Nông dân ta giàu thì nước ta giàu, nông nghiệp ta thịnh thì nước ta thịnh. Nông dân muốn giàu, nông nghiệp muốn thịnh thì cần phải có hợp tác xã (HTX). HTX nông nghiệp là một cách làm cho nhà nông đoàn kết, làm cho nhà nông hưng thịnh. HTX nông nghiệp giúp cho nhà nông đạt đến mục đích, đã ích quốc lại lợi dân”.

Tại Hội nghị toàn quốc sơ kết thi hành Luật HTX năm 2012 diễn ra ngày 6/12, Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã trích dẫn phát biểu của Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày 11/4/1946 trong thư gửi thư điền chủ và nông gia Việt Nam để tái khẳng định vai trò của HTX trong phát triển nông nghiệp -  nông thôn Việt Nam giai đoạn hiện nay.  

Gần 2.500 HTX ra đời năm 2017

Theo Bộ KH-ĐT, tính đến ngày 5/12/2017, cả nước đã có 20.768 HTX thuộc các lĩnh vực ngành nghề khác nhau, trong đó có hơn 6.378 HTX được thành lập mới kể từ khi có Luật HTX năm 2012 ra đời đến nay.

Phó Thủ tướng đánh giá: Sau gần 5 năm triển khai Luật HTX mới, mặc dù sự quan tâm của các địa phương, Bộ, ngành có những mức độ khác nhau, tuy nhiên về cơ bản, Luật HTX 2012 đã đi vào cuộc sống và tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ cho kinh tế hợp tác.

Trong đó, điều hết sức vui mừng là riêng năm 2017, đã có gần 2.500 HTX mới được ra đời, chiếm hơn 1/3 tổng số HTX thành lập mới kể từ khi Luật HTX được triển khai, trong đó phần lớn là các HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Điều này cho thấy bên cạnh chất lượng các HTX ngày càng tốt hơn, tốc độ phát triển HTX đang ngày càng nhanh hơn và đang bước vào giai đoạn chín muồi. Về chất lượng hoạt động, tỉ lệ HTX hoạt động có hiệu quả mặc dù còn khiếm tốn, tuy nhiên tốc độ phát triển cũng khá nhanh. Cụ thể, tỉ lệ HTX hoạt động có hiệu quả đã tăng từ 10% năm 2012 lên gấp 3 lần (khoảng 30%) vào cuối năm 2016...

Theo Phó Thủ tướng, việc giải thể được gần 5.000 HTX (trong đó phần lớn là HTX trong lĩnh vực nông nghiệp) trong 5 năm qua cũng là một thành tích đáng mừng, bởi đây đại đa số là những HTX kiểu cũ, hoạt động yếu kém, thua lỗ, thực sự cần thiết phải giải thể để lấy chỗ cho những HTX kiểu mới ra đời đúng thực chất hơn, hiệu quả hơn. Tỉ lệ HTX đã hoàn thành chuyển đổi từ HTX kiểu cũ sang HTX kiểu mới theo quy định của Luật HTX tới cuối năm 2016 theo đó đã đạt tới trên 83%, tương đương hơn 13.000 HTX đã được chuyển đổi (tuy nhiên, vẫn còn hơn 13% số HTX đến nay vẫn chưa thực hiện xong việc chuyển đổi theo luật).

Về doanh thu, sau hơn 4 năm triển khai Luật HTX, doanh thu của HTX đã tăng trung bình 19,8%, lợi nhuận tăng hơn 26%, thu nhập bình quân lao động của HTX tăng khoảng trên 37%, đóng góp vào GDP cả nước bình quân xấp xỉ 4%/năm.  

Triển khai nhiều chính sách cho HTX nông nghiệp

Đánh giá cao những mặt tích cực sau gần 5 năm triển khai Luật HTX, tuy nhiên Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng cho rằng: Việc phát triển HTX nhìn chung vẫn chưa đạt được mục tiêu và yêu cầu theo các nghị quyết của Đảng, theo đó khu vực kinh tế tập thể vẫn yếu kém nghiêm trọng và kéo dài.

Luật HTX đã cơ bản cho thấy sự phù hợp với thực tiễn, chưa phải có những sửa đổi căn bản. Tuy nhiên sẽ cần phải tiếp tục phải nghiên cứu, chuẩn bị cho việc đề xuất sửa đổi bổ sung Luật HTX năm 2012 vào những thời điểm thích hợp. Trong đó, một số nội dung cần tiếp tục nghiên cứu như: Quy định về tỉ lệ góp vốn của các thành viên HTX; Đặc thù hoạt động của HTX lĩnh vực tín dụng; Thủ tục giải thể bắt buộc đối với các HTX yếu kém thua lỗ; Các chế tài xử lí hành vi vi phạm luật; Có nên hạn chế tỉ lệ cung ứng dịch vụ ra bên ngoài của HTX hay không; Việc thành lập và hoạt động của DN nằm trong HTX ra sao...?

Để Luật HTX ngày càng đi vào cuộc sống, Phó Thủ tướng chỉ đạo Bộ KH-ĐT chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng chiến lược phát triển kinh tế HTX đến năm 2030 nhằm có chính sách tổng thể, lâu dài.

Trước mắt đến năm 2020, theo nghị quyết của Quốc hội, cả nước phải có 15 nghìn HTX trong lĩnh vực nông nghiệp hoạt động có hiệu quả. Bộ Tài chính nghiên cứu chính sách ưu đãi riêng về thuế dành cho HTX, xem xét quy định thuế Thu nhập DN dành cho HTX chỉ bằng 70% so với DN vừa và nhỏ; nghiên cứu miễn thuế 2 năm đầu đối với HTX mới thành lập; hỗ trợ về thuế theo quy định trong thời gian 3 - 5 năm; miễn thuế thu nhập cá nhân đối với nguồn thu nhập có được từ nguồn vốn góp của HTX...

Phó Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ NN-PTNT trình Chính phủ sớm nghiên cứu, ban hành nghị định về chính sách hỗ trợ liên kết HTX sản xuất - tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; sửa đổi các nghị định về chính sách hỗ trợ ngành nghề nông thôn, giảm tổn thất sau thu hoạch; xây dựng đề án phát triển HTX ứng dụng công nghệ cao trong SX nông nghiệp; lập đề án chi tiết trình Chính phủ phê duyệt nhằm đổi mới phát triển cho 15 nghìn HTX có hiệu quả trong lĩnh vực nông nghiệp đến năm 2020 theo nghị quyết của Quốc hội... Đồng thời, xây dựng đề án đưa cán bộ HTX có quy mô SX lớn phải được đào tạo để tăng cường thêm năng lực nguồn nhân lực có trình độ cao cho HTX... Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu sửa đổi Nghị định 55/2015/NĐ-CP về chính sách cho vay phát triển nông nghiệp - nông thôn, đặc biệt có cơ chế thế chấp tài sản linh hoạt để HTX có thể vay vốn ưu đãi để SX kinh doanh.

Theo Nông nghiệp Việt Nam