Sáng 15-1, lần đầu tiên nhà đầu tư (NĐT) nhận được "tín hiệu" can thiệp từ phía Ủy ban Chứng khoán nhà nước (UBCKNN) về việc "giải cứu" thị trường, đó là khuyến cáo các công ty niêm yết giãn phát hành thêm. Tuy nhiên, thông tin này không giải tỏa được tâm trạng lo lắng về khả năng thị trường sẽ tiếp tục điều chỉnh sâu trong thời gian tới.

"Việc khuyến cáo các công ty không nên ào ạt phát hành thêm của UBCKNN chỉ cho thấy một điều là chính cơ quan này cũng đã nhận ra rằng thị trường đang "bội thực" cổ phiếu, chứ chắc chắn chẳng có tác dụng gì..." - anh Nguyễn Văn Phương, NĐT tại sàn chứng khoán Đại Việt, nói.

Đúng như nhận định của anh Phương, ngay khi sàn giao dịch bắt đầu mở cửa, nhiều NĐT đã bắt đầu bán tháo chứng khoán. Đợt khớp lệnh đầu tiên xác định giá mở cửa của phiên giao dịch mở cửa, sàn chứng khoán đã nhuộm một màu đỏ rực và kết thúc với VN-Index mất đến 21,96 điểm (tương đương 2,61%), một dấu hiệu "chẳng lành" đối với nhiều NĐT.

Tháo chạy

Càng về cuối phiên, NĐT càng đổ ra bán với giá sàn. Tất cả các mã chứng khoán đều dư bán, trong đó nhiều mã có khối lượng dư bán khá lớn, trong khi hầu hết các mã chứng khoán đều không có dư mua hoặc dư mua không đáng kể. Kết thúc phiên giao dịch, theo thống kê của Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM, toàn thị trường chỉ có một mã chứng khoán tăng giá và bốn mã giữ được mức giá mở cửa, toàn bộ 139 mã chứng khoán còn lại đều giảm giá, trong đó có đến 103 mã giảm sàn, hết biên độ 5%! "Chưa bao giờ sàn chứng khoán TP.HCM lại chứng kiến một đợt tháo chạy lớn như phiên này. Không chỉ lực đã cạn mà niềm tin về khả năng thị trường sẽ bật dậy của NĐT cũng đã vơi hết..." - anh Huỳnh Đức, NĐT tại sàn chứng khoán SSI, than thở.

Chuyên gia chứng khoán Huỳnh Anh Tuấn cho rằng sau khi mức hỗ trợ 850 điểm vốn rất yếu đã bị "thủng" trong phiên giao dịch ngày 14-1, thị trường không còn lực đỡ và mức độ an toàn rất thấp, NĐT tháo chạy là điều khó tránh khỏi.

Theo ông Tuấn, sức cầu của thị trường đã rất yếu trong thời gian qua càng trở nên mong manh hơn trước cơn "sốt" vàng và thị trường bất động sản, nhiều NĐT lớn chuyển sang "lướt sóng" vàng để tìm lợi nhuận sau khi đã rút khỏi chứng khoán. Ngược lại với sức cầu, nguồn cung của thị trường vẫn đang tiếp tục tăng mạnh.

Ngoài đợt phát hành cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) của Vietcombank thu hút hơn 10.000 tỉ đồng và sắp đến hạn cuối đóng tiền, tới đây NĐT còn bị "giội bom" thêm một khối lượng cực lớn, lên tới 128 triệu cổ phần từ đợt IPO của Sabeco, cũng thu hút một khối lượng vốn lớn xấp xỉ với đợt IPO của Vietcombank.

Chưa hết, hàng loạt đợt phát hành thêm của các tổ chức niêm yết, các cổ phiếu mới lên sàn... đã khiến thị trường "bội thực". "Với tình trạng mất cân đối cung - cầu nghiêm trọng như hiện nay, chứng khoán không sụt giảm mới là chuyện lạ..." - ông Tuấn khẳng định.

Niềm tin sụt giảm

Trong một báo cáo mới đây, HSBC đã hạ mức khuyến cáo đầu tư vào VN xuống còn 0,5% so với 2% trước đây.

Cơ sở để đưa ra khuyến cáo này, theo HSBC, là do cổ phần của Vietcombank được định giá quá cao và các đợt IPO lớn tới đây đã làm tính thanh khoản của thị trường giảm mạnh. Ngoài ra, việc Ngân hàng Nhà nước hạn chế mua vào USD cũng là một trong những lý do.

Giám đốc một công ty chứng khoán cho biết không cùng nhận định về giá cổ phần Vietcombank nhưng thừa nhận chính sách tiền tệ, tỉ giá của Ngân hàng Nhà nước hiện đang làm nản lòng các NĐT. Khi Ngân hàng Nhà nước "nói không" với việc mua vào USD, không chỉ thị trường chứng khoán bị ảnh hưởng mà các doanh nghiệp xuất khẩu và cả nền kinh tế cũng bị ảnh hưởng.

Chuyên gia chứng khoán Huỳnh Anh Tuấn cũng cho rằng niềm tin của NĐT vào thị trường đã bị suy giảm nghiêm trọng trong thời gian qua, do các chính sách giảm cung và kích cầu đến nay vẫn chỉ là những tin đồn. Chẳng hạn, ngay cả thông tin về việc giãn IPO các doanh nghiệp lớn đến nay vẫn chưa có một văn bản hay danh sách nào cụ thể, ngay cả việc giãn phát hành thêm đến nay cũng chỉ mới có văn bản... khuyến cáo của UBCKNN.

Trong khi đó, việc phát hành thêm ào ạt của các công ty niêm yết cũng như các đợt IPO lớn cận kề nhau khiến nguồn cung thị trường tăng mạnh và đây cũng là một trong hai nguyên nhân chính khiến thị trường sụt giảm mạnh hiện nay. Các chính sách kích cầu thị trường như mua vào USD và nới lỏng việc cho vay kinh doanh chứng khoán cũng chưa thấy Ngân hàng nhà nước có động thái nào. "Ngay cả khi chính sách này được ban hành, thị trường cũng chưa thể bật dậy ngay mà còn phải có thời gian những chính sách này phát huy tác dụng..." - ông Tuấn nói.

Nhà phân tích chứng khoán Lê Đạt Chí cho rằng niềm tin của NĐT vào thị trường đã sụt giảm còn do thất vọng với cách điều hành thị trường của UBCKNN. Theo ông Chí, một thị trường phát triển ổn định đòi hỏi phải có sự tham gia tích cực của những NĐT có tổ chức, đặc biệt là các quĩ đầu tư. Trong khi đó, thị trường chứng khoán VN hiện nay chủ yếu là những NĐT cá nhân, vốn rất dễ rơi vào hoảng loạn khi thị trường diễn biến xấu. Trong khi đó, đến nay UBCKNN mới tính đến chuyện đơn giản hóa các thủ tục để khuyến khích các quĩ đầu tư thành lập và tham gia thị trường. "Lẽ ra UBCKNN phải có một chiến lược phát triển bền vững chứ không chạy theo thị trường như thời gian qua..." - ông Chí nói.

HẢI ĐĂNG