Việt Nam là nước hưởng lợi lớn nhất từ việc chuyển hướng đầu tư do chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc khi các công ty đang tìm cách thay đổi chiến lược chuỗi cung ứng và chuyển bớt cơ sở sản xuất của họ từ Trung Quốc.

Căng thẳng trong thương mại Mỹ - Trung đang leo thang. Trong bối cảnh này, Việt Nam là một trong những quốc gia hưởng lợi. Tuy nhiên, lợi ích đính kèm với các rủi ro mới. Báo cáo này đánh giá một số tác động của cuộc chiến này đối với ngành gỗ Việt Nam trong thời gian gần đây, tập trung vào (i) chuyển dịch trong đầu tư nước ngoài (FDI) vào ngành gỗ, đặc biệt là nguồn vốn đầu tư từ Trung Quốc và (ii) thay đổi trong cơ cấu và kim ngạch xuất khẩu một số mặt hàng gỗ của Việt Nam vào thị trường Mỹ.

Theo thống kê của Bộ Công thương và Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam, tính đến hết năm 2018, có 141 vụ việc phòng vệ thương mại được khởi xướng điều tra bởi 18 quốc gia và vùng lãnh thổ đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Trong số đó, Mỹ là nước khởi xướng điều tra nhiều nhất đối với các sản phẩm của Việt Nam lên tới 27 vụ, chiếm khoảng 20%.

Đông Nam Á là một trong những thị trường quan trọng nhất đối với xuất khẩu gỗ cứng Hoa Kỳ, là khu vực đã lập kỷ lục mới về giá trị xuất khẩu trong năm 2018 với 363,8 triệu USD, là điểm đến duy nhất thứ hai hiện được xếp hạng ngoài khu vực Bắc Mỹ trên thế giới và thứ ba sau Trung Quốc và toàn bộ các nước trong Liên minh châu Âu.

Theo Bộ Công thương, thị trường xuất khẩu của ngành gỗ có nhiều biến chuyển mạnh mẽ. Nếu như trước đây chỉ tập trung vào các thị trường trung chuyển như Đài Loan, Singapore, Hàn Quốc… để tái xuất khẩu sang nước thứ ba, thì nay đồ gỗ Việt Nam đã xuất khẩu trực tiếp được sang 120 nước.

Kể từ ngày 1/6 tới, tất cả các loại gỗ có nguồn gốc bất hợp pháp tại Việt Nam sẽ không thể xuất khẩu sang thị trường châu Âu.

Cuộc chiến không chỉ xoay quanh 18.927 mã hàng hóa nhập khẩu mà cách thức được áp dụng càng khiến cho cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung trở nên khốc liệt hơn. Trong đó, mặt hàng gỗ dán từ Trung Quốc đang được Mỹ đặc biệt quan tâm. Theo ước tính, Hoa Kỳ mất ít nhất 550 triệu USD doanh thu từ hải quan mỗi năm vì bị trốn thuế. Hải quan cho biết ít nhất 5% hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ được mở thùng để kiểm tra. Và các trường hợp phân loại, khi họ phát hiện ra thì có thể đã là vụ việc lớn

Việt Nam hiện xếp 5 thế giới về giá trị xuất khẩu gỗ và đồ gỗ sau Trung Quốc, Đức, Ý và Ba Lan. Năm 2018, kim ngạch xuất khẩu của ngành chỉ chiếm 6% trong tổng giá trị xuất khẩu toàn cầu (140 tỉ USD). Ngành gỗ Bình Dương và cả nước có cơ hội tăng giá trị xuất khẩu, khi dự đoán tới năm 2025 giá trị ngành gỗ sẽ đạt 20 tỉ USD

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ngày 23/4 ký ban hành Nghị quyết số 25/NQ-CP phê duyệt chính thức Hiệp định đối tác tự nguyên giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) về thực thi lâm nghiệp, quản trị rừng và thương mại lâm sản (gọi tắt là VPA/FLEGT).

Theo Bộ Công thương, thị trường xuất khẩu của ngành gỗ có nhiều biến chuyển mạnh mẽ. Nếu như trước đây chỉ tập trung vào các thị trường trung chuyển như Đài Loan, Singapore, Hàn Quốc… để tái xuất khẩu sang nước thứ ba, thì nay đồ gỗ Việt Nam đã xuất khẩu trực tiếp được sang 120 nước.