Kết nối nghiên cứu với thực tiễn
cho một nền NÔNG NGHIỆP tăng trưởng toàn diện
"Ẩn số" Kali
24 | 02 | 2009
Trong lúc nguồn cung các loại phân bón khác khá đồi dào, và giá cả ở mức "mềm" nhất từ trước đến nay thì phân Kali lại là "ẩn số" lớn. Có thể nói Kali là "hiện tượng đặc biệt" nhất trên thị trường phân bón hiện nay...

Đến nay ngành công nghiệp phân bón nước ta vẫn chưa sản xuất được phân Kali bởi nhiều lý do khác nhau nhưng lý do lớn nhất là nước ta chưa có nguồn nguyên liệu như mỏ quặng Kali. Việc đảm bảo Kali cho SXNN vẫn hoàn toàn dựa vào con đường NK. Giá NK Kali thế giới vừa qua luôn ở mức cao khoảng 1.000 USD/T do nguồn cung có hạn, nhất là nguồn nguyên liệu để sản xuất Kali (mỏ Kali) trên thế giới còn khan hiếm và ít ỏi, gần như chỉ có ở Nga.

Nhu cầu Kali cho nông nghiệp ở nước ta hàng năm cần khoảng 850.000 tấn. Riêng vụ HT tới cần khoảng 200.000 tấn. Kali là một trong những loại phân hoá học tối quan trọng, làm tăng chất lượng nông sản đặc biệt có ý nghĩa với nông sản XK. Nếu thiếu Kali sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng củ, quả và độ mẩy bóng của hạt như bị lép, độ cứng cây và sức đề kháng sâu bệnh. Như vậy SXNN nước ta trước mắt và lâu dài không thể để thiếu Kali, nếu không muốn nói là "phụ thuộc" vào Kali.

Hiện nay, việc NK Kali chủ yếu ở thị trường Nga không thuận tiện bằng NK ở những thị trường lân cận như Trung Quốc. Nhập khẩu Kali phải mất nhiều thời gian do vận chuyển đường dài và có nhiều rủi ro vì giá cả lên xuống, có thể gây lỗ cho DN vì khó dự báo được thị trường trong độ trễ 1-2 tháng, trong khi thị trường phân bón thế giới giá cả từng ngày tăng giảm thất thường. Hiện tại giá bán phân Kali trong nước còn thấp hơn nhiều so với giá NK nên các DN chững lại không muốn NK mặt hàng này.

Từ tháng 10/2008 do suy thoái kinh tế toàn cầu, giá dầu mỏ giảm mạnh làm cho giá phân bón tụt áp đột ngột chưa từng có trong mấy chục năm qua, kéo theo nhiều DN kinh doanh phân bón chao đảo. Nguồn phân bón, trong đó có Kali tồn kho đầu vụ ĐX 2008-2009 quá dồi dào, đáp ứng đầy đủ với giá quá rẻ (giá bán phân thấp hơn giá NK từ 30-40%), đã tạo được luồng gió mát khiến nông dân yên tâm gieo cấy vụ ĐX 2008-2009. Tuy nhiên, các DNNK phân bón thì chưa hồi tỉnh hẳn sau cú sốc thị trường vừa qua. Đây có thể là lý do nhiều DN chưa dám nhập Kali.

Trong tình hình hiện nay nguồn phân đạm Urê, SA, lân, NPK vẫn được đảm bảo và giá bán phân đang có lợi cho nông dân. Chỉ có nguồn phân Kali là còn mỏng, theo báo cáo của các DN chỉ còn tồn kho xung quanh mức 60.000 tấn, trong khi số phân này đang sử dụng tiếp cho vụ ĐX miền Bắc, số còn lại để gối đầu cho vụ HT sắp tới không đáng kể. Trong khi đó Kali phải NK 100%. Mặt khác, việc vận chuyển phân Kali còn gặp khó khăn với giá cả không ổn định, giá NK hiện nay khoảng 1.000 USD/T tương đương 19.000 đ/kg, trong khi đó giá bán trong nước chỉ có 13-14.000 đ/kg. Từ tình hình trên sẽ có nguy cơ mất cân đối cung cầu phân Kali cho vụ tới, đẩy giá bán lên cao, nếu như DN không chủ động nhập ngay từ bây giờ.

Trước mắt, đề nghị các Bộ, ngành, nhất là các ngân hàng thương mại cần tạo điều kiện thuận lợi về vốn vay, lãi suất vay cho các DNNK Kali. Đồng thời các địa phương cần tăng cường kiểm tra chất lượng phân bón Kali, vì hiện nay do giá Kali cao nên một số tổ chức cá nhân nhỏ lẻ đã lợi dụng sản xuất đưa ra thị trường loại Kali giả, kém chất lượng.

Tại sao DN không dám nhập Kali?

Ông Nguyễn Tiến Dũng, TGĐ Cty CP Vật tư nông sản cho biết, giá phân Kali trên thị trường thế giới hiện ở mức 1.000 USD/tấn. Mức giá này về VN khoảng 18.000- 19.000 đồng/kg. Trong khi đó, giá bán phân kali trong nước chỉ ở mức 13.000 đồng/kg. Đây là lý do chính khiến hầu hết các DN đều chần chừ không muốn nhập phân Kali. Hiện nay lượng phân Kali còn tồn kho khoảng 60- 70 nghìn tấn. Tuy nhiên, chỉ hơn một tháng nữa vào vụ HT tại phía Nam thì nhu cầu Kali là 220 nghìn tấn. Như vậy, lượng phân Kali còn thiếu là trên 100 nghìn tấn. Nếu các DN sợ lỗ mà không nhập tiếp thì khả năng thiếu Kali khi vào chính vụ là không thể tránh khỏi.

Bà Nguyễn Thị Tiêu, GĐ Cty XNK Hà Anh cũng cho biết, hiện Cty này đang còn trữ 34 nghìn tấn Kali. Tuy nhiên, Cty cũng chưa có kế hoạch nhập tiếp do giá thế giới quá cao. Do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế, hầu hết các mặt hàng phân bón đều giảm giá mạnh, nhưng riêng phân Kali vẫn giữ mức giá trên dưới 1.000 USD/tấn từ nhiều tháng qua. Hiện giá Kali bán lẻ tại miền Nam là 12.000 đồng/kg, tại miền Bắc là 13.000 đồng/kg. Mức giá này thấp hơn giá thế giới từ 5.000- 6.000 đồng/kg.

Đứng trước thực trạng này, Bộ NN- PTNT đã thúc giục các DN nên nhập thêm Kali để đáp ứng cho mua vụ những tháng tới. Nhưng do sợ lỗ nên các DN đều đang tính toán.



Nguồn: Báo Nông nghiệp Việt Nam
Báo cáo phân tích thị trường