Trong khi mọi năm gần đây giá thanh long dịp này tăng vọt, dao động ở mức trung bình từ 17-18 ngàn đ/kg.
Nông dân thu hoạch buồn xo
Những ngày này tại “thủ phủ” thanh long cả nước là tỉnh Bình Thuận, nông dân đang tất bật thu hoạch lứa nghịch vụ.
Ghi nhận PV, nhiều nông dân buồn xo khi giá thanh long thu mua ở mức thấp. Chị Huỳnh Thị Tuyết Phương, thôn Tiến Hưng, xã Tiến Lợi (TP Phan Thiết) cho biết, chưa năm nào thanh long ở Bình Thuận thu mua dịp gần tết thấp như năm nay.
Trước tết Dương lịch, giá thanh long “nhích” lên từ 13-15 ngàn đ/kg (loại đẹp), nông dân phấn khởi, bởi giá này khi thu hoạch có lãi từ 3-4 ngàn đ/kg.
Tuy nhiên sau đó, giá thanh long giảm xuống, hiện chỉ còn 10-12 ngàn đ/kg (loại đẹp), còn mua xô chỉ 9-10 ngàn đ/kg. Với giá này, nông dân thu hoạch không lãi, thậm chí lỗ công.
“Mọi năm gần đây dịp gần tết giá thanh long tăng mạnh, như năm ngoái thời điểm này từ 18-20 ngàn đ/kg. Hơn nữa thời tiết vụ chong đèn vừa qua cũng thất thường, trời lạnh quá khiến thanh long ít ra bông. Cho nên sản lượng bà con thu hoạch đợt này chỉ bằng 30-40% so với mọi năm.
Như gia đình tôi thu hoạch 700 trụ, nhưng chỉ được 7 - 8 tấn. Nhờ xuất bán trước tết Dương lịch với giá hơn 14 ngàn đ/kg, sau khi trừ chi phí, tôi lãi khoảng 20 triệu đồng.
Hiện gia đình còn khoảng 150 trụ thanh long, sản lượng ước 1,5 tấn, dự kiến vài ngày nữa sẽ thu hoạch. Nhưng với giá xuống thấp hiện nay, gia đình chẳng tha thiết thu hoạch”, chị Phương bộc bạch.
Còn ông Nguyễn Văn Quân, ở xã Hàm Hiệp (Hàm Thuận Nam) trồng 300 trụ thanh long, sản lượng ước 2,5 tấn, đang lo lắng vì không biết những ngày tới giá thanh long sẽ ra sao.
Ông Quân cho biết, giá thanh long vụ nghịch các chi phí đầu tư đều tăng cao. Cụ thể, nông dân đầu tư chi phí mất từ 10-11 ngàn đ/kg. Với giá hiện tại khoảng 10 ngàn đ/kg, gia đình thu hoạch sẽ lỗ công. Còn nếu giá giảm nữa, gia đình sẽ thua lỗ nặng.
Đâu là nguyên nhân
Ông Phan Văn Tấn, PGĐ Sở NN-PTNT Bình Thuận thừa nhận, giá thanh long thu mua dịp gần tết thấp. Về nguyên nhân ông cũng không rõ, nhưng với giá từ 10-12 ngàn đ/kg, thì nông dân thu hoạch không lãi.
Theo các doanh nghiệp thu mua xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc lý giải, giá thanh long dịp này thu mua ở mức không bằng mọi năm do một phần ùn tắc tại cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn). Các xe container chở thanh long phải nằm chờ tại cửa khẩu từ 4-5 ngày mới đi được.
Ông Đỗ Văn Dũng, Giám đốc Cty TNHH Thương mại - Dịch vụ XNK Bé Dũng, xã Mương Mán (Hàm Thuận Nam) xác nhận và cho biết: Mọi năm thời điểm này, việc xuất khẩu thuận lợi nên giá thanh long được các doanh nghiệp thu mua mạnh. Tuy nhiên hiện tại giá thu mua thấp, một phần do ùn tắc tại cửa khẩu. Từ đó khiến các lái xe ngại vận chuyển, vì ra đó sợ nằm chờ, trong khi tết gần tới nơi.
Ông Nguyễn Đức Trí, PGĐ Trung tâm nghiên cứu phát triển cây thanh long Bình Thuận, cho biết, hiện sản xuất thanh long của bà con còn manh mún và đầu ra sản phẩm bị chi phối lớn đối bởi thương lái.
Do đó để tháo gỡ vấn đề này hiện tỉnh Bình Thuận đã có chính sách hỗ trợ chuỗi liên kết. Và, khi nông dân sản xuất gắn với chuỗi liên kết doanh nghiệp, đầu ra thanh long sẽ ổn định, bền vững hơn.
Cũng theo ông Dũng, từ việc khan hiếm phương tiện vận chuyển, kéo theo chi phí vận chuyển thanh long hiện tăng cao, dao động từ 80-100 triệu đ/chuyến (loại xe dưới 20 tấn).
Trong khi trước đó, chi phí vận chuyển chỉ từ 60-65 triệu đ/chuyến. Nên buộc các doanh nghiệp thu mua phải hạ thấp giá để bù chi phí.
Thậm chí có doanh nghiệp phải dừng thu mua vì không kiếm được xe vận chuyển.
Cũng theo các vựa thu mua, nguồn hàng thanh long cung ứng từ nay đến tết cũng không còn nhiều.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Đức Trí, PGĐ Trung tâm nghiên cứu phát triển cây thanh long Bình Thuận, cho biết, hiện toàn tỉnh còn khoảng trên 100 tấn thanh long dự kiến thu hoạch từ nay đến tết.
Tuy nhiên theo các vựa, dự kiến giá thanh long trong thời gian tới khó tăng cao, vì bị chi phí vận chuyển kéo lại.