Nguồn: baotintuc.vn

Tận dụng lợi thế

Tỉnh Gia Lai hiện có gần 300 cơ sở sản xuất, chế biến gỗ, chủ yếu quy mô nhỏ. Hầu hết các cơ sở này hoạt động cưa xẻ gỗ nguyên liệu, băm dăm để cung cấp cho các đơn vị ngoài tỉnh chế biến, xuất khẩu. Với vùng nguyên liệu trên 150 nghìn ha rừng trồng và khoảng gần 90 nghìn ha cao su, Gia Lai được xem là nơi cung ứng nguồn nguyên liệu lớn cho các đối tác sản xuất, chế biến gỗ.

Đặc biệt, từ tháng 12/2020, theo quy định mới của EU, các doanh nghiệp xuất khẩu nông lâm sản sẽ phải chứng minh xuất xứ hàng hoá; các sản phẩm nông lâm nghiệp có liên quan đến đất rừng cũng sẽ không còn cơ hội vào thị trường EU. Với việc có nhiều lợi thế để phát triển ngành công nghiệp chế biến gỗ cùng những quy định mới của EU đã mở ra cơ hội cho ngành công nghiệp chế biến gỗ ở Gia Lai.

Ông Phan Đình Kế - Giám đốc Công ty TNHH Minh Dương Kon Tum (khu công nghiệp Diên Phú, thành phố Pleiku) chia sẻ: "hiện chúng tôi đã xây dựng được nguồn nguyên liệu có xuất xứ rõ ràng, chủ yếu là gỗ cao su của Binh đoàn 15 và Tổng công ty Cao su… Điều này là cơ sở tiền đề để tồn tại với ngành công nghiệp chế biến gỗ hiện nay".

Bên cạnh sự tự lực của các doanh nghiệp sản xuất gỗ, tỉnh Gia Lai cũng đã hoạch định được chiến lược phát triển ngành công nghiệp gỗ của địa phương; trong đó, tỉnh đang tập trung tạo ra khung pháp lý để đảm bảo tính hợp pháp của mặt hàng gỗ Việt Nam xuất khẩu vào thị trường châu Âu theo Hiệp định đối tác tự nguyện về thực thi Luật Lâm nghiệp, quản trị rừng và thương mại lâm sản.

Đáng chú ý, Gia Lai đã triển khai thực hiện Đề án Phát triển ngành công nghiệp chế biến gỗ bền vững, hiệu quả giai đoạn 2021- 2030. Theo đó, hạn chế khai thác rừng non, thực hiện kinh doanh rừng gỗ lớn để bảo vệ môi trường sinh thái, tạo nguồn nguyên liệu gỗ lớn, nâng cao hiệu quả kinh doanh rừng trồng.

Song song với việc xây dựng đề án dành riêng cho ngành công nghiệp chế biến gỗ bền vững, tỉnh Gia Lai cũng bố trí vốn ngân sách địa phương cho các hoạt động hỗ trợ trồng rừng sản xuất, cấp chứng chỉ rừng theo quy định về đầu tư bảo vệ và phát triển rừng, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Cùng đó là giải pháp bảo đảm tất cả sản phẩm gỗ xuất khẩu trên địa bàn sang Liên minh châu Âu có nguồn gốc và được sản xuất hợp pháp, phù hợp với cam kết quản lý rừng bền vững.

Ông Phạm Văn Binh - Giám đốc Sở Công Thương cho biết, tỉnh Gia Lai có những quy định đối với các dự án sản xuất gỗ viên nén phải đảm bảo nguồn gốc lâm sản như chứng minh rừng trồng hoặc các đơn vị cung ứng nhằm đảm bảo đúng cam kết… Triển khai mô hình liên kết, hợp tác trong trồng rừng, phát triển rừng giữa các doanh nghiệp sản xuất, chế biến gỗ với hộ gia đình đã tạo điều kiện ổn định đời sống, tăng thu nhập; đồng thời, hỗ trợ doanh nghiệp chủ động được nguồn nguyên liệu có chất lượng phục vụ cho sản xuất, chế biến. Đây là một lợi thế lớn để phát triển kinh tế lâm nghiệp theo định hướng bền vững, tăng cường sinh kế, nâng cao tỷ lệ che phủ rừng.

Nỗ lực vượt khó

Dù thời điểm hiện nay, ngành công nghiệp sản xuất gỗ ở Gia Lai đang gặp nhiều khó khăn, nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này đang trải qua chuỗi khủng hoảng thị trường tiêu thụ. Theo số liệu từ Sở Công Thương, giá trị kim ngạch xuất khẩu mặt hàng gỗ tinh chế trên địa bàn đã bắt đầu suy giảm trong khoảng 3 năm nay. Nếu năm 2019 đạt 7 triệu USD, năm 2020 đạt 7,5 triệu USD, thì đến năm 2021 chỉ đạt 4,3 triệu USD, năm 2022 chỉ đạt 3,5 triệu USD, và 4 tháng đầu năm 2023 mới đạt 192.000 USD.

Để vượt qua khó khăn, vực dậy ngành công nghiệp chế biến gỗ, tỉnh Gia Lai đã xác định được chiến lược phát triển ngành gỗ rõ ràng và cụ thể; trong đó, tập trung phát triển ngành công nghiệp chế biến gỗ theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững về kinh tế, xã hội và môi trường; nâng cao năng lực sản xuất theo hướng hiện đại, có năng suất, chất lượng cao.

Tỉnh khuyến khích doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm gỗ tham gia phát triển thị trường trong và ngoài tỉnh, hướng đến xuất khẩu ổn định, bền vững; trực tiếp tham gia trồng rừng gỗ lớn, chủ động về nguồn cung gỗ nguyên liệu, hình thành liên kết và mạng lưới chuỗi cung ứng giữa doanh nghiệp, các cơ sở chế biến và các hộ trồng rừng; đảm bảo gỗ và sản phẩm gỗ được sản xuất, chế biến, xuất khẩu có nguồn gốc từ gỗ rừng trồng hợp pháp, chứng chỉ bền vững (FSC), chứng nhận chuỗi hành trình sản phẩm (CoC), chứng nhận quản lý rừng bền vững, dành cho các đơn vị trồng và khai thác rừng (FM), chứng nhận gỗ có kiểm soát, dành cho các đơn vị quản lý rừng hay sản xuất, chế biến, mua bán các nguồn gỗ theo tiêu chuẩn (CW)...