Với giá bình quân dành cho cà phê arabica dịu (loại trồng nhiều ở Guatemala) đạt 1,28 USD/lb tháng 12/06 (theo Tổ chức cà phê thế giới ICO), những đồn điền cà phê giàu có ở quốc gia này đang tràn đầy hy vọng. ^

Edgar Figueroa, người sở hữu một trang trại lớn ở Santa Rosa, phía Nam thành phố cho biết, giá cao có nghĩa là nợ nần của nông dân sẽ giảm bớt. Tuy nhiên không có nghĩa là họ đã thoát khỏi mọi khó khăn vì thực tế ngành cà phê mới đang trên đà hồi phục.

Trước kia, các nhà xuất khẩu thường ứng trước cho nông dân dựa vào năng suất dự đoán. Ngược lại, họ lại đi vay từ các ngân hàng trong và ngoài nước. Tuy nhiên, cơ chế này đã sụp đổ năm 1999 khi giá cà phê thế giới giảm xuống dưới 50 Uscent/lb khiến nông dân không đủ khả năng trang trải chi phí sản xuất (khoảng 90 Uscent/lb) và đã tạo nên những khoản nợ đọng, gây sức ép lên toàn hệ thống.

Hàng chục trang trại đã bị bỏ hoang sau nhiều năm chỉ chuyên trồng cà phê hoặc chuyển sang trồng cây ăn trái hoặc cọ dầu.

Tuy tình hình đã khả quan hơn nhưng rất nhiều nông dân vẫn còn lo lắng liệu giá có thể sẽ lại tụt giảm khiến họ lâm vào khó khăn.

Đồn điền cà phê Blanca Flor, nằm khuất trên một con đường sỏi thuộc khu đồi thấp dưới chân núi nhiều cây dọc bờ biển Thái Bình Dương của Guatemala thuộc sở hữu của một hợp tác xã gồm những người thu hái cà phê trước đây. Nông dân ở đây - những người đã từng có cơ hội từ chối mức lương 2 USD/ngày và mua lại một trang trại bỏ hoang với một nợ 425.000 USD, được chính phủ trợ giúp vào giữa cuộc khủng hoảng – đã đánh cược rằng một ngày nào đó giá cà phê sẽ phục hồi trở lại. Và họ đã đúng. Tuy nhiên họ không thể đoán trước được thiên nhiên. Các đồn điền vẫn thua lỗ sau khi phải khôi phục lại cơ sở hạ tầng, chặt tỉa những cây cà phê lớn nhanh khi cơn bão nhiệt đới Stan đổ bộ vào năm 2005. Trận bão đã tàn phá nhiều vùng ở Guatemala, ảnh hưởng tới công việc chế biến cà phê và vận chuyển. Blanca Flor đã buộc phải vay những khoản mới để trang trải những khoản lãi nợ đọng.

Năm nay, họ phải thanh toán khoảng 50.000 USD cho các khoản nợ. Và doanh số bán khoảng 300 tạ (230 bao cà phê 60 kg) dự kiến thu hoạch cho vụ này sẽ chỉ bù đắp được một nửa với mức giá thị trường như hiện nay.