Nguồn: https://www.tayninh.gov.vn

Cụ thể hóa chính sách từ Trung ương đến địa phương

Thực hiện Nghị định số 83/2018/NĐ-CP của Chính phủ về khuyến nông, các tỉnh Tây Ninh và Long An đã chủ động ban hành hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, cụ thể hóa chính sách phù hợp với thực tế địa phương. Long An đã ban hành 01 nghị quyết và 03 quyết định quan trọng về nội dung chi, mức chi, định mức kỹ thuật và cơ chế khuyến nông. Tây Ninh cũng đã ban hành 01 nghị quyết và 01 quyết định quy định định mức kỹ thuật, tạo khung pháp lý đồng bộ cho công tác triển khai.

Song song đó, công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách được đẩy mạnh thông qua hội nghị, cổng thông tin điện tử, tài liệu hướng dẫn, tờ rơi, bản tin kỹ thuật… giúp người dân, hợp tác xã và doanh nghiệp nắm rõ chủ trương, chính sách hỗ trợ. Các địa phương cũng chú trọng giám sát, kiểm tra, xây dựng kế hoạch khuyến nông hằng năm, hướng dẫn quyết toán kinh phí hỗ trợ và giới thiệu chính sách đến các tổ chức, cá nhân có điều kiện phù hợp.

Nhiều mô hình hiệu quả, thúc đẩy chuyển đổi sản xuất

Trong giai đoạn 2021–2025, tỉnh Long An đã triển khai 796 mô hình khuyến nông (gồm trồng trọt, chăn nuôi và thủy sản) cùng hàng nghìn lớp tập huấn, hội thảo và chuyến tham quan học tập với tổng kinh phí hơn 37 tỷ đồng.
Còn tại Tây Ninh, từ năm 2022 đến 2025, địa phương đã thực hiện 45 mô hình khuyến nông, 35 lớp tập huấn và 28 hội thảo chuyên đề, với tổng kinh phí hơn 16,6 tỷ đồng.

Nhiều mô hình mang lại hiệu quả rõ rệt như ứng dụng drone phun thuốc bảo vệ thực vật, mô hình trồng trọt theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP và hữu cơ, hay các mô hình chăn nuôi, thủy sản gắn với chuyển giao tiến bộ kỹ thuật. Qua đó, nông dân không chỉ được đào tạo, hướng dẫn kỹ năng sản xuất hiện đại mà còn từng bước thay đổi tư duy canh tác, mạnh dạn áp dụng công nghệ, giảm chi phí, tăng năng suất và thu nhập.

Nhờ triển khai đồng bộ, các chương trình khuyến nông đã góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp thổ nhưỡng, mở rộng vùng chuyên canh, phát triển nguyên liệu cho chế biến, đồng thời xây dựng lòng tin của người dân đối với chính sách nông nghiệp của Nhà nước.

Những khó khăn còn tồn tại

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, quá trình thi hành chính sách tại hai địa phương vẫn gặp nhiều trở ngại. Mô hình trình diễn còn nhỏ lẻ, thiếu sự gắn kết trong chuỗi giá trị, việc nhân rộng mô hình sau khi kết thúc dự án còn hạn chế. Sản xuất nông hộ vẫn phổ biến, chưa hình thành liên kết bền vững giữa nông dân – hợp tác xã – doanh nghiệp.

Công tác chuyển đổi số trong nông nghiệp còn chậm, trong khi ứng dụng công nghệ cao chưa đồng bộ ở các khâu, chất lượng vật tư đầu vào biến động, ảnh hưởng đến năng suất và giá thành sản phẩm. Giá vật tư tăng mạnh, thời tiết thất thường, dịch bệnh diễn biến phức tạp cũng làm gia tăng rủi ro, giảm hiệu quả sản xuất.

Ngoài ra, thủ tục hành chính trong triển khai mô hình còn rườm rà, đặc biệt là quy trình đấu thầu vật tư kéo dài khiến một số mô hình bị lỡ thời vụ. Mức hỗ trợ trình diễn công nghệ cao còn thấp, chưa tạo đủ động lực cho người dân mạnh dạn đầu tư, trong khi doanh nghiệp vẫn e dè do rủi ro cao và lợi nhuận chưa ổn định.

Giải pháp và định hướng trong giai đoạn mới

Để tiếp tục phát huy hiệu quả chính sách khuyến nông và chuyển giao công nghệ, các địa phương xác định cần tập trung vào 5 nhóm giải pháp trọng tâm:

Thứ nhất, tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền và đào tạo cho nông dân, giúp họ hiểu rõ lợi ích của việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, đồng thời cập nhật kiến thức mới về canh tác bền vững, an toàn.

Thứ hai, nâng cao trình độ kỹ thuật, mở rộng mô hình khuyến nông gắn với nhu cầu thực tế, ưu tiên vùng chuyên canh, sản xuất tập trung, thúc đẩy hình thành chuỗi giá trị khép kín.

Thứ ba, xây dựng đội ngũ khuyến nông viên chuyên nghiệp, có kỹ năng tổ chức, giám sát, chuyển giao công nghệ hiệu quả, trở thành cầu nối giữa nhà khoa học – doanh nghiệp – nông dân.

Thứ tư, cải cách thủ tục hành chính, rút gọn hồ sơ, quy trình quyết toán kinh phí; đồng thời, khuyến khích xã hội hóa, huy động nguồn lực từ doanh nghiệp, tổ chức và cộng đồng để tăng tính bền vững.

Thứ năm, đẩy mạnh liên kết sản xuất – tiêu thụ nông sản, hỗ trợ xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường trong và ngoài nước, hướng tới tiêu chuẩn xuất khẩu VietGAP, GlobalGAP và nông nghiệp hữu cơ.

Hướng tới nền nông nghiệp hiện đại và bền vững

Dù còn nhiều khó khăn nhưng chính sách khuyến nông và chuyển giao công nghệ đã thực sự trở thành đòn bẩy cho phát triển nông nghiệp tại Tây Ninh và Long An. Sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, doanh nghiệp và người nông dân đã tạo nên những chuyển biến rõ nét trong sản xuất, mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp vùng Đông Nam Bộ – vùng đất đang khát vọng vươn lên bằng tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo.