Narayana Murthy là một người đàn ông có dáng người nhỏ bé, ăn mặc theo kiểu giản dị. Người ta có thể nhìn thấy ông tự lái một chiếc xe xoàng xĩnh bậc trung hay thấy ông lẫn với dân du lịch tại sân bay.

Với cặp kính cận to bản, mái tóc cắt ngắn chải ngay ngắn, mới nhìn Murthy có vẻ giống một viên chức kế toán nào đó. Thế nhưng ông lại là một trong vài tỉ phú giàu nhất Ấn Độ với tổng tài sản được định giá hơn 1,2 tỉ USD.

Là người sáng lập và là Chủ tịch của Tập đoàn Infosys Techonologies, Narayana Murthy được coi là doanh nhân thành công nhất của Ấn Độ ngày nay.

Đất nước Ấn Độ nổi tiếng thế giới là nhà sản xuất và phát triển phần mềm vào hàng lớn nhất. Công nghệ phần mềm đã trở thành ngành kinh tế quan trọng bậc nhất của quốc gia này. Ấn Độ không chỉ có mỗi thiên tài tin học Azim Premji với Tập đoàn Wipro hay thần đồng tin học Suhas Gopinath với Tập đoàn Globals Inc, mà Ấn Độ còn có hàng loạt đại gia phần mềm khác đang hoạt động trên toàn cầu. Và một trong những nhà khổng lồ của lĩnh vực kinh doanh tin học và sản xuất phần mềm, đó là Tập đoàn Infosys Technologies.

Narayana Murthy đã có công xây dựng và phát triển Infosys Technologies thành tập đoàn công nghệ thông tin đa quốc gia đầu tiên của Ấn Độ. Tập đoàn này đã trở thành tập đoàn đầu tiên của Ấn Độ có doanh số trên 1 tỉ USD. Hoạt động kinh doanh của Infosys Technologies tăng trưởng liên tục trên 25%. Lợi nhuận thậm chí tăng tới gần 50% nhờ ngày càng nhiều các hợp đồng outsourcing.

Ba năm liền liên tiếp (1998, 1999, 2000), với tư cách là Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc của Infosys Technologies, Narayana Murthy đều lọt vào danh sách 10 doanh nhân thành đạt nhất của châu Á. Trong cuộc bình chọn do Ernst & Young tổ chức, Narayana Murthy được bình chọn là doanh nhân thành đạt nhất của năm 2003. Ngoài ra, Narayana Murthy đã từng được giải thưởng Max Schmidheiny năm 2001 của Thuỵ Sĩ.

Narayana Murthy đã nhiều năm là Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất phần mềm của Ấn Độ. Hiện nay ông vẫn còn đang là thành viên Hội đồng quản trị của Ngân hàng DBS-Bank, thành viên Ban lãnh đạo Học viện công nghệ thông tin ở Banglore và Học viện quản trị kinh doanh ở Ahmedabad.

Mặc dù có rất ít thời gian nhưng nếu có thể ông vẫn sẵn sàng đi nói chuyện tại các học viện và trường đại học. Ông được phong là tiến sĩ danh dự của nhiều trường đại học danh tiếng. Tại nhiều trường đại học tổng hợp nổi tiếng thế giới như ở Pennsyvanias, Stanford, Yale hay Tokyo, Narayana Murthy cũng có chân trong hội đồng cố vấn hay hội đồng khoa học của trường.

Đặc biệt, với những gì Narayana Murthy đã đạt được và cống hiến cho xã hội, ông còn được mời làm thành viên Hội đồng công nghệ quốc gia và thành viên Hội đồng cố vấn của Thủ tướng Ấn Độ về thương mại và công nghiệp.

Khởi nghiệp từ 250 USD

Narayana Murthy sinh năm 1946, năm nay vừa đúng 60 tuổi. Ông sinh ra và lớn lên trong một gia đình công chức nghèo.
Cha của Narayana Murthy làm nghề giáo viên. Không có tiền bạc tài sản để cho con nhưng gia đình Murthy rất chú trọng đến vấn đề học hành và đặc biệt là giáo dục cho con cái. Ngày nay, khi đã trở thành tỉ phú, một doanh nhân thành đạt được ngưỡng mộ, Narayana Murthy luôn nghĩ đến công lao dạy dỗ của cha mẹ.

Narayana Murthy ngày nay là một nhà tư bản, một doanh nhân phải đương đầu với rất nhiều cạnh tranh của thị trường. Thế nhưng ở ông, người ta không thấy hay ít nhất là không dễ thấy cái sự lọc lõi và quyết liệt thường có ở các doanh nhân thành đạt.

Narayana Murthy được biết đến là một con người được xã hội rất kính trọng bởi những quan điểm và cả hành động rất nhân bản. Không chỉ lối sống giản dị, dễ gần dễ mến của ông đã gây thiện cảm cho người khác, mà còn cả những tuyên bố dường như khá thiên tả của ông, một doanh nhân đã và đang rất thành đạt.

