Tính đến hết tháng 2, theo thông báo của Bộ Công Thương, XK gạo của VN đã đạt xấp xỉ 1 triệu tấn, tăng gần 2 lần so với cùng kỳ năm 2008. Chỉ riêng các hợp đồng ký từ đầu năm đến nay đã đạt khoảng 3 triệu tấn, cộng với các hợp đồng đã ký gối từ năm 2008 sang là hơn 600.000 tấn, nâng tổng số lượng lên tới 3,65 triệu tấn về Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Thành Biên cho rằng: “Số lượng gạo XK và số lượng ký hợp đồng trong 2 tháng đầu năm là quá lớn”. Với số lượng đã ký như trên, trong khoảng thời gian 4 tháng tới đây, các doanh nghiệp?VN phải giao khoảng 2,7 triệu tấn nữa. Đây là một sức ép rất lớn đối với các doanh nghiệp XK.

Theo thông báo của Hiệp hội Lương thực VN (VFA), giá gạo giao tháng 7 và 8 (giá FOB ở cảng VN, đóng gói 50kg) tại sàn TP.HCM như sau: Gạo 5% tấm là 460 USD/tấn, gạo 10% tấm 450 USD/tấn, gạo 15% tấm 430 USD/tấn, gạo 25% tấm 400 USD/tấn. So với các hợp đồng đã ký hồi đầu tháng 2 trước, giá gạo tại thời điểm này đã nhích lên 10 - 40 USD/tấn. Trong khi đó, giá gạo tại thị trường nội địa đang đứng giá ở mức trung bình. Giá gạo nguyên liệu loại 1 khoảng 5.400 - 5.450 đồng/kg, loại 2 khoảng 5.200 đồng/kg, tùy từng địa phương. Gạo thành phẩm 5% tấm không bao bì khoảng 6.800 -6.850 đồng/kg, gạo 15% tấm khoảng 6.500 đồng/kg, gạo 25% tấm ở mức 6.000 - 6.050 đồng/kg.

Vấn đề lớn nhất đối với các doanh nghiệp XK gạo hiện nay là giá. Dự báo hồi cuối năm 2008, đầu 2009 là  giá gạo có thể xuống thấp trong năm nay, song trên thực tế nhiều chuyên gia cho rằng giá sẽ không xuống mà còn tăng lên trong những tháng cuối năm vì ở Trung Quốc  hiện đang bị hạn hán nặng, có khả năng mất mùa. Ông Bùi Tất Tiếp- Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch (Bộ NN&PTNT) cho rằng, vấn đề lớn nhất hiện nay đối với giá xuất khẩu chỉ nằm ở các hợp đồng tập trung (như Philippines chẳng hạn), vì đối với các hợp đồng này chúng ta đã ký với mức giá cố định từ trước, nên cần phải xem xét lại các hợp đồng đã ký có điều khoản thương thảo lại khi giá lên không.

Về tiến độ giao hàng, ông Trương Thanh Phong- Chủ tịch Hiệp hội Lương thực VN bày tỏ: “Điều quan trọng nhất hiện nay là công tác điều tiết XK, bởi nếu giao hết 2,7 triệu tấn đã ký trong 6 tháng đầu năm thì tới vụ hè thu sẽ rất gay, khi đó tình trạng tranh mua, tranh bán lúa giữa các doanh nghiệp sẽ lại xảy ra”. 

Kết thúc buổi làm việc, lãnh đạo hai Bộ NN&PTNT và  Công thương đã thống nhất:?“Tiếp tục đẩy mạnh XK gạo từ nay đến hết tháng 6 với tổng số xuất và giao là 3,4/3,7 triệu tấn  đã ký hợp đồng. 300.000 tấn còn lại sẽ giãn tiến bộ giao để dự phòng cho vụ hè thu. Mục tiêu cao nhất vẫn là đảm bảo thu mua hết lúa cho nông dân trong vụ đông xuân ở các tỉnh phía Nam hiện nay.