Theo Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), vụ điều 2020 ở Việt Nam và Campuchia đang vào cao điểm thu hoạch. Một số chuyên gia và doanh nghiệp lớn đang thu mua điều thô, nhận định rằng sản lượng của Việt Nam và Campuchia cao hơn năm 2019.
Dịch Covid–19 bùng phát, đã lan ra khắp các châu lục. Đến thời điểm này, hầu hết những nước nhập khẩu lớn nhất nhân điều từ Việt Nam đều đã phải chống chọi với dịch. Châu Phi, nơi cung cấp điều nguyên liệu chủ lực cho ngành điều Việt Nam, cũng đã nhiễm Covid-19. Nếu dịch bệnh lan rộng ở châu lục này, sẽ đe dọa nguồn cung điều nguyên liệu cho các nhà máy.
Hiện tại, thị trường điều thế giới đang trong giai đoạn chờ đợi để xem diễn biến tình hình như thế nào. Theo một số chuyên gia, cả người mua điều thô và người mua điều nhân đều đang chờ giá xuống đáy khi dịch Covid–19 lên đến đỉnh điểm thì mới mua.
Tại buổi làm việc gần đây giữa UBND tỉnh Bình Phước và Vinacas, ông Phạm Văn Công, Chủ tịch Vinacas, cho biết, vụ điều 2020 đến đúng lúc dịch Covid-19 bùng phát ở Trung Quốc và thế giới.
Do dịch bệnh, thị trường Trung Quốc hầu như không có giao dịch, các thị trường khác cũng trầm lắng. Điều đó khiến cho việc xuất hàng trở nên khó khăn, các doanh nghiệp chế biến đã phải hết sức thận trọng trong tổ chức sản xuất.
Chế biến điều bị đình trệ khiến người nông dân trồng điều gặp nhiều khó khăn. Giá điều tươi đang liên tục giảm trong những ngày qua. Tại Bình Phước, điều có tỷ lệ thu hồi từ 28% trở lên, loại 170-190 hạt/kg, có giá từ 24.000-24.500 đồng/kg; điều có tỷ lệ thu hồi từ 28% trở lên, loại 150-160 hạt/kg, giá 25.000-25.500 đồng/kg… Điều Campuchia, tỷ lệ thu hồi 28,5-29%, loại 110 hạt/kg, giá 29.000-30.000 đồng/kg.
Nhìn chung, do ảnh hưởng dịch bệnh, thị trường điều thế giới năm nay sẽ không thuận lợi. Sau khi hết dịch, nền kinh tế và đời sống của người dân Trung Quốc sẽ gặp nhiều khó khăn. Hạt điều là món ăn phụ do đó sẽ giảm sút lượng tiêu thụ so với trước, khiến cho nhu cầu ở thị trường Trung Quốc trong năm nay sẽ sụt giảm mạnh.
Không chỉ hạt điều, sức tiêu thụ của các hạt quả khô khác (hạnh nhân, óc chó…) ở Trung Quốc cũng đã và sẽ giảm mạnh. Trung Quốc là thị trường lớn đối với nhiều loại hạt, quả khô.
Do đó, khi tiêu thụ ở Trung Quốc giảm mạnh, sẽ khiến giá các loại hạt này trên thị trường thế giới giảm xuống.
Vì vậy, một bộ phận người tiêu dùng thế giới sẽ chuyển sang hạnh nhân và các loại hạt khác, khiến cho lượng tiêu thụ điều giảm. Vinacas nhận định rằng, nếu dịch Covid–19 chậm được ngăn chặn, tiêu thụ điều trên thế giới sẽ bị ảnh hưởng lớn.
Theo Vinacas, trong 2 tháng đầu năm nay, xuất khẩu nhân điều đạt hơn 54 ngàn tấn, trị giá gần 376 triệu USD, tăng 13,31% về lượng nhưng giảm 3,61% về giá trị so với cùng kỳ 2019. Trong đó, do dịch Covid-19, xuất khẩu sang Trung Quốc chỉ đạt gần 2.300 tấn, trị giá hơn 15 triệu USD, giảm tới 65,46% về lượng và 71,56% về giá trị.
Trước tình hình đó, mục tiêu xuất khẩu 4 tỷ USD nhân điều trong năm nay sẽ được Vinacas điều chỉnh xuống. Vinacas đã khuyến cáo các hội viên và doanh nghiệp điều cần cẩn trọng trong các giao dịch tại thời điểm này.
Cụ thể: Cân nhắc kỹ trước khi quyết định mua nguyên liệu; không vội mua điều thô nếu chưa có hợp đồng đầu ra hay chưa cân đối được giá bán và chi phí.
Các doanh nghiệp cần phân tích, tổng hợp các thông tin từ nhiều nguồn, đánh giá kỹ tình hình thị trường và các tác động khác, đặc biệt là tác động của dịch Covid-19 và khả năng thực tế của doanh nghiệp mình trước khi quyết định ký hợp đồng mua điều thô, bán điều nhân cũng như việc có nên dự trữ nguyên liệu hay thành phẩm trong kho hay không để đảm bảo hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Trong khó khăn chung của ngành điều năm 2020 do ảnh hưởng của Covid-19, người nông dân trồng điều cũng đang gặp nhiều khó khăn.
Vì vậy, theo ông Phạm Văn Công, để góp phần giữ và phát triển vùng nguyên liệu điều trong nước, trong điều kiện, khả năng cụ thể của mình, các doanh nghiệp cần cố gắng duy trì việc thu mua điều thô cho nông dân.
Thanh Sơn
Nguồn: Báo Nông nghiệp Việt Nam