Cùng với năng suất sụt giảm, giá cà phê thấp, người trồng cà phê tại Kon Tum còn đang phải đối diện với một khó khăn nữa là tình trạng thiếu nhân công thu hái cà phê.
Mất gần 5 ngày đi tìm nhân công ở “chợ lao động” thu hái cà phê trên đường Hồ Chí Minh, đoạn ngã tư thuộc thôn 5, xã Hà Mòn, ông Trương Đức Sức, nhà ở tổ dân phố 2A, huyện Đăk Hà vẫn chưa thuê được lao động nào.
Ông Sức cho biết, vụ thu hoạch cà phê năm ngoái thuê nhân công đã khó, năm nay còn khó hơn: “Cà phê đã chín được 70, 80% nhưng nhân công lao động ít quá. Người trồng cà phê lại nhiều nên tôi càng khó thuê được lao động. Cà phê năm nay lại mất mùa, mất giá”.
Tìm nhân công ở chợ lao động thu hái cà phê.
Do tính chất mùa vụ cộng với khan hiếm lao động, nhiều chủ vườn cà phê ở huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum đang bị nhân công “làm giá”. Chị Văn Thị Hoài, nhà ở thôn 5, xã Đăk Mar ngán ngẩm, cả tuần tìm người làm ở “chợ lao động” mà chưa nhóm nào đồng ý trong lúc 1ha cà phê của gia đình quả đã chín trên cây.
“Sáng nào tôi cũng trực chờ ở đây đây. Tìm được người hái rồi, họ lại không chịu. Họ đòi giá cao, đòi có chỗ ở, nhà có điện đài, điện nước đầy đủ tiện nghi. Họ thích thì hái không thích thì về”, chị Hoài cho biết.
Dẫu bực bội trong lòng nhưng các chủ vườn cà phê ở huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum vẫn phải nhẹ nhàng chiều người lao động. Cùng với tiền thuê thu hái cho mỗi tạ cà phê tươi 80-90.000 đồng, chủ vườn còn phải bồi dưỡng cơm nước, có “rượu giải mỏi” sau mỗi ngày làm việc và hỗ trợ tiền xăng xe cho lao động.
Có nhóm lao động còn đòi hỏi chủ nhà phải lắp đặt wifi phục vụ nhu cầu giải trí và kết nối mạng xã hội.
Cà phê chín rục trên cây mà chưa có lao động thu hoạch.
Ông Đoàn Văn Bình, Phó Giám đốc Công ty cà phê Đăk Uy, trụ sở ở xã Hà Mòn, huyện Đăk Hà, doanh nghiệp có gần 400ha cà phê nói: “Do tính thời vụ này người lao động người ta đến hái cho mình người ta cũng ép giá.
Đầu vụ có 75.000 đồng một tạ nhưng bây giờ 80.000 đồng, rồi 90.000 đồng, ép lên 100.000 đồng. Không nâng giá họ đi nơi khác. Trong tình huống tính thời vụ buộc phải chiều theo người người ta đi hái cà phê cho mình”.
Một nhân công đang thu hái cà phê cho một chủ vườn ở xã Ngọk Wang, huyện Đăk Hà.
Là vùng trọng điểm sản xuất cà phê của tỉnh Kon Tum, với hơn 9.000ha cà phê đang kinh doanh khai thác, vụ thu hoạch năm nay huyện Đăk Hà cần hàng nghìn nhân công thu hoạch quả.
Theo chính quyền và người trồng cà phê ở địa phương này, nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu nhân công trong vụ thu hoạch năm nay là do nguồn lao động từ một số tỉnh phía Bắc vào, hay từ Quảng Nam, Quảng Ngãi lên giảm mạnh.
Trong khi đó, nguồn lao động tại chỗ cũng khan hiếm bởi vài năm trở lại đây lao động địa phương đã gắn bó với nhà máy, xí nghiệp và các ngành nghề khác .