Tom Monaghan - Nhà sáng lập Domino’s Pizza Group

27 | 09 | 2008

Khi còn là một cậu bé, Tom Monaghan có ba điều ước là lớn lên sẽ trở thành vận động viên bóng chày, mục sư và cuối cùng là kiến trúc sư. Cho nên việc thành lập và sở hữu một công ty pizza trị giá hàng tỉ USD không phải là đích đến của Monaghan ngày nào, nhưng đó chính là những gì mà ngày nay ông đã đạt được. Từ một cửa hàng pizza đầu tiên được mở vào năm 1960, Tom Monaghan đã xây dựng một hệ thống gồm 8.000 cửa hàng pizza, có mặt khắp 54 quốc gia trên thế giới, hàng năm thu về 4,6 tỉ USD. Tất nhiên, đằng sau những con số ấy là cả một hành trình đầy gian nan trên con đường sự nghiệp của Tom Monaghan.

Những năm tháng đầu đời

Thomas S. Monaghan sinh ngày 25/3/1937 tại thành phố Ann Arbor, bang Michigan (Mỹ). Cha Monaghan qua đời khi cậu vừa lên bốn tuổi, gánh nặng kinh tế dồn lên vai người mẹ với số thu nhập ít ỏi chỉ gần 30 USD một tuần. Không có khả năng nuôi con, cũng không còn sự lựa chọn nào khác, bà đành gửi cả hai con trai vào Viện mồ côi St. Joseph của các nữ tu Ba Lan. Từ khi học cấp hai, Tom Monaghan quyết tâm học thật giỏi để sau này trở thành mục sư. Tuy nhiên, kết thúc bậc phổ thông, Monaghan không đủ tiền đóng học phí đại học nên cậu quyết định gia nhập quân đội nhằm có được một suất học bổng sau khi giải ngũ. Năm 1959, Monaghan xuất ngũ và vào học tại Trường đại học Michigan. Anh rất yêu thích ngành kiến trúc và có ý định học trở thành một kiến trúc sư trong tương lai. Tuy nhiên, một lần nữa, sự eo hẹp tiền bạc không cho phép Monaghan mua những cuốn sách cần thiết theo yêu cầu của ngành này, Monaghan phải bỏ học sau ba tuần lên giảng đường.

Năm 1960, khi chán nản quay về nhà, gặp người anh trai của mình là James đang làm công việc đưa thư tại Ann Arbor, Monaghan quyết định rẽ sang một hướng khác. Vì James đang muốn mua lại một cửa hiệu tên là Pizza DomiNick’s ở Ypsilanti nhưng không đủ tiền, Tom đã hùn 900 USD vay từ ngân hàng với anh trai và hai anh em bắt tay khởi nghiệp.

Domino’s cất cánh

Buổi ban đầu, do không có kinh nghiệm kinh doanh, hai anh em nhà Monaghan đã xoay xở rất vất vả với cửa hiệu pizza, làm việc từ sáng sớm đến tận nửa đêm, suốt bảy ngày trong tuần. Một năm sau, James cảm thấy không thích hợp với việc kinh doanh nữa nên muốn rút vốn. Tom đành bán chiếc Volkswagen để mua lại phân nửa cổ phần từ người anh và càng phải làm việc cực nhọc hơn. Bận rộn và vất vả như vậy nhưng cửa hàng vẫn không thể sinh lời trong thời gian dài, Monaghan không đủ tiền để trang trải chi phí hoạt động và càng mắc nợ nhiều hơn.

Bỗng một tối Chủ nhật, cửa hàng DomiNick’s nườm nượp khách vào ra, phần lớn là các sinh viên ký túc xá ở gần đó đến mua đồ ăn tối vì hôm ấy ký túc xá không phục vụ bữa ăn. Lập tức, Tom nắm lấy nguồn khách hàng này và cố gắng phục vụ thật chu đáo. Để bán được nhiều hơn, anh cải tiến cách làm bánh sao cho tốn ít thời gian nhất, chỉ trong vòng 30 phút có thể giao đến tay khách hàng và bánh vẫn nóng giòn. Cửa hàng bắt đầu sống lại, Monaghan dần tích góp đủ tiền trả các chi phí và nợ nần. Công việc kinh doanh trên đà phát triển thuận lợi, anh mở thêm hai cửa hàng nữa và đổi tên thành Domino’s vì người chủ cũ là Nick không cho phép sử dụng tên anh ta để kinh doanh. Sau khi đổi tên, Tom Monaghan nảy ra ý tưởng sử dụng hình ảnh domino làm logo công ty. Anh đặt ba chấm tròn vì nghĩ lúc ấy mình có ba cửa hàng, nếu có thêm một cửa hàng thì sẽ thêm vào một chấm nữa chứ chưa có khái niệm gì về chuỗi cửa hàng xuyên quốc gia.

