Ngày 13.9, ông Trịnh Đức Minh, phó giám đốc sở Khoa học và công nghệ Dăk Lăk cho hay, sự việc cũng đã được UBND tỉnh bàn bạc, tìm phương hướng giải quyết và nhờ cục Sở hữu trí tuệ (bộ Khoa học và công nghệ) giúp đỡ nhưng chưa thấy phản hồi. Tuy nhiên, theo ông Minh, sự việc không nguy cấp, nghiêm trọng đến mức là càphê Buôn Ma Thuột sẽ bị chặn xuất khẩu vào Trung Quốc hay ra các nước nhập khẩu, tiêu thụ càphê như nhiều thông tin lo ngại.
Ông Trần Hà Nam, phó chủ tịch hiệp hội Càphê – cacao cũng cho rằng, lượng càphê của Việt Nam bán vào Trung Quốc không đáng là bao. “Ngay cả khi họ áp dụng ngăn chặn thì cũng chỉ với càphê bột, đóng gói bán lẻ và có nhãn mác như với Vinacafé, chứ việc xuất khẩu càphê hạt, càphê thô thì không hề bị ảnh hưởng”, ông Nam khẳng định.
Cần sớm khởi kiện
Ông Trần Việt Hùng, người vừa thôi chức cục trưởng cục Sở hữu trí tuệ ngày 12.9 để nhận nhiệm vụ mới thì cho rằng, dù chưa có thông báo nào về việc công ty này sẽ lợi dụng quyền sở hữu của mình để áp dụng các biện pháp cấm càphê Buôn Ma Thuột của Việt Nam nhập khẩu vào Trung Quốc, song việc đòi hỏi công ty này loại bỏ đăng ký độc quyền nhãn hiệu trên là việc “càng sớm càng tốt”, và có thể thực hiện thông qua khởi kiện tại toà án Trung Quốc. “Luật của Trung Quốc cũng như nhiều nước khác đã tham gia WTO, đều quy định quyền của bất kỳ ai khi thấy có dụng ý xấu, làm ăn không trung thực thì có quyền yêu cầu huỷ bỏ các hành vi chiếm đoạt, không trung thực, lợi dụng uy tín các nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý các nước khác gây nhầm lẫn xuất xứ sản phẩm”, ông Hùng nói.
Dẫn câu chuyện thành công của chủ một doanh nghiệp kẹo dừa Bến Tre – năm 1999, từng sang tận Trung Quốc kiện một doanh nghiệp nhập khẩu Trung Quốc đăng ký độc quyền nhãn hiệu kẹo dừa Bến Tre để ngăn chặn kẹo dừa Bến Tre vào nước này, ông Hùng khuyên: vụ việc càphê Buôn Ma Thuột cũng tương tự, vì vậy UBND tỉnh cần có đơn yêu cầu phía Trung Quốc huỷ bỏ nhãn hiệu đó.
Mất bò mới lo làm chuồng
Ông Minh cũng rút ra bài học: việc cần làm ngay nữa là các địa phương phải nhanh chóng đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý ở thị trường lớn. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng phải nhanh chóng đăng ký nhãn hiệu của mình. Dẫu vậy, ông Minh thừa nhận, khó khăn lâu nay là các doanh nghiệp có quy mô nhỏ nên yếu cả về tài chính và pháp lý. “Có doanh nghiệp đi đăng ký nước ngoài nhưng đến mấy năm trời vẫn chưa xong, có nơi mình gửi hồ sơ đi nhưng họ làm khó”, ông Minh ví dụ.
Với kinh nghiệm một người làm công tác sở hữu trí tuệ, ông Hùng cho biết đây không phải là lần đầu một chỉ dẫn địa lý của ta bị đánh cắp làm nhãn hiệu ở nước khác, như với nước mắm Phú Quốc đầu năm 2000 là ví dụ. Và ngay sau đó, hiệp hội Nước mắm Phú Quốc đã tiến hành đăng ký chỉ dẫn địa lý tại châu Âu. Cho nên, theo vị này, giải pháp để tránh vụ việc tương tự là các doanh nghiệp phải sớm tiến hành đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý, không chỉ ở Việt Nam mà còn các thị trường khác.
Theo ông Nguyễn Tuấn Hưng, trưởng khoa quản trị công nghệ – trường Quản lý khoa học công nghệ (bộ Khoa học và công nghệ), hiện nhận thức của các địa phương về chỉ dẫn địa lý, và các doanh nghiệp về sở hữu trí tuệ còn hạn chế. Một số nhận thức cao hơn thì khi đăng ký cũng chỉ dừng lại ở chỗ đăng ký tại Việt Nam chứ chưa tham gia vào hệ thống quốc tế. “Bây giờ có một danh sách các nước thành viên tham gia vào hệ thống đăng ký nhãn hiệu quốc tế (WIPO) theo nghị định thư Madrid, vì thế, nếu muốn đăng ký ở châu Âu thì không cần đăng ký từng nước mà vào WIPO sẽ được chấp nhận tại những nước tham gia nghị định thư này”, ông Hưng đưa ra lời khuyên.
Theo SGTT