Giá gạo tại Thái Lan, nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, có thể tăng 56% từ nay tới cuối năm vì đảng chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 3/7 đã hứa thực hiện chính sách mua lúa gạo của nông dân với giá cao hơn nhiều so với hiện tại.
Khảo sát của hãng tin tài chính Bloomberg với các nhà xay xát, các thương nhân và nhà xuất khẩu cho thấy, giá gạo xuất khẩu Thái Lan có thể lên đến 810 USD/tấn vào cuối năm nay, sau chiến thắng vang dội của đảng Pheu.
Sau khi giành thắng lợi, bà Yingluck Shinawatra, thủ tướng đầu tiên trong lịch sử là nữ giới của Thái Lan đã phát biểu: “Chúng tôi sẵn sàng thực hiện tất cả các chính sách đã công bố”.
Giá gạo đắt hơn ở Thái Lan – nơi chiếm 30% tổng mậu dịch gạo toàn cầu, có thể làm tăng chi phí thực phẩm thế giới, trong khi nguồn cung từ Việt Nam sẽ cạnh tranh hơn.
Mamadou Ciss, phó giám đốc công ty Hermes Investments Pte ở Geneva cho biết: “Không chỉ có giá gạo Thái tăng, cả thế giới cũng sẽ đi theo xu hướng”. Ciss - người vào năm 2006 đã dự báo giá gạo sẽ tăng gấp đôi – cho rằng, chi phí cho loại lương thực chủ yếu của châu Á có thể tăng thêm 100 USD/tấn lên trên 700 USD/tấn trong 2 tháng tới.
Wichai Srinawakul, phó chủ tịch Hiệp hội các nhà xay xát lúa gạo Thái Lan thì dự báo, giá gạo xuất khẩu sẽ tăng 10% trong 1 tháng tới, sau khi đã tăng 7,3% kể từ khi đảng Pheu đưa ra chính sách mua lúa gạo giá cao để tranh thủ sự ủng hộ từ nông dân trước tổng tuyển cử. “Khi chính phủ thực hiện cam kết, giá gạo sẽ tăng hơn nữa, có thể lên đến 830 USD/tấn vào cuối năm”, ông nói.
Theo cam kết, tân Thủ tướng Yingluck sẽ cho mua lúa chưa xay từ nông dân với giá 15.000 baht, tức 488 USD/tấn, cao hơn 63% so với hiện tại. Điều này cũng có nghĩa giá gạo xuất khẩu của Thái Lan sẽ đắt hơn rất nhiều.
Giá thực phẩm toàn cầu, được đo bởi chỉ số giá thực phẩm của FAO, đã lên mức kỷ lục trong tháng 2 năm nay do giá lúa mì, ngô và đậu tương tăng vọt. Các tổ chức kinh tế từng cho rằng gạo sẽ tránh được cơn bão táp về giá như các lương thực khác, với mức tăng chỉ 32% trong vòng 1 năm qua, so với mức tăng 72% của ngô hay gần gấp đôi của lúa mì. Nhưng với khả năng gần như chắc chắn về sự leo thang của giá lúa gạo Thái Lan, thế giới có thể lâm vào cuộc khủng hoảng lương thực mới.
Hồi năm 2008, dưới thời của cựu thủ tướng Thaksin, chính phủ đã có chính sách thu mua lúa gạo tương tự như bây giờ, với việc mua 5,4 triệu tấn lúa từ 700.000 nông dân của đất nước với giá cao. Giá lúa ở Thái Lan đã lên đến kỷ lục 17.000 baht/tấn vào tháng 4/2008 và giá gạo xuất khẩu cũng ở mức cao chưa từng có là 1.038 USD/tấn trong tháng tiếp theo sau khi Ấn Độ, Trung Quốc và Việt Nam hạn chế xuất khẩu, gây nên tình trạng bạo loạn xã hội từ Haiti đến Ai Cập.
Năm nay, Thái Lan dự kiến sẽ xuất khẩu 10 triệu tấn gạo, trong số 31 triệu tấn xuất khẩu của toàn cầu, theo dự báo từ Bộ Nông nghiệp Mỹ. Từ đầu năm tới hết tháng 6, nước này đã xuất khẩu 6,3 triệu tấn.
Theo Cafef