Nhà kinh tế cấp cao của IRRI, Samarendu Mohanty, cho biết sản lượng gạo sẽ được cải thiện, nhất là ở những nước nhập khẩu hàng đầu thế giới, nhờ thời tiết thuận lợi và dự trữ dồi dào.
Theo ông, tổng sản lượng gạo toàn cầu vụ 2011/12 sẽ đáp ứng đủ nhu cầu 460 triệu tấn. Tổ chức Nông – Lương Liên Hiệp Quốc (FAO) dự báo sản lượng gạo thế giới sẽ đạt 480 triệu tấn trong năm 2011, tăng 3% so với niên vụ trước, nhờ điều kiện thời tiết được cải thiện.
Ông Mohanty cho biết dự trữ gạo toàn cầu hiện cao hơn khoảng 25 triệu tấn so với 2 năm trước đây – khi giá gạo đạt kỷ lục cao 1.080 đô la/tấn vào tháng 4/2008.
Gạo 100% B của Thái Lan đã giảm khoảng 10% từ mức 548-550 đô la/tấn hồi tháng 1 năm nay, và hiện ở mức 500 đô la/tấn. Bội thu lúa ở hai nước xuất khẩu hàng đầu thế giới là Thái Lan và Việt Nam đã ngăn giá gạo tăng vào đầu năm nay, góp phần ngăn chặn lạm phát giá lương thực.
Gạo Thái Lan tuần qua giảm giá khoảng 10 đô la/tấn (-2%). Gạo Việt Nam cũng giảm giá khoảng 1,5%, với loại 5% xuống 460-465 đô la/tấn, còn loại 25% tấm ở mức 430 đô la/tấn.
Philippines và Indonesia, hai nước nhập khẩu gạo hàng đầu thế giới, có thể đạt mục tiêu tự cung tự cấp lúa gạo sau vài năm nữa, nhưng các nước này sẽ không thể có dư để xuất khẩu.
Philippines, nước nhập khẩu lớn nhất, đã giảm 1/3 khối lượng gạo mua vào trong năm nay, so với mức kỷ lục 2,45 triệu tấn năm 2010, và đặt mục tiêu tự cung tự cấp vào năm 2013.
Philippines là khách hàng chính của Việt Nam. Nhập khẩu gạo vào nước này dự kiến sẽ giảm hơn nữa trong năm tới, xuống chỉ dưới 500.000 tấn. Indonesia cũng đã tự cung được lúa gạo trong mấy năm qua, và có thể sẽ tiếp tục duy trì được trạng thái này trong những năm tới.
Do Philippines giảm mạnh nhập khẩu gạo, các nhà xuất khẩu Việt Nam đang chuyển hướng sang những thị trường khác.
Mặc dù thị trường 2 năm tới sẽ ổn định, song ông Mohanty cho biết cả Thái Lan và Việt Nam đều có nguy cơ giảm sản lượng trong trung hạn, do ngày càng có nhiều diện tích đất trồng được chuyển đổi sang đất công nghiệp. Thiếu đất trồng và sự bất trắc về thời tiết cũng sẽ tác động làm giảm sản lượng.
Diện tích đất trồng trọt giảm là nỗi lo lớn nhất lúc này. Trong 40 năm qua, diện tích đất trồng trọt tăng góp ¼ vào mức tăng sản lượng. Nhưng nay xu hướng này đang đảo ngược.
Xuất khẩu gạo trong 5 tháng đầu năm nay của Việt Nam ước tăng 15,3% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 3,36 triệu tấn. Mục tiêu xuất khẩu gạo năm nay đã được điều chỉnh tăng lên kỷ lục cao, khoảng 7,1 - 7,4 triệu tấn, sau khi kết quả xuất khẩu quí 1 rất khả quan.
Theo Vinanet