Cho đến hôm nay, giá gạo xuất khẩu của hầu hết các nước châu Á vẫn ở mức thấp. Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), giá gạo 5% tấm của Việt Nam được chào bán ở mức 382 USD/tấn; gạo 25% tấm ở mức 358 USD/tấn; gạo 100% tấm ở mức 325 USD/tấn.

Trong khi đó, giá gạo Ấn Độ giảm xuống mức thấp nhất trong hơn hai năm do nhu cầu yếu và nguồn cung dư thừa.

Giá gạo đồ 5% tấm của Ấn Độ được chào bán ở mức 377-382 USD/tấn. Còn giá gạo trắng 5% tấm của Ấn Độ tuần này ở mức 373-378 USD/tấn.

Tất cả các nước sản xuất gạo từ Thái Lan, Việt Nam, đến Ấn Độ đều muốn bán lượng hàng tồn kho dư thừa của mình, vì vậy người mua đang cố gắng đàm phán để có giá thấp hơn.

Giá gạo 5% tấm của Thái Lan được niêm yết ở mức từ 380-385 USD/tấn. Dự kiến nguồn cung mới sẽ được bổ sung vào thị trường trong cuối tháng này và đầu tháng sau. Nhiều người mua đang chờ đợi vụ mùa gạo mới của Thái, điều này có thể đẩy giá xuống.

Theo thống kê từ Cục Hải quan, 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu gạo của cả nước đạt gần 4,72 triệu tấn, tương đương trên 2,44 tỷ USD, giá trung bình 518 USD/tấn, tăng 3,8% về lượng, nhưng giảm 15,4% về kim ngạch và giảm 18,4% về giá so với 6 tháng đầu năm 2024.

Philippines đứng đầu, chiếm 44,6% trong tổng lượng và chiếm 42,6% trong tổng kim ngạch xuất khẩu gạo của cả nước, đạt 2,11 triệu tấn, tương đương trên 1,04 tỷ USD, giá 494,9 USD/tấn, tăng 8,7% về lượng, nhưng giảm 13,6% về kim ngạch và giảm 20,5% về giá so với 6 tháng đầu năm 2024.

Philippines vẫn phụ thuộc vào nguồn cung gạo của Việt Nam

Thương vụ Việt Nam tại Philippines cho biết, do sản xuất trong nước không đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng nên những năm qua, Philippines luôn là một trong số những quốc gia nhập khẩu gạo lớn nhất trên thế giới. Năm 2025, dự báo nhu cầu nhập khẩu gạo của Philippines vẫn ở mức cao và Philippines tiếp tục là quốc gia nhập khẩu gạo hàng đầu thế giới.

Philippines là quốc gia sản xuất nông nghiệp trong đó có sản xuất lúa gạo, tuy nhiên, trong nhiều năm qua sản xuất lúa gạo trong nước luôn không đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ.

Hàng năm, tùy thuộc vào các điều kiện canh tác và thời tiết, sản xuất nội địa trong những năm gần đây của Philippines đạt khoảng từ 19 - 20 triệu tấn thóc, tương đương khoảng trên 12 - 13 triệu tấn gạo.

Năm 2025, với nguồn vốn Chính phủ hỗ trợ và đầu tư nhiều hơn cho nông dân, sản xuất lúa nội địa của Philippines đặt mục tiêu đạt 20,46 triệu tấn. Tuy nhiên, cho dù đạt được mục tiêu đề ra thì mức tăng khiêm tốn này không thể giúp Philippines thoát khỏi tình trạng thiếu hụt và phải phụ thuộc vào nhập khẩu gạo.

Dự báo năm 2025, nhu cầu tiêu thụ gạo nội địa của Philippines khoảng 17,8 triệu tấn. Ngoài ra, nhu cầu dự trữ tối thiểu đủ lương thực cho 30 ngày để đảm bảo an ninh lương thực trong nước khoảng từ 1,0 đến 1,2 triệu tấn. Vì vậy, tổng nhu cầu gạo của Philippines khoảng trên 18 triệu tấn đến 19 triệu tấn.