Narayana Murthy đã không ít lần kể về thuở hàn vi của mình - một cuộc sống giản dị và khó khăn như bao nhiêu triệu con người khác. Tập đoàn Infosys Technologies mà Narayana Murthy đang có đã được bắt đầu từ vỏn vẹn 250 USD. Mà đó lại là những đồng tiền đi vay.

Narayana Murthy học ngành điện tử tại Trường đại học tổng hợp Mysore. Sau đó ông học tiếp về công nghệ thông tin tại Học viện công nghệ Kanpur. Năm 1981, chỉ qua những thông tin từ sách báo, Narayana Murthy dường như “đánh hơi” được sự phát triển của công nghệ thông tin. Thế rồi Narayana Murthy đã tập hợp được quanh mình 6 chàng trai kỹ sư tin học trẻ đầy nhiệt huyết để thành lập công ty phần mềm đầu tiên.

Không có vốn, Narayana Murthy đã phải vay mượn và vận động những người bạn trẻ của mình vay mượn vợ con được tổng cộng 250 USD cho công ty hoạt động.

Phát triển tập đoàn phần mềm

Khi mới thành lập, Infosys Technologies chẳng có nổi trụ sở. Nơi làm việc của các kỹ sư lập trình chỉ là ngôi nhà đơn sơ, luôn nóng ghê người bởi lợp mái tôn.

Narayana Murthy làm việc không biết mệt mỏi. Tinh thần đó đã truyền đến cho 6 cộng sự trẻ tuổi và cả đội ngũ nhân viên hàng chục ngàn người ngày nay. Ngay từ lúc thành lập, Narayana Murthy đã làm gia công về phần mềm cho khách hàng là các công ty. Những sản phẩm phần mềm do ông và các cộng sự viết ra sau này chỉ cần hoàn thiện thêm tuỳ theo từng công ty là có thể áp dụng được.

Tiếng lành đồn xa, càng ngày, Narayana Murthy càng nhận được nhiều đơn đặt hàng mà hầu như không mất tiền quảng cáo. Công ty cứ thế mà lớn dần lên và Narayana Murthy cũng trưởng thành theo đó.

Hiện nay, sau 25 năm thành lập, Infosys Technologies dưới sự lãnh đạo và điều hành trực tiếp của Narayana Murthy đã trở thành nhà xuất khẩu phần mềm lớn thứ 2 của Ấn Độ và là một trong 10 tập đoàn lớn nhất thế giới trong lĩnh vực này, hiện có tới hơn 50.000 nhân viên và có văn phòng đại diện tại gần 30 nước trên thế giới. Năm 1999, Narayana Murthy đã mạnh dạn cho công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán.

Vào thời điểm đó, Infosys Technologies là công ty công nghệ đầu tiên của Ấn Độ được niêm yết. Nhờ đó, công ty không chỉ có thể huy động vốn trên thị trường để mở rộng hoạt động mà tên tuổi của công ty đã được biết đến một cách rộng rãi.

Tính đến thời điểm hiện nay, tổng giá trị của Tập đoàn Infosys Technologies được định giá trên thị trường là trên 22 tỉ USD. Và Narayana Murthy đã nghiễm nhiên trở thành tỉ phú nhờ sở hữu nhiều cổ phiếu của Infosys Technologies.

Thời gian đầu, Narayana Murthy chỉ tập trung vào thị trường nội địa, nhưng càng về sau thì thị trường nước ngoài càng hấp dẫn. Không chỉ là do nước ngoài trả giá dịch vụ viết phần mềm khá cao mà còn do thị trường rất lớn. Các công ty, tập đoàn dù bất kể ngành nghề gì đều có nhu cầu tin học hoá và yêu cầu tin học hoá ngày càng nhiều và càng cao hơn. Hiện nay chỉ khoảng 20% doanh thu của tập đoàn đến từ các đơn đặt hàng trong nước, còn gần 80% là từ nước ngoài và xu hướng này còn tiếp tục.

Narayana Murthy đặc biệt chú trọng tới thị trường Mỹ - thị trường phần mềm lớn nhất thế giới. Từ đầu năm 2004, Narayana Murthy cho lập hẳn văn phòng đại diện tại Mỹ. Hơn 20 triệu USD đã được Narayana Murthy đầu tư vào trung tâm tư vấn Infosys Consulting tại California. Mặc dù chi phí nhân sự tại Mỹ cao gấp tới cả chục lần hoặc hơn thế so với ở Ấn Độ, nhưng Narayana Murthy vẫn quyết định tuyển 75 tư vấn viên là người bản xứ.

Các chuyên gia đã nhận xét rằng đây là nước cờ rất cao tay của ông trùm phần mềm người Ấn Độ. Narayana Murthy đã dự đoán và tính toán rất đúng xu hướng outsourcing sẽ ngày càng phát triển. Các tư vấn viên người bản xứ sẽ không chỉ tư vấn thông thường mà còn chính là cánh tay kéo dài đưa các hợp đồng outsourcing từ Mỹ về Ấn Độ cho Infosys Technologie. Narayana Murthy dự kiến sẽ còn tiếp tục mở nhiều trung tâm tư vấn như vậy trên đất Mỹ và tuyển dụng tổng cộng khoảng 500 tư vấn viên.

