Theo dự thảo, các tổ chức sản xuất kinh doanh sữa bột tại lãnh thổ Việt Nam đều phải tuân thủ các quy định về giá bán tối đa và sẽ chịu các hình thức xử phạt nếu vi phạm. Khung giá sẽ được xây dựng căn cứ trên giá bản lẻ cho mỗi kg và không bao gồm chi phí bao bì (đóng gói, đóng hộp...). Các doanh nghiệp được quyền công bố giá sản phẩm của mình sau khi cân đối các khoản chi phí, nhưng không được cao hơn giá bán tối đa do Nhà nước quy định. Trường hợp doanh nghiệp bán sản phẩm của mình cao hơn giá bán tối đa, sẽ bị xử phạt từ 10 triệu đồng tới 20 triệu đồng mỗi lần vi phạm.

Người tiêu dùng Việt Nam đang phải mua sữa với giá "cắt cổ". Ảnh: Hoàng Hà.

Thời gian qua, do chưa có các quy định cụ thể nên các hãng sữa thường lấy lý do chi phí đầu vào tăng cao để nâng giá bán. Trong 2 năm 2007-2008, Bộ Tài chính đã vài lần giảm thuế và áp dụng các biện pháp kích cầu nhưng giá sữa vẫn không giảm với nhiều lý do khác nhau.

Trước sức ép dư luận về việc người tiêu dùng VN đang phải mua sữa với giá vào hàng cao nhất thế giới, cuối tháng 8 vừa qua, đoàn thanh tra liên ngành đã tiến hành kiểm tra yếu tố cấu thành giá tại nhiều doanh nghiệp trên địa bàn TP HCM và Hà Nội. Trên cơ sở kết quả này, cơ quan chức năng sẽ yêu cầu doanh nghiệp nhanh chóng cắt giảm các khoản chi phí không cần thiết, đồng thời xem xét các yếu tố cấu thành giá để bằng mọi cách ổn định giá bán các sản phẩm sữa từ nay đến cuối năm. Nếu phát hiện đơn vị nào được hưởng chính sách ưu đãi thuế nhưng không chịu giảm giá bán sẽ bị truy thu khoản tiền chênh lệch.

Trong báo cáo gửi Chính phủ hồi đầu tuần, Bộ Tài chính cho hay nguyên nhân khiến sữa trong nước bị làm giá là do sữa ngoại hiện chiếm 72% thị phần trên thị trường. Một số hãng sữa lại độc quyền trong nhập khẩu và phân phối sữa trên thị trường Việt Nam.

Những hãng này thường áp đặt giá cao trong khi giá vốn sữa nhập khẩu của một số loại chiếm tỷ trọng khá lớn trong cơ cấu giá bán. Trong đó, sữa bột nguyên liệu chiếm 56-67% giá thành sản phẩm; sữa bột nguyên hộp có giá vốn nhập khẩu chiếm 89-91% giá vốn hàng bán ra trên thị trường.