Tuy nhiên, các giải pháp nếu không được cân nhắc kỹ có thể sẽ gây… lãng phí nhiều hơn!

Suốt mấy tháng nay, Công ty Cổ phần Thế Giới Hoa Tươi phải chịu cảnh kinh doanh cầm chừng, vì một “lô cốt” mọc lên ngay trước mặt. “Không chỉ cản trở việc đi lại, cảnh đào đường còn gián tiếp gây ra nạn mất điện, đứt cáp điện thoại, Internet khiến công ty tuy vẫn mở cửa hoạt động mà như tê liệt, nhất là việc thực hiện thanh toán trực tuyến, gửi điện hoa đi các tỉnh thành trong nước và nước ngoài”, bà Nguyễn Thị Thùy Vũ, Tổng giám đốc Công ty, cho biết.

Khó khăn vừa nêu, cùng với tình hình biến động thị trường, lạm phát tăng cao… đã khiến Thế Giới Hoa Tươi phải thực hiện ngay một số biện pháp tiết kiệm để tăng hiệu quả kinh doanh.

Bà Thùy Vũ cho biết, công ty tạm hoãn dự án phát triển các cửa hàng giới thiệu sản phẩm ra khu trung tâm, dù đã chuẩn bị sẵn kinh phí cho hoạt động này. “Dù cần có mặt bằng đẹp để thêm lợi thế kinh doanh, nhưng giữa lúc khó khăn như hiện nay thì chi phí này là một sự lãng phí”, bà Thùy Vũ nói.

Việc tiết kiệm đã được đưa vào “kế hoạch hành động” của nhiều công ty, nhằm giữ vững hoạt động sản xuất kinh doanh trong thời kỳ khó khăn. Hội đồng quản trị một công ty trong ngành xây dựng đã quyết định siết lại tiêu chuẩn sử dụng xe công ty của nhân viên. “Cán bộ quản lý phải ở cấp bậc nào, đi công việc gì, đoạn đường bao xa, nhóm công tác gồm bao nhiêu người… thì mới được xét cấp xe”, đại diện công ty này nói.

Giám đốc một doanh nghiệp tư vấn đào tạo đã cắt giảm hàng trăm triệu đồng tiền quảng cáo từ đây đến cuối năm, để chuyển sang các hình thức quảng bá sản phẩm khác như tổ chức sự kiện, tiếp thị trực tuyến… với lý do: chi phí ít hơn và dễ đo lường hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, việc tiết kiệm chỉ mang ý nghĩa tích cực nếu giúp cắt giảm lãng phí. Bên cạnh đó, các giải pháp thực hiện cũng phải được cân nhắc hợp lý. Ông Hoàng Vũ, chủ tịch một công ty trang trí nội thất, nêu ví dụ: “Tôi đang dự tính đi làm bằng xe gắn máy, mấy chiếc xe công ty sẽ cho hãng dịch vụ du lịch thuê lại. Điều này có thể giúp giảm chi phí, thêm thu nhập cho công ty nhưng lại dẫn đến việc cho tài xế công ty… ngồi không. Vì thế, trước khi thực hiện dự định trên, ông Vũ đã chuyển tài xế sang tổ bảo vệ công ty, đồng thời giảm bớt lực lượng bảo vệ thuê ngoài.

Bà Thu Trang, chủ một doanh nghiệp trong ngành truyền thông, đang cân nhắc việc cho các bộ phận tiếp thị, kinh doanh nghỉ làm ngày thứ Bảy để tiết kiệm chi phí điện nước. “Hai bộ phận trên không có việc phải làm ở công ty vào cuối tuần. Họ chỉ đến để đọc thư điện tử, lướt web… rồi ra ngoài gặp khách hàng. Nhưng bất cập là các bộ phận khác vẫn phải đi làm và sẽ có sự so bì, thậm chí đòi hỏi thêm phụ cấp ngoài giờ ở những nhân viên phải đi làm ngày cuối tuần. Chẳng biết khoản tiết kiệm chi phí điện nước có cân đối nổi không?”, bà Trang đắn đo.

Do thiếu cân nhắc khi chọn giải pháp, đôi khi việc tiết kiệm có thể trở nên… lợi bất cập hại! Giám đốc một công ty sản xuất sợi vải do tình hình mất điện, khan vốn vừa qua đã quyết định làm ăn cầm chừng để… giảm chi phí. Dây chuyền sản xuất mới đầu tư cả triệu đô la Mỹ trong năm 2007 chỉ được cho hoạt động một số ngày trong tuần. Vì thế, hơn 3.000 công nhân nhà máy không còn phải thay nhau làm việc đủ ba ca/ngày.

Chỉ hơn tháng sau, tình hình trở nên rối ren hơn. Hệ thống máy móc do không được vận hành thường xuyên, vừa không tận dụng được công suất tối đa, vừa làm tăng chi phí bảo trì. Sản xuất chập chờn khiến thu nhập của công nhân giảm sút, dẫn đến hiện tượng bỏ việc hàng loạt.

