Nguồn: thuonghieucongluan.com.vn

Theo Tổng cục Hải quan, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đang ghi nhận đà tăng trưởng tích cực trong những tháng gần đây. Riêng tháng 5/2025, kim ngạch đạt hơn 1,41 tỷ USD, tăng 11,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 5 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu nhóm hàng này đạt gần 6,81 tỷ USD, tăng 10,3% so với cùng kỳ 2024.

Mỹ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của gỗ và sản phẩm gỗ Việt Nam, chiếm tới 55,6% tổng kim ngạch với hơn 3,78 tỷ USD trong 5 tháng, tăng 13,5% so với cùng kỳ. Riêng tháng 5/2025, xuất khẩu sang Mỹ đạt 852,01 triệu USD, tăng 6,6% so với tháng 4 và tăng mạnh 25,9% so với tháng 5/2024. Đáng chú ý, thuế suất đồ gỗ Việt xuất sang Mỹ hiện ở mức 0%.

Đứng sau Mỹ là Nhật Bản với kim ngạch 859,06 triệu USD (chiếm 12,6%, tăng 27,4%) và Trung Quốc đạt 707,3 triệu USD (chiếm 10,4%, giảm 20,3%).

Vì Hoa Kỳ chiếm tới hơn một nửa tổng kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam, nên việc tìm kiếm và chuyển dịch sang các thị trường thay thế sau khi Mỹ áp thuế đối ứng là điều không hề đơn giản. Mỗi thị trường lại có nhu cầu và thị hiếu riêng, nên sản phẩm thiết kế dành cho thị trường Mỹ chưa chắc đã phù hợp để tiêu thụ ở nơi khác. Hơn nữa, quy mô thị trường Mỹ quá lớn, khiến các thị trường khác khó có thể bù đắp được khoảng trống nếu xuất khẩu sang Mỹ sụt giảm.

Chính vì thế, lúc này các doanh nghiệp gỗ Việt vừa tranh thủ đẩy mạnh giao hàng sang Mỹ, vừa kỳ vọng mức thuế đối ứng chính thức sẽ ở mức có thể chấp nhận được. Đáng chú ý, gỗ và sản phẩm gỗ Việt Nam hiện đáp ứng gần một nửa nhu cầu nhập khẩu của Mỹ trong lĩnh vực này. Trong bối cảnh đó, các nhà nhập khẩu Mỹ không dễ tìm được nguồn thay thế, nhất là khi Trung Quốc – đối thủ cung cấp lớn thứ hai – cũng đang chịu mức thuế cao ngất ngưởng.

Đầu tháng 6, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã tiếp nhận đơn đề nghị điều tra chống bán phá giá (CBPG) và chống trợ cấp (CTC) đối với sản phẩm gỗ dán cứng và gỗ trang trí nhập khẩu từ Việt Nam, Trung Quốc và Indonesia. Trong đó, hơn 130 doanh nghiệp Việt Nam bị nêu tên, bao gồm cả những tên tuổi lớn như Công ty TNHH MTV Gỗ Khang Đạt, Công ty TNHH Triệu Thái Sơn và Công ty CP Xây dựng & Thương mại Thái Hoàng.

Các sản phẩm bị điều tra chủ yếu thuộc nhóm mã HS 4412 và 9403. Thời kỳ điều tra CBPG và CTC là năm 2024, còn thời kỳ điều tra thiệt hại kéo dài từ năm 2022 đến 2024. Việt Nam bị cáo buộc biên độ phá giá từ 112,33% đến 133,72% – thấp nhất trong số ba quốc gia bị điều tra. Đáng chú ý, do bị coi là nền kinh tế phi thị trường, Việt Nam có thể bị DOC sử dụng dữ liệu từ Indonesia làm cơ sở tính toán biên độ phá giá.

DOC dự kiến quyết định khởi xướng điều tra trong vòng 20–40 ngày kể từ khi nhận đơn, tức là trước hoặc vào ngày 11/6/2025. Sau đó, ITC sẽ có 45 ngày để đưa ra kết luận sơ bộ về thiệt hại; nếu kết luận không có thiệt hại, vụ việc sẽ chấm dứt tại đây.

Ngành Nông nghiệp Việt Nam đặt mục tiêu đạt 18 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ trong năm 2025, với Mỹ tiếp tục là thị trường chủ lực. Đến năm 2030, kim ngạch dự kiến đạt 25 tỷ USD. Đáng chú ý, Việt Nam hướng tới việc 100% diện tích rừng được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững và 20% diện tích rừng tự nhiên được nâng cấp chất lượng vào năm 2030.