Từ nhiều năm nay, Infosys Technologies đã nổi lên là nhà cung cấp các giải pháp phần mềm độc quyền cho hơn 500 tập đoàn, công ty công nghiệp hàng đầu thế giới. Rất nhiều các khách hàng, trong đó đa số là các công ty của Mỹ và châu Âu đã sử dụng dịch vụ outsourcing về phần mềm do Infosys Technologies cung cấp.

Narayana Murthy đã vươn tới thị trường châu Úc và đã thiết lập mô hình tương tự như tại thị trường Mỹ với đội ngũ 100 tư vấn viên. Rất nhiều công ty đa quốc gia, tập đoàn lớn đang hoạt động tại đây đã trở thành khách hàng ruột của Infosys Technologies như Telstra, Vodafone hay Suncorp.

Xây dựng văn hoá doanh nghiệp

Narayana Murthy rất chú trọng xây dựng văn hoá doanh nghiệp và đã xây dựng rất thành công theo chủ trương kinh doanh riêng của mình. Chỉ vậy, ông mới có thể thành công trong việc quản trị một tập đoàn đa quốc gia với 50.000 nhân viên.

Bản thân Narayana Murthy luôn là một tấm gương lao động cần mẫn hết mình vì công việc. Kể từ khi thành lập công ty, đã 25 năm rồi nhưng hầu như ông chưa bao giờ cho phép mình làm việc dưới 12 tiếng mỗi ngày. Narayana Murthy rất coi trọng sự rõ ràng trong tổ chức và minh bạch trong hoạt động của công ty. Gần như rất nhiều các công ty Ấn Độ nói riêng và công ty châu Á nói chung rất khó làm được như vậy.

Khi làm ăn có lãi thì Narayana Murthy đã không tiếc tiền để tái đầu tư mà trước hết là cơ sở vật chất, chỗ làm việc của nhân viên. Trụ sở ngày nay của Infosys Technologies là một trong những địa chỉ hoành tráng tại trung tâm công nghệ cao của Ấn độ tại Bangalore. Tổng diện tích đất của trụ sở là 40 hécta. Bên cạnh những toà nhà văn phòng hiện đại là chỗ làm việc hàng ngày thì không xa đó là sân golf, bể bơi, sân chơi bóng rổ và đặc biệt là môn cricket mà người Ấn Độ ưa thích.

Narayana Murthy muốn tạo một môi trường làm việc hết sức thoải mái cho những nhân viên còn rất trẻ nhưng tài năng của ông. Sau giờ làm việc, nhân viên còn có thể đến phòng thể thao hay đi ăn tại nhà hàng ngoài trời chẳng khác gì dân du lịch.

Một trong những bí quyết để Narayana Murthy có thể thu hút và giữ được người làm là chế độ đãi ngộ. Bên cạnh lương bao giờ cũng có cổ phiếu. Tất cả mọi nhân viên, kể cả lái xe hay bảo vệ cũng được trả công một phần bằng cổ phiếu. Vì vậy mỗi khi cổ phiếu của Infosys Technologies tăng giá một vài rupee thì toàn thể nhân viên gián tiếp đã được tăng lương.

Là ông chủ và người điều hành cao nhất của tập đoàn nhưng Narayana Murthy vẫn như là người bạn giản dị và chân thành của mỗi đồng sự của mình như thuở hàn vi khi chỉ có ông và 6 kỹ sư trẻ. Hàng tuần người ta vẫn thấy Narayana Murthy đi xe buýt đến thăm các cơ sở của tập đoàn. Ông trao đổi công việc, thăm hỏi nhân viên và nhiều khi cùng họ xếp hàng trong các nhà ăn tập thể lúc giữa giờ.

Narayana Murthy còn được đánh giá rất cao khi ông đặc biệt coi trọng đến đào tạo, đào tạo cho công ty nói riêng cũng như cho xã hội nói chung. Ông đã bỏ rất nhiều tiền để đầu tư một trung tâm đào tạo kỹ sư tin học tại khu đất rộng tới 100 hécta tại Myoro, cách không xa Bangalore. Dự kiến mỗi năm trung tâm này có thể đào tạo 12.000 kỹ sư.

Hết lòng hết sức xây dựng Infosys Technologies thành tập đoàn phần mềm khổng lồ, sau 25 năm làm việc không nghỉ, ở tuổi 60, Narayana Murthy quyết định trao toàn quyền điều hành cho Tổng giám đốc Nandan Nilekani. Ông này chính là một trong 6 kỹ sư trẻ đã theo Narayana Murthy từ ngày đầu tiên và luôn là cánh tay phải đắc lực và tài ba của Narayana Murthy.

(Theo vneconomy)