Nguồn: gmanetwork.com

Vào ngày 07/11/2025, Bộ Nông nghiệp Philippines (DA) cho biết nước này sẽ nối lại hoạt động nhập khẩu gạo từ tháng 01 năm sau. Mức thuế mới áp dụng cho gạo nhập khẩu sẽ được quyết định vào giữa tháng 12 năm nay.

Quyết định này được đưa ra sau khi Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. ban hành Sắc lệnh Hành pháp số 102, gia hạn lệnh cấm nhập khẩu đối với gạo xay xát thông thường và gạo xay xát kỹ đến hết ngày 31/12/2025.

Lệnh cấm này được Tổng thống Marcos ban hành lần đầu vào tháng 8, và ban đầu dự kiến có hiệu lực đến ngày 30/10/2025.

Ông Tiu Laurel cho biết: “Về vấn đề thuế quan, tôi không chủ trương đưa mức thuế trở lại 35% ngay lập tức.”

Ông nói thêm: “Bởi vì nếu chúng ta bắt đầu mua trong khi hiện tại không mua từ các thị trường thế giới, giá quốc tế sẽ tăng lên. Vì vậy, nếu chúng ta ngay lập tức tăng thuế lên 35% thì người tiêu dùng sẽ bị ảnh hưởng.”

Trước đó, theo Sắc lệnh Hành pháp 62 ban hành vào tháng 06/2024, Tổng thống Marcos đã giảm thuế suất đối với gạo từ 35% xuống còn 15%, áp dụng đến năm 2028.

Trong khi đó, Hội đồng Phát triển Kinh tế do Tổng thống chủ trì đã thông qua khuyến nghị của Ủy ban Thuế quan và các vấn đề liên quan (TRMC). Theo đó, kể từ ngày 01/01/2026, thuế quan sẽ được điều chỉnh linh hoạt hơn: cứ mỗi 5% thay đổi của giá gạo quốc tế, mức thuế sẽ điều chỉnh tương ứng năm điểm phần trăm, trong khung từ tối thiểu 15% đến tối đa 35%.

Ông Tiu Laurel cho biết một khi hoạt động nhập khẩu gạo được nối lại vào tháng 01 năm sau, “một điều chắc chắn là mức thuế sẽ không phải là 15%.”

Tổ chức Samahang Industriya ng Agrikultura (SINAG) đang kêu gọi khôi phục hoàn toàn mức thuế nhập khẩu gạo 35%. Tổ chức này cho rằng mức thuế 15% hiện tại chỉ là biện pháp khẩn cấp tạm thời khi giá gạo toàn cầu tăng vọt lên khoảng 680 USD/tấn.

SINAG cho biết: “Tuy nhiên, ngày nay, giá gạo quốc tế đã giảm gần 50%, hiện chỉ dao động ở mức 330 USD/tấn. Không có lý do kinh tế hay đạo đức nào để tiếp tục coi tình hình là ‘khẩn cấp’.”

SINAG cũng cho biết thêm: “Mức thuế giảm càng kéo dài, thiệt hại đối với nông dân trồng lúa trong nước càng lớn, những người vốn đã điêu đứng vì giá lúa tại ruộng (palay) bị ép giá.”

Dữ liệu từ Cơ quan Thống kê Philippines (PSA) cho thấy giá lúa tại ruộng trung bình ở mức 17,11 PHP/kg vào tháng 08/2025, và được báo cáo đã giảm xuống mức thấp nhất là 8 PHP/kg.

Trong khi đó, giá gạo thương mại tại các thị trường ở Metro Manila dao động từ 39,50 PHP đến 57,76 PHP/kg đối với gạo nhập khẩu và từ 37,10 PHP đến 57,09 PHP/kg đối với gạo nội địa.Bộ Nông nghiệp Philippines (DA) hôm thứ Năm cho biết nước này sẽ nối lại hoạt động nhập khẩu gạo vào tháng 01 năm sau, với mức thuế mới sẽ được áp dụng cho gạo nhập khẩu và sẽ được quyết định vào giữa tháng 12 năm nay.

