Nguồn: avinews.com

Ảnh: avinews.com

Động thái này phản ánh chiến lược dài hạn của Trung Quốc nhằm củng cố an ninh lương thực, giảm thiểu rủi ro địa chính trị, biến động thương mại và ổn định sản xuất nông nghiệp trong nước.

Nhóm phân tích do bà Trina Chen dẫn đầu cho biết, trong giai đoạn 2021–2024, Trung Quốc đã giảm 15 triệu tấn tiêu thụ đậu tương hằng năm thông qua các biện pháp quản lý nhu cầu quyết liệt. Những biện pháp này được khởi động từ thời kỳ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung lần thứ nhất, bao gồm việc giảm tỷ lệ đậu tương trong thức ăn chăn nuôi, nâng cao hiệu quả chuyển đổi thức ăn, và tối ưu hóa công thức phối trộn protein cho vật nuôi.

Goldman Sachs nhấn mạnh rằng các biện pháp trên đóng vai trò “then chốt trong việc giảm thiểu rào cản và bất định” trong hoạt động thương mại đậu tương giữa Trung Quốc với Mỹ và khu vực Nam Mỹ.

Dù vậy, đậu tương vẫn giữ vị trí trung tâm trong bài toán an ninh lương thực của Trung Quốc, do vừa là nguồn cung dầu ăn, vừa là nguyên liệu đầu vào quan trọng cho thức ăn chăn nuôi, đồng thời là một trong những mặt hàng nhập khẩu chiến lược của nước này.

Nhu cầu trong nước định hình chiến lược kinh tế

Gần đây, Bắc Kinh tái khẳng định cam kết mở rộng nhu cầu trong nước và xây dựng thị trường nội địa vững mạnh nhằm giảm thiểu tác động từ các cú sốc bên ngoài. Cam kết này được đưa ra sau hội nghị hoạch định chính sách cấp cao thường niên, nơi an ninh lương thực tiếp tục được đặt ở vị trí trung tâm trong các ưu tiên kinh tế của Trung Quốc giai đoạn tới, đặc biệt hướng tới năm 2026.

Hiện Trung Quốc nhập khẩu hơn 100 triệu tấn đậu tương mỗi năm, chiếm khoảng 60% tổng thương mại đậu tương toàn cầu, và là khách hàng lớn nhất của nông dân Mỹ. Tuy nhiên, các thỏa thuận gần đây giữa Washington và Bắc Kinh có thể ảnh hưởng đến mức nhập khẩu trong ngắn hạn. Nhà Trắng cho biết Trung Quốc đã đồng ý mua 12 triệu tấn đậu tương của Mỹ trong năm nay, cùng với cam kết 25 triệu tấn mỗi năm trong ba năm tiếp theo theo khuôn khổ một thỏa thuận đình chiến thương mại.

Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer làm rõ rằng cam kết mua 12 triệu tấn kéo dài đến hết mùa vụ, qua đó đẩy thời hạn sang tháng 2 hoặc tháng 3 năm sau, đồng thời xác nhận Trung Quốc hiện vẫn tuân thủ các nghĩa vụ mua hàng đã thỏa thuận.

Thu hẹp khoảng cách đất canh tác dài hạn

Đậu tương hiện là mặt hàng mà Trung Quốc phụ thuộc nhập khẩu lớn nhất xét theo khối lượng, trong bối cảnh quốc gia này phải đối mặt với rủi ro khí hậu và quỹ đất canh tác hạn chế cho dân số khoảng 1,4 tỷ người.

Theo Goldman Sachs, Trung Quốc đã đạt được “những bước tiến đáng kể” trong việc làm chậm lại xu hướng gia tăng phụ thuộc nhập khẩu kéo dài suốt 30 năm qua. Năm 2022, các chuyên gia ước tính Trung Quốc có thể thiếu hụt 90 triệu ha đất canh tác vào năm 2032. Tuy nhiên, các số liệu cập nhật cho thấy khoảng cách này đã thu hẹp xuống 84 triệu ha, và có khả năng giảm mạnh, chỉ còn khoảng 5 triệu ha vào năm 2035, nhờ cải thiện quản lý cây trồng và thực hành canh tác.

Trong bối cảnh Trung Quốc tiếp tục mở rộng sản xuất trong nước và giảm nhu cầu thức ăn chăn nuôi, quốc gia này được dự báo sẽ định hình lại dòng chảy thương mại đậu tương toàn cầu, đồng thời tái cấu trúc bức tranh an ninh lương thực của chính mình.