Thương vụ Việt Nam tại Philippines cho hay, Philippines là thị trường truyền thống đối với xuất khẩu gạo của Việt Nam. Trong những năm qua, lượng gạo và kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam sang thị trường Philippines luôn chiếm trên 40% đến gần 45% về lượng và kim ngạch trong tổng lượng và tổng kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam. Kể từ năm 2022, gạo của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Philippine hàng năm luôn đạt trên 3 triệu đến 4 triệu tấn, cụ thể, năm 2022 đạt 3,214 triệu tấn, năm 2023 đạt 3,150 triệu tấn, năm 2024 đạt khoảng 4,150 triệu tấn, năm 2025 dự báo đạt khoảng 4,350 triệu tấn.

Mặc dù Philippines đã và đang nỗ lực trong việc tìm kiếm đa dạng hóa nguồn cung nhưng gạo của Việt Nam vẫn sẽ tiếp tục đứng vững tại thị trường Philippines do gạo của Việt Nam có thế mạnh riêng, có khả năng cạnh tranh tại thị trường.

Một là, gạo Việt Nam có phẩm cấp, chất lượng, giá cả phù hợp nên có tính cạnh tranh, phù hợp với thị hiếu tiêu dùng và có thể đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng Philippines, đặc biệt là tầng lớp đông đảo dân cư có thu nhập trung bình và thấp.

Hai là, nguồn cung gạo ổn định của Việt Nam, khoảng cách địa lý, chi phí và thuận tiện trong chuyên trở, đáp ứng được nhu cầu nhập khẩu hàng năm của Philippines.

Ba là, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gạo của Việt Nam đã có quan hệ bạn hàng lâu năm với các nhà nhập khẩu gạo của Philippines, đã tạo được uy tín, lòng tin trong xuất khẩu gạo với các bạn hàng Philippines.

Năm 2025, nhu cầu nhập khẩu gạo của Philippines vẫn ở mức cao, dự báo ở mức khoảng từ 4,92 triệu tấn, thậm chí trên 5 triệu tấn. Và gạo Việt Nam vẫn sẽ là nguồn nhập khẩu chính của Philippines. Các động thái chính sách mà Philippines thực hiện nhằm mục tiêu giảm giá bán lẻ gạo trên thị trường có thể gây tâm lý bất an hoặc dẫn tới mức lợi nhận không được như kỳ vọng cho các nhà nhập khẩu gạo của Philippines, vì vậy, có thể ảnh hưởng tới xuất khẩu của Việt Nam.

Mặc dù vậy, nhu cầu nhập khẩu gạo của Philippines trong năm 2025 và trong các năm tiếp theo thực tế vẫn ở mức cao bởi trong một thời gian ngắn Philippines không có khả năng tăng năng lực sản xuất lúa nội địa để đáp ứng nhu cầu trong nước, trong khi nhu cầu hàng năm không ngừng tăng.

Vì vậy, thị trường Philippines trong năm 2025 và các năm tiếp theo vẫn tiếp tục là thị trường xuất khẩu gạo quạn trọng cho Việt Nam. Đồng thời, so với các quốc gia xuất khẩu gạo khác như Ấn Độ, Pakistan, Thái Lan, Nhật Bản… thì gạo Việt Nam vẫn có những lợi thế nhất định tại thị trường Philippines. Và dù muốn hay không, trong thời gian tới, Philippines vẫn phụ thuộc vào nguồn cung gạo của Việt Nam. Tuy nhiên, cũng không loại trừ khả năng Philippines sẽ tìm được những nguồn cung gạo mới nhằm giảm phụ thuộc vào bên cung ứng gạo duy nhất là Việt Nam. Vì vậy, doanh nghiệp xuất khẩu gạo, bên cạnh tranh thủ những cơ hội mới ở những thị trường mới, cần quan tâm duy trì đảm bảo vị thế xuất khẩu gạo của Việt Nam tại Philippine.

Trước các thay đổi chính sách của Philippines, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cần tiếp tục phối hợp với các bộ ngành và Thương vụ Việt Nam tại Philippines để triển khai các chương trình xúc tiến, tuyên truyền, quảng bá các sản phẩm gạo của Việt Nam. Gạo của Việt Nam cần được tiếp tục giữ vững, đảm bảo ổn định và không ngừng nâng cao chất lượng qua đó góp phần nâng cao giá trị kim ngạch xuất khẩu. Cần đa dạng các mặt hàng gạo xuất khẩu, không quá tập trung vào các sản phẩm gạo có chất lượng cao phục vụ cho người có thu nhập cao, mà còn cần khai thác tiềm năng của các loại gạo chất lượng trung bình, chất lượng thấp hơn để phục vụ cho một số lượng lớn người dân có thu nhập trung bình và thấp.