- Nước tinh khiết là nước chỉ gồm hai thành phần là oxy và hydro. Trên thực tế, nước tinh khiết chỉ có trong phòng thí nghiệm hoặc khi có sự kết hợp hai phân tử này trong những điều kiện nhất định ở trong lòng Trái đất... Nước tinh khiết là nước không dẫn điện, không dẫn nhiệt, không mùi vị, trong suốt. Do đó, nếu công ty nào quảng cáo sản phẩm nước đóng chai, đóng bình của mình là nước tinh khiết là thông tin sai sự thật, gây ngộ nhận cho người tiêu dùng. Tên gọi chính xác của loại nước này là nước đóng chai, đóng bình. Nhà sản xuất biết người tiêu dùng quan tâm đến sức khỏe nên khi nghe nói có “nước tinh khiết, siêu sạch” là sẵn sàng mua giá cao (3.000-5.000đ một chai nước 500ml). Trong khi chỉ cần dùng nước sạch của Công ty Cấp nước TP đun sôi là đủ.

* Vậy thực chất của những loại nước đóng chai, đóng bình là nước gì, thưa ông?

- Nước đóng chai, đóng bình là nước thông thường được lấy từ nguồn thủy cục do công ty cấp nước cung cấp hoặc nguồn nước ngầm. Nước này được đưa vào xử lý qua các hệ thống lọc thô, lọc tinh bằng nhiều phương pháp khác nhau như dùng áp suất, thẩm thấu hay thẩm thấu ngược, để loại thải những chất không có lợi cho sức khỏe con người. Sau đó được xử lý tiếp bằng cách sục ozon hay dùng tia cực tím để tiệt trùng.

* Vậy uống nước đóng chai, bình có tốt hơn nước do công ty cấp nước cung cấp đem đun sôi hay không?

- Để có nước sạch sử dụng, cơ quan có trách nhiệm cung ứng nước cho người dân phải thực hiện rất nhiều công đoạn xử lý. Bởi nước chưa qua xử lý (nước sông, nước ngầm...) ngoài hai thành phần hydro và oxy còn hòa tan hàng trăm chất khác như các loại chất khoáng, các vi khuẩn, chất hữu cơ phân rã... Để sử dụng cho việc ăn uống, người ta bơm nước từ sông lên, qua rất nhiều công đoạn, qui trình xử lý nhằm loại trừ những chất hữu cơ, mangan, sắt... mới có nước sạch bơm vào đường ống cung cấp cho người tiêu dùng. Trong từng công đoạn khử chế, lọc lược những chất không có lợi cho sức khỏe này luôn có cán bộ kỹ thuật, chuyên môn theo dõi, kiểm soát nghiêm ngặt để đảm bảo nước sản xuất đạt được những chỉ tiêu an toàn cho người sử dụng theo qui định, tiêu chuẩn của Nhà nước.

Về mặt lý thuyết, khi nước qua qui trình xử lý này có thể sử dụng uống ngay mà không cần đun sôi. Tuy nhiên, ở VN do hệ thống ống dẫn nước chưa đồng bộ, cũ mục ở nhiều nơi có thể làm nước bị thâm nhiễm từ bên ngoài nên phải đun sôi sử dụng mới an toàn.

* Nước đóng chai, bình có đến vài trăm loại, làm sao biết chất lượng thế nào?

- Đúng là trên thị trường có rất nhiều loại nước đóng chai, bình mà sự kiểm soát thị trường của chúng ta chưa chặt chẽ, có thể “bình nọ ruột kia”, có những loại không đảm bảo vệ sinh an toàn trà trộn vào, sản xuất ăn theo những công ty lớn thì khó biết chất lượng thế nào. Tốt nhất là người dân hãy làm “người tiêu dùng thông thái” chọn sản phẩm của những công ty, cơ sở lớn có đăng ký và công bố chất lượng với cơ quan chức năng, có sự kiểm soát của Nhà nước và có qui trình công nghệ đạt những chuẩn mực của cơ quan khoa học, cơ quan y tế đánh giá an toàn cho người tiêu dùng.

* Trên thị trường cũng có bán rất nhiều loại bình lọc nước khác nhau được quảng cáo có thể đảm bảo cung cấp nước tinh khiết dùng ngay mà không cần đun sôi?

- Với những loại bình lọc tốt (có hai hệ thống khử trùng - tức hai lõi lọc - và có hệ thống hấp thụ những chất độc) thì chỉ cần qua xử lý của bình lọc này là có thể uống được không phải đun sôi. Tuy nhiên, loại bình lọc này sử dụng điện nên khá tốn kém.

* Việc xử lý nước bằng các phương pháp có làm mất khoáng chất hay không?

- Những xử lý thông thường ngoài việc loại thải các chất độc cũng có thể làm giảm một số khoáng chất chứ không làm mất hoàn toàn. Ngay cả nước bình thường khi đun sôi để diệt mầm bệnh sinh học, chất hữu cơ cũng có thể làm bay hơi một số khoáng chất nhưng không làm mất hết được. Còn với những loại nước đóng chai, bình được xử lý bằng một số phương pháp là nước được giảm tối thiểu những chất hòa tan trong nước không có lợi cho con người.

* Thưa ông, nếu nước uống không đủ khoáng chất có thể bổ sung bằng thực phẩm hằng ngày?

- Ngay cả khi người ta uống mãi nước cất cũng không tốt, vì qua lọc nhiều lần sẽ không còn những khoáng chất mà thức ăn còn thiếu. Con người dù có ăn đầy đủ các loại thực phẩm cũng chỉ cung cấp được một số khoáng chất nào đó, nhưng khoáng chất từ nước sẽ bù vào. Nếu uống nước không có hoặc thiếu khoáng chất về lâu dài cơ thể sẽ bị thiếu khoáng chất, do cơ thể con người 65-70% là nước. Chưa kể ngay cả thực phẩm cũng tùy vùng, tùy mùa mà có chất này hoặc chất khác. Nếu chỉ ăn một loại có thể dẫn đến thiếu chất này, thừa chất kia. Vì vậy, thực phẩm và nước uống bình thường là hai nguồn bổ sung cho nhau giúp cơ thể con người đầy đủ khoáng chất và dinh dưỡng hơn.