Australia là nước xuất khẩu đường đứng thứ 3 trên thế giới, tuy nhiên, cơn bão Tropical Cyclone Yasi đổ bộ vào bang Queensland nơi chiếm đến 70% sản lượng đường của cả nước, được nhận định đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến nguồn cung ứng đường cho thế giới. Thêm vào đó dự báo nguồn cung trong nước năm nay sẽ thiếu hụt khoảng 250.000 -300.000 tấn đường. Đây là những lý do khiến giá đường tại Việt Nam vẫn giữ ở mức cao dù đang là mùa thu hoạch mía và ép đường cũng như cầu đã giảm. Giá đường thế giới đang cao và điều chỉnh tỷ giá tăng 9.3% liệu sẽ gây trở ngại hay tạo ra lợi thế cho các doanh nghiệp đường tại Việt Nam?
CafeF đã có những trao đổi với Phòng Nghiên Cứu & Phân Tích – CTCP Đầu Tư Sài Gòn Thương Tín (STI) về những ảnh hưởng của 3 nhóm tác động trên đến thị trường trong nước.
Giá đường thế giới ít có khả năng phục hồi đến mức đỉnh cũ hoặc cao hơn
Cơn bão Yasi mặc dù đã gây thiệt hại nghiêm trọng sản lượng đường tại Australia, tuy nhiên các nhà đầu cơ hàng hóa có vẻ đã phản ứng quá mức khi đẩy giá đường thế giới lên mức kỷ lục 36.02 cents/pound tại New York ngày 2/2/2011 bởi ngay sau khi có ước lượng mức thiệt hại không nhiều như dự báo, giá đường thế giới đã sụt giảm mạnh ngay trong phiên sau đó và tiếp tục kéo dài đến những phiên giao dịch gần đây.
STI cho rằng, giá đường thế giới đã hấp thụ khá đầy đủ và các thông tin bất lợi về sản lượng đường toàn cầu do vậy giá đường ít có khả năng phục hồi đến mức đỉnh cũ hoặc cao hơn. Bên cạnh đó, các tin tức tích cực mới nhất về cải thiện sản lượng đường từ các quốc gia sản xuất đường hàng đầu thế giới như Brazil, Thailand… có thể tăng trong vụ mùa tới và thậm chí có thể sẽ thặng dư trong niên vụ 2011-2012 đã giúp giá đường thế giới hạ nhiệt dần.
Thực tế, giá đường giao sau tháng 5 tại New York, cho thấy mức sụt giảm khá mạnh của giá đường so với các hợp đồng giao sau kỳ hạn tháng 3/2011, hiện đang giao dịch phổ biến tại mức 29.7 cents/pound.
Lo lắng thiếu hụt cung làm giá trong nước chệch hướng so với giá thế giới
Trở lại với thị trường trong nước, mặc dù thời gian này nhu cầu tiêu thụ đường đã giảm khá mạnh so với giai đoạn tết nguyên đán, nhưng giá đường nội địa trong suốt thời gian qua đang được neo khá chặt với diễn biến giá đường thế giới. Ngoài ra, dù giá đường thế giới đã giảm nhiệt dần trong 1 tháng qua nhưng giá đường trong nước vẫn duy trì khá cao mặc dù đang ở mùa cao điểm của nguồn cung trong nước, thậm chí tăng nhẹ, dao động quanh mức 18,500 đồng/kg giá bán sỉ tại nhà máy, giá đường bán lẻ dao động quanh mức 24,000 đồng/kg (nguồn:STI).
Lý giải điều này,STI cho rằng có thể tồn tại sự bất cân xứng giữa nguồn cung từ các nhà máy và nguồn cung đường thực tế ra thị trường bởi lo lắng thiếu hụt đường vào thời điểm cuối quý III và quý IV năm nay - dự báo nguồn cung trong nước năm nay sẽ thiếu hụt khoảng 250.000 ~300.000 tấn đường. Nguyên nhân này sẽ làm giá đường trong nước ngắn hạn sắp tới sẽ chệch hướng so với giá đường thế giới.
Tuy nhiên, trong xu hướng chung Phòng phân tích STI vẫn nhận định rằng giá đường nội địa sẽ hạ nhiệt dần trong quý II trước khi tăng trở lại trong các tháng cuối quý III/2011 và quý IV/2011.
Giá đường thế giới đang cao và điều chỉnh tỷ giá tăng 9.3% liệu sẽ gây trở ngại hay tạo ra lợi thế cho các doanh nghiệp đường tại Việt Nam? STI cho rằng giá đường thế giới tăng cao và điều chỉnh tỷ giá tăng 9.3% đang vô hình giúp tạo ra rào cản cạnh tranh bảo vệ giá đường trong nước.
Theo ước tính với giá đường thô (New York, 28/02/2011) là 716.72 USD/tấn, nếu nhập khẩu về Việt Nam, giá đường sẽ khoảng16,500 đồng/kg. Nếu giá đường thế giới tiếp tục hạ nhiệt, các công ty kinh doanh đường thương mại trong nước sẽ xem xét đến việc nhập khẩu đường từ Thái Lan, hiện có mức thuế ưu đãi 5% theo Hiệp ước CEPT, do đó giá đường trong nước theo đó sẽ trở lại gần hơn với mức giá thế giới.