuất thức ăn chăn nuôi cũng giống như mặt hàng sữa, thị phần khống chế đã lọt vào tay một số “đại gia”. Trong lĩnh vực thức ăn chăn nuôi chỉ một số công ty nước ngoài, liên doanh đã nắm hơn 60% thị phần, phần còn lại là các đơn vị trong nước với quy mô sản xuất nhỏ lẻ không đủ sức cạnh tranh. Việc giá lên hay xuống đều do các “đại gia” quyết định.

Ông Lê Bá Lịch cho biết: Trước thực trạng trên, hiệp hội cũng chỉ biết kêu gọi và khuyến cáo các nhà sản xuất nên “thân thiện” với người chăn nuôi hơn để đưa ra mức giá hợp lý vì nếu giá thức ăn chăn nuôi quá cao, người chăn nuôi sẽ bỏ nghề.

Ông Nguyễn Trí Ngọc, Cục trưởng Cục Trồng trọt, cũng thừa nhận giá thức ăn chăn nuôi là cả một vấn đề mà lâu nay chưa giải quyết được. Nguyên nhân thì có nhiều, trong đó có cả nguyên nhân do các nhà máy sản xuất không gắn với vùng nguyên liệu.

Khâu thu mua nguyên liệu đều tập trung vào thương lái, cho nên dễ bị làm giá. Chưa kể, phần lớn doanh nghiệp sản xuất thức ăn chăn nuôi chọn nguồn nguyên liệu nhập khẩu nên giá bán ra phụ thuộc thị trường.