TS Ducan Macintosh cho biết, bên cạnh dầu mỏ, gạo là nhu yếu phẩm quan trọng có ảnh hưởng lớn đến nền chính trị toàn cầu và chính sách của từng quốc gia, đất đai, dân sinh, khí hậu...“Hiện nay nạn thiếu lương thực trên toàn thế giới đang đe doạ mạng sống của hơn 100 triệu người, đồng thời tình trạng khủng hoảng kinh tế thế giới, đang gây áp lực nặng nề cho các nước SX lúa gạo. IRC sẽ đặt trọng tâm hàng đầu đến các vấn đề kỹ thuật, bởi không có giống lúa mới và các bước đột phá SX thì sẽ khó đảm bảo an ninh lương thực”. Cũng theo TS Ducan Macintosh, IRC dự đoán cả thế giới cần SX 50 triệu tấn gạo vào 2015 để có thể đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng…
Ông Ducan cho rằng, VN vốn có nền văn minh lúa nước và sự cần cù chịu khó của nông dân, đã trở thành quốc gia XK gạo hàng đầu thế giới. Mặc dù năng suất lúa ở VN khá cao song thu nhập của nông dân vẫn chưa ổn định. Chất lượng gạo không bằng một số nước do khâu bảo quản sau thu hoạch kém. Nông dân không tồn trữ gạo, hầu hết các tỉnh, huyện đều không đầu tư xây kho dự trữ nên chưa đảm bảo điều tiết thị trường lúa gạo. Về lâu dài diện tích đất lúa ở VN có thể sẽ giảm đi, do đó phải áp dụng TBKT cao để năng suất không giảm.
PGS-TS Nguyễn Văn Bộ, GĐ VASS cho biết, hiện VN có 4,2 triệu ha đất trồng lúa, hệ số sử dụng đất lúa là 1,8 lần. Theo quy hoạch diện tích lúa sẽ giảm khoảng 400.000 ha, tức sản lượng giảm khoảng 3,5 triệu tấn. Diện tích giảm, bắt buộc phải đầu tư để năng suất tăng lên. Nhìn ở góc độ năng suất lúa ở VN, không thể phủ nhận các bộ giống lúa của Trung Quốc.
Nhân kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Viện Nghiên cứu lúa Quốc tế (IRRI), Hội nghị lúa gạo Quốc tế lần 3 (IRC 2010) diễn ra từ 8 - 12/11/2010 do Bộ NN-PTNT Việt Nam đồng chủ trì tổ chức. Đây là nơi quy tụ những công nghệ tiên tiến nhất, các tiến bộ trong di chuyền và sinh học và thiết bị SX lúa gạo…
|
20 năm trở lại đây, TQ đưa sang hàng trăm giống lúa năng suất cao, phổ thích nghi rộng, phù hợp với khí hậu thời tiết VN. Họ SX lúa lai F1 đạt từ 3,5 - 4 tấn/ha, trong khi một số DN VN làm trầy trật mới đạt trên 2 tấn mà vẫn không đủ lượng hạt giống cung ứng cho nông dân. VN cũng đã nghiên cứu lai tạo được một số giống lúa lai 2 dòng, chất lượng gạo ngon mang thương hiệu lúa lai nội. Điều mấu chốt là phải có kế hoạch SX giống F1 để nhân ra đại trà, không nên bán bản quyền cho nước khác.Cũng theo PGS-TS Nguyễn Văn Bộ, chưa bao giờ VN quan tâm đến tình hình an ninh lương thực như hiện nay. “Con người có thể thiếu điện, thiếu xăng nhưng thiếu lương thực chỉ trong vài tháng sẽ gây bất ổn xã hội. VN ở trong nhóm nước có nguy cơ cao không đảm bảo an ninh lương thực, vì vậy Nhà nước phải có quyết sách giúp nông dân đảm bảo thu nhập để họ yên tâm SX”... Ông Bộ cũng khẳng định, IRRI đã hỗ trợ VN rất lớn trong việc đảm bảo an ninh lương thực như đầu tư chương trình chọn tạo các giống lúa thích ứng biến đổi khí hậu như giống chịu úng, lúa kháng mặn. Miền núi VN cũng hưởng lợi nhiều từ các chương trình của IRRI như nhân giống, phục tráng giống lúa nương, lúa cạn…