Doanh nghiệp hạ giá bán để cạnh tranh với nhau tại các thị trường xuất khẩu, tạo nên mặt bằng giá trị xuất khẩu ngày càng thấp; những lợi thế về nguyên liệu, giá thành... đang chuyển thành yếu tố bất lợi khiến thủy sản xuất khẩu đang mất dần lợi thế cạnh tranh.

Một số chuyên gia trong ngành tham gia buổi hội thảo “Xu hướng xuất khẩu và lợi thế cạnh tranh của ngành cá tra” tại TP HCM cuối tuần qua cùng cho rằng, sự biến động đột ngột của giá nguyên liệu cá tra, tôm tại nhiều thời điểm, cũng như sự giảm giá sản phẩm này trên thị trường xuất khẩu là những dấu hiệu rõ nhất cho sự bất ổn của cấu trúc ngành này.

Do có quá nhiều mức giá chào bán khác nhau từ các nhà xuất khẩu cá tra, dưới góc nhìn kinh tế học, chuyên gia Nguyễn Đức Thành cho rằng, mặt hàng cá tra đã bị thất bại trong việc thiết lập một mức giá chính xác, và mặt hàng này dường như đang mắc phải “bẫy giá thấp”, tức giá bán có sự dịch chuyển từ mức cao về mức thấp. “Nếu một mặt hàng có các phẩm cấp từ 20.000 đồng một kg và 10.000 đồng một kg mà người mua không thể phân biệt, sự lựa chọn sẽ dịch chuyển về mức giá trung bình (15.000 đồng một kg), thậm chí thấp hơn”, ông Thành nói. Điều này được minh chứng khi nhiều doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu cá tra cho rằng, với giá nguyên liệu mức 28.000 đồng một kg hiện nay, khó có lợi nhuận, do giá xuất khẩu không tăng hoặc tăng không đáng kể.

Nếu như tiến sĩ Nguyễn Thị Hồng Minh, Chủ tịch danh dự Hiệp hội chế biến xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho rằng, ngành thủy sản nước ta thế mạnh về giá nguyên liêu thấp, chi phí nhân công rẻ... giúp cho thủy sản xuất khẩu có lợi thế về giá, tăng khả năng cạnh tranh, thì bà Nguyễn Thảo Dân, Giám đốc bộ phận phân tích dữ liệu và nghiên cứu Công ty Nextcom chỉ rằng, những lợi thế đó không đủ sức trước hàng loạt áp lực về thức ăn thủy sản, giá xăng dầu, điện, thuế, lạm phát, vốn, cơ sở hạ tầng kém… khiến ngành này ẩn chứa nhiều bất ổn. Hệ quả, không chỉ khiến cho thủy sản giảm dần về giá trị, mà còn đang dần mất lợi thế cạnh tranh so với một số nước có thế mạnh khác như Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia.

Theo Đăng Thư