Hãng tin Bloomberg dẫn nguồn Cơ quan thực phẩm quốc gia Philippines (NFA) cho biết số lượng các nhà cung cấp đề nghị bán gạo cho Philippines trong tháng 12 chỉ còn năm, giảm một nửa so với tháng trước. Các nhà cung cấp này rao giá tới 618,95-768,50 USD/tấn, cao hơn 30% so với mức giá NFA đồng ý trả hồi tháng 11, và gấp đôi so với tháng 12-2008.
“Hiện trên thị trường không có gạo, do đó Vinafood 2 là nhà cung cấp Việt Nam duy nhất trong đợt mở thầu lần này,” Bloomberg dẫn lời doanh nhân Rakesh Singh thuộc tập đoàn Emmsons International Ltd cho biết.
Hiện tại, Philippines đã lên kế hoạch mở ba đợt thầu trong tháng này, mỗi đợt mua 600.000 tấn gạo. Theo Bloomberg, Philippines tăng nhập khẩu gạo sau khi mùa bão vừa rồi tàn phá ít nhất 1,3 triệu tấn hoa màu. Ngoài ra, Philippines lo ngại Ấn Độ, quốc gia tiêu thụ nông sản hàng đầu thế giới, có thể quay trở lại thị trường, đẩy Manila vào cảnh phải cạnh tranh để tìm nguồn cung. Tuần trước, chính quyền Philippines tăng ngân sách cho phiên mở thầu ngày 15-12 thêm 21%.
Báo Financial Times dẫn lời các chuyên gia nông nghiệp dự báo lần đầu tiên trong vòng năm năm qua, sản lượng gạo thế giới có thể sụt giảm trong mùa 2009-2010 do hạn hán nghiêm trọng tại Ấn Độ, bão tố ở Philippines, và thiên tai tại nhiều quốc gia sản xuất gạo khác do hiện tượng thời tiết El Nino. Theo ước tính của Bọ Nông nghiệp Mỹ, sản lượng gạo toàn cầu 2009-2010 sẽ chỉ đạt ở mức 432 triệu tấn, trong khi nhu cầu thế giới lên đến 437 triệu tấn.
“Tình trạng giống như đầu năm 2008 vậy,” Financial Times dẫn lời nhà kinh tế Frederic Neumann thuộc ngân hàng HSBC ở Hong Kong. Tháng 4-2008, giá gạo tăng vọt ở mức kỷ lục, lên tới 1.000 USD/tấn.
Các chuyên gia lo ngại tình trạng thiếu hụt nguồn cung có thể khiến cơn cuồng loạn tháng 4-2008 lặp lại tại châu Á. “Gạo là mặt hàng mang tính chính trị cao ở châu Á,” Financial Times dẫn lời nhà kinh tế Darren Cooper thuộc Hội đồng ngũ cốc quốc tế ở Anh. “Nếu giá gạo tăng vọt, các chính phủ có thể lại tăng dự trữ và hạn chế xuất khẩu gạo như năm ngoài, càng làm giá tăng cao”.
Tuy nhiên, nhiều nhà buôn gạo cho rằng mối quan ngại đã bị thổi phồng, giống như hồi năm 2008, do những quốc gia xuất khẩu hàng đầu như Thái Lan vẫn đang có lượng gạo dự trữ rất lớn. Chuyên gia Ben Savage, giám đốc hãng trung gian buôn bán gạo Jackson Son & Co ở London dự báo giá gạo sẽ sớm ngừng tăng. Các nhà buôn cho rằng ngoại trừ các nước Philippines hay Iraq tiếp tục mua, nhu cầu gạo toàn cầu hiện đang yếu do các nước nhập khẩu tin rằng giá sẽ giảm vào đầu năm 2010.