Tại cuộc họp với Sở NN-PTNT TPHCM và các cơ quan chức năng liên quan vào chiều 13-5, nhiều nông dân nuôi bò sữa phàn nàn: Gần đây, các công ty thu mua sữa đồng loạt thay đổi hợp đồng thu mua, áp đặt hàng loạt điều khoản có lợi cho công ty và gây thiệt thòi cho người chăn nuôi bò sữa.

Cụ thể, các công ty quy định: Nông dân chỉ được giao hàng cho công ty ít hơn hoặc bằng lượng sữa đã đăng ký. Số sữa mà nông dân thu hoạch lớn hơn hợp đồng đã ký kết họ không biết phải giải quyết ra sao.

Hậu quả là lượng sữa này được mua chỉ bằng 2/3 giá thông thường, thậm chí khi công ty không mua, nông dân phải đổ bỏ. Ông Nguyễn Văn Hải, nuôi 50 con bò sữa tại huyện Bình Chánh, cho biết: “Mỗi ngày gia đình tôi thu hoạch được 600 kg sữa nhưng chỉ được phép đăng ký bán tối đa 300 kg”.

Ông Nguyễn Văn Tân (huyện Củ Chi) nói: Công ty Frieslan Campina VN thảo hợp đồng bằng những từ ngữ chuyên môn dài dòng, không rõ nghĩa: nào là tổng tạp trùng, độ nhiễm vi sinh... khiến nông dân không tài nào hiểu nổi.

Riêng việc lấy mẫu sữa để xét nghiệm, công ty không cho nông dân có mặt, không có mẫu lưu. Càng bất công hơn khi công ty quy định họ có quyền chấm dứt hợp đồng mà không cần đưa ra bất kỳ lý do gì (chỉ báo trước hai tuần). 

Nông dân cũng cho rằng một công ty sữa khác làm khó bằng cách ra điều kiện nếu nông dân không chấp nhận kết quả kiểm tra mẫu sữa của họ thì sẽ bị cắt hợp đồng.

Các hộ nuôi bò sữa ở quận 12 chỉ ra sự bất hợp lý của giá thu mua: Cách nay khoảng 10 năm, giá sữa cũng từ 7.100 đồng - 7.200 đồng/kg, giá cám chỉ 70.000 đồng - 80.000 đồng/bao 25 kg. Nay giá cám lên 145.000 đồng/bao nhưng giá sữa bán cho công ty vẫn không thay đổi.

Trong khi giá sữa công ty bán ra trước đây chỉ 15.000 đồng, nay tăng lên 28.000 đồng/kg. Các công ty ép giá nông dân bằng cách đưa ra lý do sữa không đạt chất lượng, rồi trừ tiền vô tội vạ. Thế nhưng sữa kém chất lượng này vẫn được công ty thu mua rồi bán ra cho người tiêu dùng như sữa chất lượng cao.

Theo ông Nguyễn Văn Tủi, Phó Trưởng Ban Kinh tế Hội Nông dân TPHCM, những năm trước giá thành mỗi kg sữa khoảng 5.600 đồng - 6.300 đồng. Nay giá thức ăn tăng nên giá thành mỗi kg sữa là 8.100 đồng. Nếu nông dân bán được giá tốt nhất thì cũng bị lỗ 800 đồng/kg.

Ông Nguyễn Phước Trung, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT TPHCM, cho biết những bức xúc của nông dân sẽ được sở cùng các ban ngành nhanh chóng làm việc với các công ty thu mua sữa để chấn chỉnh lại hợp đồng. Các vấn đề liên quan đến chất lượng, kiểm nghiệm sữa sẽ cùng cơ quan chức năng giải quyết sao cho công bằng, minh bạch.