Đến cuối những năm 1960, sau khi gặp Ray Kroc, nhà sáng lập chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh McDonald’s và John Brown của KFC tại hội thảo chuyên đề về nhượng quyền thương hiệu ở Trường cao đẳng Boston, Tom Monaghan mới có những suy nghĩ xa hơn, quyết định chuyên nghiệp hóa doanh nghiệp pizza của mình bằng cách thuê mướn những nhà quản lý có bằng cấp chuyên môn, tự động hóa dây chuyền sản xuất và hệ thống kế toán… Thế là Domino’s pizza từ 12 nhanh chóng phát triển lên 44 cửa hàng nhượng quyền chỉ trong vòng mười tháng. Dù vậy, Tom Monaghan vẫn phải nỗ lực rất lớn để tồn tại và phát triển doanh nghiệp trong suốt mười năm kế tiếp với những vấn đề pháp lý phát sinh trong việc nhượng quyền thương hiệu như thu phí thương hiệu, giải quyết các vụ kiện cáo từ đối tác nhượng quyền… Dần dần, Domino’s Pizza lấy lại được vị thế của mình và tập trung vào việc cải tiến hệ thống phân phối sản phẩm. Giờ đây, Domino’s Pizza được biết đến với biệt danh là “nhà phân phối pizza chuyên nghiệp nhất”. Đến năm 1985, Domino’s Pizza phát triển sang Anh, Úc, Canada và Nhật Bản. Năm 1996, Tom Monaghan xây dựng website www.dominos.com, triển khai thành công hình thức bán hàng qua mạng, doanh thu cuối năm lên đến 2,8 tỉ USD. Năm 1997, Domino’s Pizza đã phủ khắp năm châu lục với hệ thống 1.500 cửa hàng.

Năm 1998, Tom Monaghan quyết định nghỉ hưu, bán lại 93% cổ phần doanh nghiệp pizza cho Công ty Bain Capital với giá một tỉ USD, dành phần lớn thời gian của mình cho các hoạt động từ thiện.

Từ thành công của mình, Tom Monaghan chia sẻ với doanh nhân trẻ những bài học giá trị sau:

1. Phá sản không có trong từ điển của doanh nhân

“Để thành công không có điều gì dễ dàng cả. Phá sản là chuyện rất dễ dàng nên nó không có trong từ điển của doanh nhân thành công. Đừng bao giờ chấp nhận chuyện phá sản vì luôn luôn có một phương cách để chúng ta tồn tại, vấn đề là bạn có đủ quyết tâm và ý chí hay không” - nhà tỉ phú 71 tuổi phát biểu trong một lần trả lời phỏng vấn của tạp chí Fortune Small Business.

2. Không nên hài lòng với những thứ “tốt”, mà phải là “tốt nhất”

“Chỉ “tốt” thôi chưa đủ! Để có được những thứ tốt nhất, chúng ta cũng phải trở thành tốt nhất” - Monaghan tuyên bố như vậy. Chìa khóa thành công của Domino’s Pizza không phải là những chiếc bánh thơm ngon hay giá rẻ, mà chính là dịch vụ giao bánh nhanh nhất. Domino’s Pizza tập trung vào dịch vụ vận chuyển pizza hơn là đơn thuần bán bánh. Nhà sáng lập chuỗi cửa hàng Domino’s Pizza cho rằng khi phục vụ khách hàng một cách tốt nhất, doanh nghiệp sẽ được nhận lại những ý kiến đánh giá tốt nhất.

3. Hãy là người tiên phong

“Tiên phong luôn đi kèm với mạo hiểm và rủi ro. Nếu không thành công, chúng ta chỉ việc loại trừ thêm một phương án thất bại, nhưng nếu thành công, doanh nghiệp sẽ nhanh chóng cất cánh. Vì thế, hãy luôn là người tiên phong!” - nhà sáng lập Domino’s Pizza đưa ra lời khuyên quý giá đó cho các doanh nghiệp trẻ theo ghi nhận của tuần báo Newsweek.

4. Mục đích của kinh doanh không chỉ là tiền bạc

Tom Monaghan thừa nhận rằng lúc khởi nghiệp ông chỉ tập trung vào việc kiếm tiền và muốn có thật nhiều tiền chứ chưa yêu công việc kinh doanh của mình. “Qua thời gian, tôi nhận ra rằng chỉ có tiền thôi thì không thể làm nên sự nghiệp” - Tom Monaghan thừa nhận lại quá khứ. Từ đó, ông tập trung vào phục vụ khách hàng, cam kết dịch vụ vận chuyển nhanh nhất, tạo cơ hội việc làm tốt cho nhân viên và các chế độ hỗ trợ dành cho đối tác nhượng quyền… Đó chính là những yếu tố quyết định sự thành công của Domino’s Pizza như ngày.

www.SAGA.vn l DNSGCT

Các Tin Khác

Debbi Fields - nhà sáng lập Mrs. Fields Bakeries: Nụ cười của khách hàng là quan trọng nhất

25 | 09 | 2008

Bộ NN&PTNT chỉ đạo rà soát và quy hoạch lại vùng nuôi cá tra ở ĐBSCL

25 | 09 | 2008

An toàn thực phẩm TQ: Vấn nạn kinh niên

25 | 09 | 2008

VietFoodstuff Trade and Market (Weekly 15/9 - 22/9)

24 | 09 | 2008

Việt Nam trong bão tài chính thế giới

24 | 09 | 2008