* Hốt hoảng vì điều

Toàn tỉnh hiện có khoảng 45.000 hécta điều, trong đó điều cao sản chiếm khoảng 1/2 diện tích. Năng suất bình quân của vụ điều năm 2008 đạt 1,2 tấn/hécta nhưng năm nay dự đoán năng suất sẽ giảm sút. Ở xã An Viễn, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai có gần 1.400 hécta điều, trong đó hơn 2/3 là diện tích điều cao sản. Nông dân ở đây khá sành sõi về kỹ thuật chăm sóc điều song cũng không tránh khỏi mất mùa. Đã đến mùa thu hoạch, nhưng nhiều vườn điều ở An Viễn vẫn chưa được dọn cỏ, vì lượng điều chín quá ít. Ông Nguyễn Văn Rung, chủ nhiệm câu lạc bộ (CLB) điều năng suất cao của xã cho biết, sản lượng điều năm nay tại An Viễn sẽ giảm khoảng 50% so với mọi năm. Nguyên nhân bởi những lần điều bung bông đều gặp phải mưa trái vụ. Đợt trổ bông đầu tiên (trước Tết Kỷ Sửu) đụng phải mưa kéo dài suốt mấy ngày làm bông bị trôi hết phấn, hầu như không đậu trái. Đợt bông thứ hai vào dịp gần rằm tháng giêng vừa qua cũng gặp mưa, khiến bệnh thán thư hoành hành làm thui gần hết bông. Hiện điều đang trổ bông đợt cuối, cũng là niềm hy vọng cuối cùng của các chủ vườn. "Giờ này năm ngoái ở đây điều chín rụng đỏ gốc. Gia đình tôi thu hoạch mỗi ngày trên 3 tạ hạt. Còn năm nay từ đầu vụ đến giờ mới thu được gần 2 tạ. Hai đợt trổ bông đầu coi như gần mất trắng, giờ chỉ trông chờ vào đợt bông cuối", ông Rung nói.

Mùa điều năm 2009 năng suất bị giảm không chỉ ở xã An Viễn, Trảng Bom,ĐN mà nhiều huyện khác như: Tân Phú, Định Quán, Long Thành, Cẩm Mỹ cũng gặp tình cảnh tương tự. Ông Nguyễn Văn Lý, chủ một vườn điều ở xã Thừa Đức, huyện Cẩm Mỹ cho hay, hầu hết diện tích điều già ở đây có nguy cơ thu hoạch không đủ tiền đầu tư. Vườn điều gần 2 hécta của gia đình ông năm ngoái cho trên 3 tấn hạt nhưng năm nay ước chỉ đạt khoảng 1 tấn. "Những vườn điều cao sản trổ bông trễ không đụng mưa may ra còn có trái. Riêng những vườn điều già không được chăm sóc tốt sẽ thất thu" - ông Lý cho hay.

* Lỗi không chỉ tại ông trời!

Lý giải về tình hình năng suất điều giảm, ông Huỳnh Thành Vinh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Đồng Nai, nói: "Tình trạng điều mất mùa năm nay là phổ biến. Năm 2008 giá các loại phân bón tăng quá cao khiến nhiều nông dân đã giảm lượng phân bón cho cây điều. Đây là một trong những nguyên nhân làm giảm năng suất. Bên cạnh đó, trong mùa khô 2008 - 2009 có rất nhiều trận mưa trái vụ, độ ẩm tăng cao làm cho nấm bệnh phát triển rất mạnh, đặc biệt là bệnh thán thư. Loại bệnh này nếu chủ vườn không kịp xịt thuốc thì bông điều sẽ bị hư hết". Theo thống kê của Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh, chỉ tính riêng 3 ngày mưa liên tục ở đầu tháng 2 vừa qua diện tích điều bị sâu bệnh trên toàn tỉnh đã tăng thêm gần 1.500 hécta, nâng tổng số diện tích điều bị hại lên gần 10 ngàn hécta.

Thiệt hại của người dân trồng điều không chỉ ở việc mất mùa mà giá điều cũng khá thấp. Mặc dù mới vào đầu vụ, điều chưa có nhiều nhưng giá chỉ đạt 10 ngàn đồng/kg, thấp hơn khoảng 5.000 đồng/kg so với cùng kỳ năm ngoái. Người trồng điều đang lo bởi giá điều vẫn tiếp tục giảm. Theo tính toán của người trồng điều, nếu 1 hécta thu được dưới 1 tấn điều và bán với giá 10.000 đồng/kg, trừ chi phí tiền phân, thuốc thì người trồng chỉ còn lãi 5 triệu đồng. Chị Nguyễn Thị Loan, chủ một đại lý mua điều ở Cẩm Mỹ, cho biết giá hạt điều thấp nhưng sức mua của các cơ sở sản xuất năm nay không mạnh như những năm trước. Vì giá hạt điều trong thời gian tới còn tiếp tục giảm. "Mùa điều năm ngoái các cơ sở chế biến còn dám ứng tiền trước cho chúng tôi mua hạt điều, còn năm nay thì không nơi nào cho ứng tiền trước. Khó khăn là do nhân hạt điều năm nay xuất khẩu kém, nhiều cơ sở sản xuất bị lỗ", chị Loan nói