Đó là ghi nhận từ Hiệp Hội điều Việt Nam (Vinacas) về thị trường điều trong 11 tháng đầu năm 2019.

Khoảng thời gian đầu tháng 12.2018, mua bán nguyên liệu thô tại thị truờng trong nước khá trầm lắng. Nguyên nhân do giá điều nhân sụt giảm, mức giá điều thô hiện đang kém hấp dẫn và đối mặt với sự thờ ơ từ phía các nhà máy chế biến. 

Các giao dịch chủ yếu diễn ra ở các nhà máy có nhu cầu vì thiếu thiếu nguyên liệu hoặc do đã ký được hợp đồng xuất khẩu nhân điều lúc giá nhân lên cao vào tháng 11.2018.

Tháng 12.2018 là tháng có nhiều kỳ nghỉ lễ quan trọng ở cả Mỹ và EU. Tất cả các siêu thị đều bận rộn bán hàng. Thời điểm quan trọng này sẽ cho biết nhu cầu trong năm tới. 

Trước mắt, các hợp đồng cho tháng 12.2018 và tháng 1.2019 đã được thực hiện ở khâu sản xuất, do đó nhu cầu dự kiến sẽ yếu trong thời gian tới. Các nhà nhập khẩu sẽ giao dịch chậm lại, không tham gia vào hoạt động kinh doanh mới trừ khi nhu cầu đột xuất.

Mùa vụ điều mới tại các quốc gia sản xuất chính dự kiến sẽ cho thu hoạch sớm hơn nên nguồn cung hạt điều nhân sẽ tăng mạnh trong thời gian tới, đặc biệt là tháng 1 và tháng 2.2019.

Trong nước, diện tích điều từ năm 2007 - 2015 giảm liên tục từ 440.000 ha xuống còn 290.000 ha. Dự kiến năm 2018, diện tích cho thu hoạch 283.800ha; sản lượng đạt 354.800 tấn.

Tuy nhiên, theo ông Trần Văn Khởi - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, nguyên liệu đầu vào cho chế biến điều luôn thiếu hụt do diện tích trồng lâu năm cây già cỗi (chiếm 60%).  Diện tích điều già, sâu bệnh, sinh trưởng kém chiếm khoảng 80.000 ha ở khu vực Đông Nam bộ. Thời tiết không thuận lợi, dịch bệnh bùng phát liên tục cũng khiến năng suất và chất lượng hạt điều ảnh hưởng.

Ở châu Phi, nguồn cung lớn như Tanzania vẫn chưa đem đến thông tin chắn chắn thị trường điều thô. Vinacas cho biết nhà nước Tanzania đã điều chỉnh tăng dự báo về sản phẩm, từ 220.000 tấn lên 275.000 tấn. Tuy nhiên, Tanzania chưa thể hiện rõ động thái trong việc xuất khẩu hạt điều thô dù đây là mặt hàng nông sản chính được xuất khẩu từ nước này.

Cả nước Tanzania hiện có 23 nhà máy chế biến điều, nhưng chỉ có 8 nhà máy là còn hoạt động. Có thông tin Chính phủ Tanzania tiếp tục cấm xuất khẩu điều thô niên vụ 2018 – 2019. Và họ đang đàm phán liên doanh với các công ty trong và ngoài nước tham gia chế biến điều nhân tại nội địa. Vinacas nhận định, câu chuyện Tanzania sẽ còn tiếp tục làm đau đầu những ai còn muốn giải bài toán nguồn cung gần 300.000 tấn điều thô.

Đánh giá tình hình chung, ông Phạm Văn Công –  Chủ tịch Vinacas cho rằng thị trường trong nước đang bước vào giai đoạn ổn định kéo dài đến cuối năm. Năm 2018 sắp kết thúc và tết Nguyên Đán đang cận kề và thực tế ghi nhận đã có nhiều lò chẻ vỏ điều nghỉ sản xuất. Nhu cầu nguyên liệu không còn cao nên khó có khả năng giá điều thô trong nước khó tăng đột biến từ giờ đến sau tết Âm lịch.

Vụ thu hoạch 2019 tại Việt Nam, Campuchia lại trùng thời điểm rộ vụ tại Tây Phi. Bất luận Tanzania có xả hàng hay không đều không thể tạo ra xu thế đi lên của điều thô trong thời gian này. Ngược lại, nếu Tanzania xả hàng, không loại trừ khả năng giá điều thô bị ảnh hưởng khi xu hướng giá giảm xuống vào chính vụ.

Theo Dân Việt