Thị trường mía đường Việt Nam: Cung thấp hơn cầu

25 | 09 | 2009

Thời gian gần đây, thị trường đường Việt Nam đang vô cùng sôi động. Giá đường trong nước và thế giới không ngừng tăng cao, thậm chí giá đường trong nước (tính từ đầu năm 2009) còn cao gấp đôi so với mặt bằng chung của thế giới.

Nguồn AGRODATA - Diễn biến giá đường trên thị trường TP.HCM và Cần Thơ

Xung quanh vấn đề cung – cầu của thị trường đường, cùng với việc Trung tâm Phát triển Nông nghiệp Nông thôn (AGROINFO) thuộc Viện chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn ra mắt Báo cáo ngành Mía đường Việt Nam quý III/2009 và Triển vọng – Báo cáo đầu tiên về ngành hàng mía đường do AGROINFO thực hiện, bà Trương Hồng Kim – chuyên gia ngành hàng của AGROINFO đã đưa ra một số một số phân tích của mình.

Tại sao trong thời gian gần đây thị trường đường thế giới và Việt Nam lại trở nên sôi động như vậy?

Trong một vài năm trở lại đây, do mức thu nhập của người dân tăng và xu hướng tiêu dùng thực phẩm thay đổi nên lượng đường tiêu thụ trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng đang trong xu hướng lên cao. Trong khi đó nguồn cung đường mía (được chiết xuất từ mía đường, chiếm tới 74 - 77% tổng sản lượng đường toàn thế giới) lại rơi vào tình trạng khủng hoảng do thiếu nguyên liệu trầm trọng. Sức ép thiếu nguyên liệu, theo tôi đó là nguyên nhân chính khiến nguồn cung trên thị trường bị thiếu hụt so với nhu cầu của người dân và dẫn đến tình trạng giá đường tăng rất mạnh.

Chỉ tính riêng từ năm 2008 đến nay, giá đường thô liên tục tăng và hiện duy trì ở mức xấp xỉ 600USD/tấn. Ở Việt Nam, thị trường đường còn sôi động hơn nhiều khi giá cả của Việt Nam ở ngưỡng cao hơn mặt bằng chung của thế giới. Giá đường trắng tinh luyện (RE) trên thị trường Hà Nội quy đổi theo đơn vị USD/tấn trong giai đoạn 2007/2008 dao động trong khoảng 590 – 600 USD/tấn. Trong khi đó giá đường RE trên thị trường Thái Lan và London chỉ dao động trong khoảng 250 – 370 USD/tấn. Như vậy trung bình giá đường RE do Việt Nam sản xuất cao gấp đôi giá đường trên thị trường thế giới. Đặc biệt kể từ tháng 4/09, giá đường RE trên thị trường nội địa có hiện tượng tăng đột biến và chưa thấy có dấu hiệu chững lại.

Về sức ép thiếu nguyên liệu tại thị trường Việt Nam?

Trong báo cáo Ngành hàng Mía đường Việt Nam 2009, chúng tôi đã tiến hành khảo sát và phân tích khá rõ thực trạng trên. Thực chất đây là sự tác động lẫn nhau của một chuỗi các yếu tố diện tích, năng suất, sản lượng mía, giá mía nguyên liệu cũng như công nghiệp sản xuất đường nội địa. Mía hiện nay được trồng chủ yếu tại khu vực Bắc Trung Bộ, duyên hải Miền Trung, Đồng bằng Sông Cửu Long và khu vực Đông Nam Bộ với xu hướng thu hẹp dần về diện tích. Bình quân giai đoạn 2001 – 2008, diện tích trồng mía cả nước giảm 1,13%/năm. Nguyên nhân suy giảm diện tích chủ yếu là do thu nhập từ trồng mía không có tính cạnh tranh cao so với thu nhập từ các loại cây trồng khác, điều này đã tác động quyết định trồng hay không trồng của nông dân. Rất nhiều diện tích trồng mía đã được chuyển sang trồng sắn và phục vụ các khu công nghiệp. Và diện tích thu hẹp đã ảnh hưởng tới sản lượng mía đường hàng năm. Trong năm 2008, hầu hết các khu vực đều giảm sản lượng mía, đặc biệt là khu vực Đông Nam Bộ, sản lượng giảm tới 33,9%. Do vậy nguyên liệu cung cấp cho các nhà máy không ổn định, dẫn đến sức ép về thiếu nguyên liệu.

Như vậy nếu được bổ sung nguồn cung nguyên liệu mía đường thì sức ép lên các nhà máy đường sẽ được cải thiện và nguồn cung trong nước sẽ được đáp ứng?

Nguồn cung cho các nhà máy sẽ được cải thiện. Tuy nhiên, nguồn cung đường trên thị trường thì vẫn còn là một bài toán nan giải. Vì hoạt động của các nhà máy sản xuất đường của Việt Nam hiện nay chưa thực sự hiệu quả. Phần lớn các nhà máy đường đều hoạt động với công suất khoảng 2.643,75 tấn mía cây/ngày so với quy mô tối thiểu để đạt hiệu quả về kinh tế của một nhà máy mía đường trên thế giới vào khoảng 6.000 – 7.000 tấn mía cây/ngày. Nếu chạy hết công suất thì có thể sản xuất được khoảng 1 triệu tấn đường thành phẩm, trong khi nhu cầu tiêu thụ hiện nay ước tính khoảng 1,2 triệu tấn. Như vậy lượng đường sản xuất không đáp ứng đủ nhu cầu trong nước và phải nhập khẩu để bù đắp thiếu hụt hàng năm.

Vậy trong quý IV/2009, thị trường đường trong nước sẽ biến động theo chiều hướng như thế nào?

Theo như tôi đã nói, hiện nay đường đang trong tình trạng cung thấp hơn cầu nên đã gây ra cơn sốt giá bất thường. Cơn sốt giá này có thể sẽ dịu đi vào cuối tháng 9/09 khi các nhà máy đường trong nước bước vào niên vụ sản xuất 2009/2010 và hạn ngạch nhập khẩu bổ sung được đưa ra thị trường. Tuy nhiên, như trong Báo cáo ngành hàng mía đường Quý III/2009, chúng tôi nhận định giá đường sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao trong quý IV/2009.

Xem thông tin báo cáo tại đây

Liên hệ để đặt mua Báo cáo theo địa chỉ:
Nguyễn Thị Thu Hà - ĐT: (84.4) 9725153
Email: banhang_agro@yahoo.com
Fax: 844.9726949

Thanh Kim/AGROINFO

Các Tin Khác

Thương lái đang “khống chế” các nhà máy đường

24 | 09 | 2009

Giá đường chấm dứt 3 phiên giảm giá liên tiếp

24 | 09 | 2009

AGROINFO công bố báo cáo Quý III ngành hàng Mía đường Việt Nam và Triển vọng 2009

16 | 09 | 2009

Giá mía nguyên liệu tại đồng bằng sông Cửu Long tăng cao

15 | 09 | 2009

Tìm mô hình cho mía chạy lũ

15 | 09 | 2009

Đường “sốt” ảo, đường nhập lậu và kém chất lượng gia tăng