Một doanh nghiệp than thở.

Nguồn tin riêng của Tiền Phong cho hay, trong một bản thông báo phát đi ngày 5/5, VFA tiếp tục đăng ký hợp đồng cho số lượng gạo đã ký kết nhưng chưa đăng ký giao hàng trong sáu tháng đầu năm còn tồn đọng; ưu tiên cho các đơn vị có năng lực xuất khẩu, có kho tàng, đóng tại các địa phương sản xuất lúa hàng hoá lớn; các hợp đồng giá cao trên cơ sở giá hướng dẫn của Hiệp hội…

Thông báo nói trên ra đời trong bối cảnh giá lúa, gạo đang giảm mạnh. Nguyên nhân, theo nhiều người, là do ngày 21/2/2009 VFA thông báo yêu cầu các doanh nghiệp tạm ngưng đăng ký xuất khẩu gạo. Giá gạo xuất khẩu hồi đầu năm ở khoảng 440USD/tấn (5 phần trăm tấm), nay xuống còn khoảng 400USD/tấn. Giá lúa 4.500đồng/kg, nay còn khoảng 4.000đồng. Gạo nguyên liệu cũng giảm từ 5.800đồng/kg xuống còn 5.600đồng/kg.

"Bây giờ đàm phán lại với họ thì phải giảm giá từ 40 - 50USD/tấn. Hiện gạo đầy kho không biết bán cho ai. Kiểu tùy hứng của VFA chỉ làm cho doanh nghiệp lao đao, nông dân khốn khổ…", doanh nghiệp nọ than tiếp.

VFA vừa có thông báo gửi Văn phòng Chính phủ, các bộ ngành liên quan về công tác xuất khẩu gạo và sự cố 53.500 tấn gạo của Cty Du lịch - Thương mại Kiên Giang. Theo đó, xuất khẩu gạo bốn tháng đầu năm cao nhất từ trước tới nay với 2,285 triệu tấn, tăng 65,4 phần trăm so với cùng kỳ, giá xuất bình quân 406,5 USD/tấn.

Dự kiến sáu tháng đầu năm xuất 3,5 - 3,6 triệu tấn. Hiệp hội kiến nghị Thủ tướng cho phép giải quyết các hợp đồng đã ký kết nhưng chưa đăng ký, trên cơ sở rà soát lại các hợp đồng đã đăng ký nhưng hết hạn hoặc không có khả năng thực hiện; nếu tiếp tục giữ đăng ký hợp đồng xuất khẩu gạo (đang thực hiện qua Hiệp hội - PV), đề nghị chuyển giao về Bộ Công Thương thực hiện; việc hướng dẫn giá, nếu tiếp tục thực hiện, đề nghị chuyển về Bộ Tài chính; bổ sung đại diện UBND một số tỉnh sản xuất lúa hàng hóa lớn tham gia tổ điều hành xuất khẩu gạo. Ngoài ra, VFA còn rút kinh nghiệm và khắc phục trường hợp ra thông báo đột xuất, để tránh phát sinh tồn đọng, ảnh hưởng việc kinh doanh của các doanh nghiệp.

Lý giải về vụ cản trở việc xuất khẩu 53.500 tấn gạo của Cty Du lịch - Thương mại Kiên Giang (sau khi có phản ứng của dư luận VFA mới giải quyết cho đơn vị này), bản thông báo do Tổng Thư ký VFA, ông Huỳnh Minh Huệ ký ngày 29/4 cho rằng "nhiều thông tin trên báo đài là chuyện nội bộ của Hiệp hội. Hội đồng quản trị và thường trực Hiệp hội không xử lý kịp thời, đã có sự hiểu nhầm… Làm ảnh hưởng uy tín của Hiệp hội và Thủ tướng đã phê bình Chủ tịch Hiệp hội".