Phát biểu tại một cuộc họp báo ở thành phố Quezon, Bộ trưởng Nông nghiệp Francisco Tiu Laurel Jr. cho biết: “Chắc chắn chúng ta phải bắt đầu nhập khẩu vào tháng 01 vì chúng ta phải đảm bảo có đủ lượng hàng dự trữ cho vụ thu hoạch tiếp theo.”

Thông báo này được đưa ra sau khi Tổng thống Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. ban hành Sắc lệnh Hành pháp số 102, gia hạn lệnh cấm nhập khẩu đối với gạo xay xát thông thường và gạo xay xát kỹ đến ngày 31/12/2025.

Lệnh cấm này lần đầu tiên được Tổng thống Marcos ban hành vào tháng 8 và ban đầu dự kiến chỉ kéo dài đến ngày 30/10/2025.

Ông Tiu Laurel cho biết: “Về vấn đề thuế quan, tôi không chủ trương đưa mức thuế trở lại 35% ngay lập tức.”

Ông nói thêm: “Bởi vì nếu chúng ta bắt đầu mua, hiện tại chúng ta không mua từ các nước khác, giá quốc tế sẽ tăng lên, vì vậy nếu chúng ta ngay lập tức tăng thuế lên 35%... người tiêu dùng sẽ bị ảnh hưởng.”

Cần nhắc lại, Tổng thống Marcos, theo Sắc lệnh Hành pháp 62 ban hành vào tháng 06/2024, đã giảm thuế suất đối với gạo xuống còn 15% cho đến năm 2028 từ mức 35%.

Trong khi đó, Hội đồng Phát triển Kinh tế, do Tổng thống chủ trì, đã thông qua khuyến nghị của Ủy ban Thuế quan và các vấn đề liên quan (TRMC) về việc điều chỉnh thuế quan linh hoạt và theo lộ trình hơn, cụ thể là năm điểm phần trăm cho mỗi 5% thay đổi của giá gạo quốc tế, với mức thuế tối thiểu là 15% và tối đa là 35%, bắt đầu từ ngày 01/01/2026.

Ông Tiu Laurel cho biết một khi hoạt động nhập khẩu gạo được nối lại vào tháng 01 năm sau, “một điều chắc chắn là mức thuế sẽ không phải là 15%.”

Người đứng đầu Bộ Nông nghiệp cho biết: “Có một nhóm công tác... hạn chót để xác định mức thuế phù hợp áp dụng từ ngày 01/01/2026 là vào ngày 15/12... đó là mục tiêu nội bộ của chúng tôi.”

Tổ chức Samahang Industriya ng Agrikultura (SINAG) đang kêu gọi khôi phục hoàn toàn mức thuế nhập khẩu gạo 35%, vì mức thuế 15% hiện tại chỉ được đưa ra như một biện pháp khẩn cấp tạm thời vào thời điểm giá gạo toàn cầu tăng vọt lên khoảng 680 USD/tấn.

SINAG cho biết: “Tuy nhiên, ngày nay, giá gạo quốc tế đã giảm gần 50%, hiện chỉ dao động ở mức 330 USD/tấn. Không có lý do kinh tế hay đạo đức nào để tiếp tục coi tình hình là ‘khẩn cấp’.”

SINAG cũng cho biết thêm: “Mức thuế giảm càng kéo dài, thiệt hại đối với nông dân trồng lúa trong nước càng lớn, những người vốn đã điêu đứng vì giá lúa tại ruộng (palay) bị ép giá.”

Dữ liệu từ Cơ quan Thống kê Philippines (PSA) cho thấy giá lúa tại ruộng trung bình ở mức 17,11 PHP/kg vào tháng 08/2025, và được báo cáo đã giảm xuống mức thấp nhất là 8 PHP/kg.

Trong khi đó, giá gạo thương mại tại các thị trường ở Metro Manila dao động từ 39,50 PHP đến 57,76 PHP/kg đối với gạo nhập khẩu và từ 37,10 PHP đến 57,09 PHP/kg đối với gạo nội địa.