“Tiết giảm chẳng đáng kể chi phí điện, lương công nhân… nhưng lại làm ngưng trệ sản xuất, gây lãng phí nhiều hơn”, giám đốc này nói.

Giữ người hơn giảm chi

Một khảo sát riêng của Hội Dệt may Thêu đan Tp.HCM (Agtek) đối với các hội viên, cho thấy đa số các doanh nghiệp dệt may tỏ ra khá nhanh nhạy trong việc tìm cách thích ứng với tình hình khó khăn hiện nay.

Làm ăn trong thời buổi giá cả tăng chóng mặt, giá đơn hàng không tăng, ông Phạm Xuân Hồng, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần May Sài Gòn 3, cho rằng doanh nghiệp khó đã đành, đời sống công nhân lại càng khó hơn. Chính vì thế doanh nghiệp cần quan tâm tới đội ngũ lao động và năng suất lao động.

Công ty May Sài Gòn 3 vừa qua đã đầu tư thêm thiết bị, cải tiến quản lý để tăng năng suất hơn 10% so với năm 2007, giúp cho thu nhập của công nhân tăng 20% so với năm ngoái. Cụ thể, sáu tháng đầu năm, thu nhập bình quân của công nhân ở đây là 3 triệu đồng/người/tháng.

"Việc giữ chân người lao động là điều rất quan trọng, đừng quá tính toán với họ và đôi lúc cấp quản lý cũng phải biết cách “năn nỉ” để họ hiểu, cùng đồng hành với doanh nghiệp trong mọi hoàn cảnh”, ông Hồng nói.

Cũng tại May Sài Gòn 3, ban giám đốc đã có chủ trương mỗi xí nghiệp may cần học hỏi lẫn nhau về phương pháp quản lý, kinh nghiệm tăng năng suất lao động, tiết giảm chi phí, ai có sáng kiến hay thì được thưởng. Theo kế hoạch, trong quí 3 này, May Sài Gòn 3 sẽ lần lượt tổ chức các buổi giao lưu với các doanh nghiệp dệt may ở các địa phương khác như Long An, Đồng Nai, Bình Dương, Cần Thơ.

Theo ông Diệp Thành Kiệt, Phó chủ tịch Agtek, có một số doanh nghiệp trong ngành từng say mê đầu tư bất động sản, chứng khoán, nay cũng là lúc “nhìn lại mình”. Nhìn lại mình trong thời điểm này, theo ý của ông Kiệt, là quan tâm nhiều hơn đến công tác tài chính, quản trị và chính sách lao động, tiền lương.

“Doanh nghiệp muốn tồn tại, phát triển thì người chủ phải hết lòng với nghề, lương công nhân phải đủ sống”, ông Kiệt nói.

Một chủ doanh nghiệp cho biết: “Do không thể tăng lương công nhân theo tốc độ lạm phát nên đã nảy ra sáng kiến dùng một khoản tiền trích từ lợi nhuận tổ chức “mỗi tuần một sự kiện”.

Tuần đầu, mỗi công nhân được thưởng từ 50.000-100.000 đồng tùy theo mức lương và năng suất làm việc. Tuần thứ hai, tất cả công nhân đều được thưởng 5 ki lô gam gạo/người. Riêng trong tuần thứ ba, chất lượng bữa ăn của công nhân được tăng từ 6.000 đồng lên 13.000 đồng/suất. Và tuần cuối của tháng là niềm vui lãnh lương.

Doanh nghiệp này cho biết trong sáu tháng qua lương công nhân đã tăng thêm 12% so với năm ngoái, đến tháng 7 này lương tiếp tục tăng 5% nữa.

Ông Trần Huy Hoàng, Giám đốc Công ty TNHH Nhôm Phi Mã, cho biết ngoài việc tăng tiền công sản phẩm, công ty còn có chế độ thưởng để khuyến khích công nhân làm việc chuyên cần. “Trước đây, công ty có chính sách trừ lương công nhân nghỉ làm ngoài chế độ. Bây giờ, chúng tôi có thêm tiền thưởng cho công nhân làm việc đều đặn hết tháng. Khoản thưởng này tuy chỉ vào khoảng 200.000-400.000 đồng/công nhân/tháng nhưng đã làm tăng chi phí rất lớn với một nhà máy cả ngàn công nhân”, ông Hoàng nói.

Tuy nhiên, theo ông Hoàng, điều đáng nói ở đây là thái độ làm việc của công nhân đã cải thiện đáng kể, vì thấy được tinh thần hỗ trợ của công ty giữa thời buổi giá cả tăng cao.

Bà Thùy Vũ cho biết Thế Giới Hoa Tươi vừa tăng 20% lương và phụ cấp cho nhân viên vào đầu tháng 7. Khoảng cuối năm nay, công ty sẽ thực hiện một đợt điều chỉnh lương nữa. “Chúng tôi không tăng giá sản phẩm nhằm củng cố quan hệ với khách hàng cũ và mở rộng thị trường, dù giá nguyên phụ liệu ngành hoa đã tăng 20-30%. Những khoản thiệt hại này được xem là chi phí quảng bá thương hiệu”, bà Thùy Vũ nói.