UBND tỉnh Bình Thuận vừa có công văn đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công thương nhanh chóng có công hàm gửi cho Văn phòng Kinh tế-Văn hóa Đài Loan tại Hà Nội và Ủy ban Hành chính nông nghiệp Đài Bắc.

Công văn này đề nghị kéo dài thời hạn giải trình về chất lượng thanh long của Việt Nam vào thị trường Đài Loan và sẽ cử đoàn liên ngành sang Đài Loan làm việc để giải tỏa lệnh cấm nhập khẩu thanh long vào thị trường này bắt đầu từ ngày 8-1-2008.

Vì sao tình hình lại đến nỗi khẩn cấp theo kiểu “nước đến chân mới nhảy” như thế?

Chúng tôi được biết từ năm 2006, phía Đài Loan đã có cảnh báo về tình hình ruồi đục trái trên trái cây xuất khẩu của Việt Nam, trong đó có thanh long của Bình Thuận. Thế nhưng suốt thời gian dài phía Việt Nam không hề có ý kiến gì về vấn đề này.

Ngày 5-12-2007, Ủy ban Hành chính nông nghiệp Đài Loan có thông báo yêu cầu phía Việt Nam phúc đáp. Thông báo này được đăng trên mạng và theo quy định trong vòng một tháng, phía đối tác không có ý kiến gì thì ba ngày sau sẽ chính thức cấm thanh long Việt Nam nhập khẩu vào Đài Loan.

Vụ việc có lẽ sẽ bị thua trắng nếu như Văn phòng Kinh tế-Văn hóa Việt Nam tại Đài Bắc không phát hiện và ngày 21-12-2007 đã có công văn khẩn gửi về nước.

Thì ra sở dĩ phía Việt Nam không phát hiện và đọc được thông báo này là vì cái thông báo trên được đăng trên mạng ở Đài Loan. Nghe lý do không phát hiện cái thông báo trên thật ngô nghê vì ở một “thế giới phẳng” lại có thể xảy ra và đổ thừa cho lý do này.

Đáng nói hơn là từ lâu ở Bình Thuận đã có Hiệp hội Thanh long với khá nhiều hội thảo, hội nghị và có trang web hẳn hoi. Hơn nữa Đài Loan từ lâu luôn được đánh giá là thị trường truyền thống của việc xuất trái cây, rau quả Việt Nam.

Mỗi năm kim ngạch xuất thanh long sang thị trường này luôn đạt hàng chục triệu USD và đơn giá xuất khẩu trái thanh long rất ổn định. Vì thế các doanh nghiệp xuất khẩu thanh long và Hiệp hội Thanh long tất nhiên phải thường xuyên cập nhật thông tin từ “thị trường vàng” này nhưng không hiểu sao lại để “lọt sổ” cái thông báo mang tính chất sống còn của trái thanh long.

Chưa biết thị trường Đài Loan sẽ đối xử thế nào với thanh long Bình Thuận, loại trái cây đỏ vỏ trắng lòng đã làm giàu cho rất nhiều nông dân. Hy vọng các quan chức, các ngành liên quan có trách nhiệm sẽ chạy marathon kịp sang Đài Loan để giải tỏa lệnh cấm của họ chỉ vì lý do để “lọt sổ” cái thông báo đăng trên mạng, để cứu nông dân Bình Thuận “một bàn thua trông thấy”.